Premack İlkesi Nedir, Örnekleri Nelerdir?

Premack ilkesi aynı zamanda büyükanne kuralı olarak da bilinmektedir. David Premack tarafından geliştirilen bu yöntem, aynı zamanda bir eğitim olarak da öne çıkıyor. Daha çok davranışsal durumları ele alarak inceleme gerçekleştiren bir alan şeklinde de ifade etmek mümkün.

Premack İlkesi Nedir?

Premack ilkesine bakıldığı zaman davranışları öğrenebilmek için sonuçlarına bakmak gerekir. Diğer bir deyişle yapılan herhangi bir eylem karşısında verilen ceza ile ödül davranışı belirlemektedir. Böylece gerekli olan verilecek eğitim öğrenilir. Mesela bir öğrenci için eğer ödevlerini yaparsa dışarı çıkma hakkı elde edebilir. Aynı zamanda evde annesine yardım eder ise, o zaman cep telefonuna alma hakkını kazanmış olur.

Yani premack ilkesine göre kişinin üzerindeki davranışları belirleyen en önemli husus sonuçlardır. Bu doğrultuda koşul bildiren durumların premack ilkesi olarak öne çıktığını söylemek mümkün. O yüzden bu ilkenin bir diğer ismi büyükanne kuralı olarak da öne çıkıyor. Bu sadece çocuklar için değil aynı zamanda köpekler ya da diğer hayvanlar içinde kullanılan önemli bir eğitim şeklinde öne çıkıyor.

Premack İlkesi Örnekleri Nelerdir?

Premack ilkesi ile ilgili birçok farklı örnek vermek mümkün. Çünkü bu ilkenin temelinde yatan sebep ve sonuç ilişkisi, gündelik yaşamda pek çok alanda kullanılmaktadır. İnsanların ya da hayvanların üzerindeki davranışları etkileyecek sebep ve sonuç ilişkisi premack ilkesi içerisinde yer almaktadır.

Bu konuda evde aile çocuklara bu ilkeyi uygulayabilir ya da okulda öğretmenler öğrencilere karşı bu ilkeyi kullanabilir. Mesela soruyu çözebilen olursa yüksek bir puan alma hakkını kazanır şeklinde kullanılabilir. Aynı zamanda eğer bir çocuk evde uslu durursa televizyon seyretme hakkında elde edebilir.

Premack İlkesi Olumsuz Durumlar

Tabii bir premack ilkesi her zaman olumlu şekilde çalışmaz. Aynı zamanda olumsuz biçimde ele alınabilmektedir. Mesela uslu durmazsan seni babanı ya da annene söylerim şeklinde kullanılabilir. Aynı zamanda bir öğretmen eğer çocuklar uslu durmazsa dersi uzatabileceği üzerine bir sebep-sonuç ilişkisi de olabilir. Burada önemli olan koşulun değişimi durumudur.

Mesela küçükken seni babana söylerim duruma etkili olur. Ancak çocuk büyüdükçe bu durum artık işe yaramaz. O yüzden daha çok sokağa çıkmana izin vermem ya da bilgisayar oynamana izin vermem gibi koşullar doğar.