Koçaklama Nedir, Özellikleri Nelerdir? Koçaklama Örnekleri Nelerdir?

Koçak kelimesinin sözcük anlamı, yürekli, kabadayı, eli açık, yiğit, cömert şeklindedir. Bu sözcük Kars, Doğu Anadolu, Bayburt Erzurum ve civar illerde gündelik dilde kullanılmaya devam ediyor.

Koçaklama Nedir?

Koçaklama, nazım şekli, koçak kelimesinin anlamından ileri gelir. Dolayısı ile mertlik, yiğitlik, dövüş, kavga, yiğitçe, savaş konulu, korkusuzca, meydan okuma, seslenme, kavgaya davet etme, coşkulu bir şekilde karşı koyma, meydana okuma gibi konular içeren koşmalar, koçaklama olarak tanımlanır.

Koçaklamanın Özellikleri Nelerdir?

Koçaklamalar koşmaların bir türüdür. Şekil ve biçim, durak, ölçü ve kafiye sistemleri koşmalara benzerler. Bu nedenle koçaklamalar, dörtlükler şeklinde yazılır. Kafiye sistemleri ise, koşmaya benzer. ( aaab, cccb ) Bu nedenle koçaklamalar genellikle 11'li hece ölçüsüne göre yazılır. Yani koçaklamalar, 6+5, 4+4+3 şeklinde yazılmış duraklı şiirlerdir. Koçaklamalar genellikle on birli hece ölçüsü ile söylenir. Fakat buna rağmen semai tarzı gibi sekizli hece ölçüsü ile söylenen şekilleri de vardır. Koçaklama nazım şekilleri bakımından şeklen bir koşma olsa da içerik bakımından da koçaklama olduğunu belli eden bir koşma türüdür.

Koçaklama Örnekleri Nelerdir?

Köroğlu koçaklama örneği,

Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır.
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar gümbür gümbür seslenmelidir.

Düşman geldi tabur tabur dizildi.
Alnımıza kara yazı yazıldı.
Delik demir çıktı mertlik bozuldu.
Eğri kılıç kında paslanmalıdır.

Köroğlu düşer mi gene şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
Kırat köpüğünden düşman kanından
Çizme dolup şalvar ıslanmalıdır.