Sürat Formülü Nedir? Çizgisel Ve Açısal Hız Formülü Nasıl Olur?
24.03.2022 - 03:57 | Son Güncellenme:
Sürat demek çabukluk, hızlılık ve hız demektir. Hızı ölçülmesi ve belirlenmesi de sürat formülüyle gerçekleştirilir. Matematik ve fizik alanının bir konusu olan sürat formülü pek çok hesaplamada karşımıza çıkmaktadır. Sürat kelimesi bu şekilde bilimsel anlamda kullanılırken mecazi anlamda da kullanılmaktadır. Sürat formülüyle ve hesaplamalarıyla ilgili örneklere de rastlamaktayız. Sürat formülü nedir, çizgisel ve açısal hız formülü nasıl olur detayları ile derledik.
Sürat formülü, çizgisel hız formülü, açısal hız formülü gibi terimlere fizik ve matematik eğitimlerimizde mutlaka görmüşüzdür. Günlük yaşamımızda da hız hesaplaması yapmaya kalkıştığımızda bu formüllerden faydalanabiliriz. Önemli olan formüllerin içeriğini ve nasıl uygulandığını formül içindeki hangi terimin neyi temsil ettiğini bilmektir.
Sürat Formülü Nedir?
Sürat formülü hız bir başka deyişle boyut formülü demektir. Hız denilen kavram bir objenin sürat kavramının büyüklüğüdür. Bu büyüklük skaler bir büyüklük olarak ifade edilmektedir. Alınan yolun toplam zamana bölünmesiyle elde edilen sonuç bizlere ortalama sürat sonucunu vermektedir. Anlık hız kavramı da zaman 0 rakamına yaklaşırken hesaplanan ortalama hız olarak belirtilmektedir.
Sürat Formülü = Alınan Yol / Geçen Zaman
Bu formüldeki alınan yol metre yani m şeklinde ifade edilir. Geçen zaman ise saniye yani s şeklinde ifade edilir. O halde sürat birimini m/s olarak ifade edebiliriz. Alınan yolu kilometre cinsinden km olarak gösterebiliriz. Zamanı ise saat cinsinden h birimiyle gösterebiliriz. Bu durumda sürat birimi km/h olacaktır.
Sürat formülünün uygulandığını basit bir örnek verelim. Bir bisikletin 1500 metrelik yolu 1 dakika 40 saniyede tamamladığını düşünelim. Burada bisikletin sürat hesaplaması şöyle yapılır:
1500 metre: Alınan yoldur
1dk 40s: Geçen zamandır. Bunu da şu şekilde belirttiğimizde 60s+40s=100s olacaktır.
Sürat Formülü = Alınan Yol/Geçen Zaman olduğuna göre
Bisikletin sürat hesaplaması = Sürat=1500/100=15m/s olarak hesaplanacaktır.
Çizgisel Ve Açısal Hız Formülü Nasıl Olur?
Dairesel şekilde harekette bulunan cisimlerin birim zamandaki taranan açısına verilen isme açısal hız denmektedir.
Bir cismin birim zamanda aldığı yol ise çizgisel hız olarak ifade edilir. Çizgisel hız formülünde dairesel hareket yapan cismin aldığı yol çemberin çevresi olarak kabul edilir. Bu durumda alınan yol 2πr olacaktır. Bir tam tur atarken geçen süreyi periyod olarak ele alırız. Bu durumda bir cismin çizgisel hızı 2πr / T formülüyle hesaplanır.
Açısal hız ise her enlemde aynıdır. Taranan miktar 24 saatte 3600 derecedir. Yani bir boylam üzerindeki bütün noktalarda yerel saat aynıdır.
