İki öğretmenden 1’i notu şişiriyor
29.08.2024 - 07:01 | Son Güncellenme:
Okullardaki ‘not enflasyonu’ ilk kez bilimsel makaleyle ele alındı. Buna göre her 2 öğretmenden 1’i verdiği notları şişiriyor. Yüzde 63.6’sı bu durumdan kendilerini suçlu hissediyor ancak okullar arası rekabet, veli baskısı, öğrenci motivasyonu gibi nedenlerle mecbur kaldıklarını söylüyor.
OZAN ÖMER KADÜKER / İSTANBUL - Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı ilk ve ortaöğretim kurumlarındaki yaklaşık 19 milyon öğrenci için ders zili 9 Eylül’de çalacak.
Yeni eğitim öğretim yılına girilirken Türkiye’de ilk kez devlet ve özel okullardaki ‘şişirilmiş notlar’ konusuyla ilgili bilimsel makale yayımlandı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş tarafından yazılan ve dünyanın prestijli dergilerinden Avrupa Eğitim Dergisi’nde yayımlanan “Okullarda yüzleşmemiz gereken önemli bir sorun: Şişirilmiş notlar ve not enflasyonu” başlıklı makale, yıllardır tartışılan, üniversite sınavı başta olmak üzere haksızlıklara neden olan sorunun adeta röntgenini çekti.
ÖĞRETMENLERİN YARISI
Hormonlu notlar ve not enflasyonunun incelendiği makale, Van’daki ilkokul, ortaokul ve lise eğitim kurumlarında görev yapan 203 öğretmenle yapılan araştırmayla hazırlandı. Buna göre:
- Öğretmenlerin yüzde 73.4’ü notların şişirildiğini düşünüyor. Yüzde 51.2’si yani öğretmenlerin yarısı öğrencilerine şişirilmiş not verdiklerini ifade ederken, yüzde 63.6’sı bu durumdan kendilerini suçlu hissettiklerini belirtiyor.
- Not enflasyonunun nedenleri incelendiğinde ise öğretmenlerin yüzde 21.6’sı başarısızlıkları gizlemek, yüzde 16.2’si öğrencileri motive etmek amacıyla yüksek not veriyor. Ayrıca duygusal yaklaşımlar ve sorumluluk almak istemedikleri için yüksek not verenler de var.
- Öğretmenlerin yüzde 24.1’i yüksek notun nedeni olarak okullar arası rekabetin öne çıktığını belirtirken yüzde 21.6’sı veli baskısı, yüzde 12.8’i ise veli memnuniyeti amaçlı not yükseltiyor.
- Katılımcıların yüzde 31.5’i şişirilmiş notların niteliksiz bireylere neden olduğunun bilincinde, yüzde 29.5’i de bu durumun öğrencilerde bilişsel hasara yol açtığını ifade ediyor. Eğitim kalitesinin düştüğünü düşünenlerin oranı yüzde 27.5, hayali başarılara yol açtığını belirtenlerin oranı ise yüzde 26.1. Ayrıca öğrencilerde duygusal hasar yaşandığını belirtenlerin oranı yüzde 31, adaletsizlik sorunu yaşandığını ifade edenlerin oranı yüzde 23.6 ve hayal kırıklığına yol açtığını belirtenlerin oranı ise yüzde 15.7.
'NOT GÖÇÜ' YAŞANIYOR
Araştırması hakkında bilgi veren Yusuf Kızıltaş, notlara dışarıdan müdahalenin ‘hormonlu not’ olarak değerlendirildiğini belirterek, “Hormonlu yani şişirilmiş notlar yaygınlaşırsa ‘not enflasyonu’ kaçınılmaz hale gelir” dedi. Sorunun vahameti ile henüz yüzleşilmediğini vurgulayan Kızıltaş şöyle devam etti:
“Hormonlu notlar özellikle özel okullarda yaygın. Bazı öğrenciler, bu nedenle özel okullara yönelebiliyor. Araştırmada bu durum ‘not göçü’ olarak tanımlandı. Özel okullarda velilerin baskısı, notları şişirmeye sevk ediyor. Veli, ‘Ben para verdim, çocuğumu başarılı göster’ diyor. Buna idare baskısını da eklemek gerekir. Ancak hayali başarılar ve şişirilmiş notlar, ulusal sınav sonuçlarıyla meydana çıkınca öğrenci de veli de büyük hüsrana uğruyor.”
Kızıltaş, köy okullarındaki öğretmenlerin de merkezi okullarla rekabet etmek, dezavantajlı kızların erken okul terkini önlemek gibi amaçlarla yüksek not verdiğini belirterek “Müfettiş denetimleri önemli. Bu notlar didik didik denetlenmelidir” dedi.
SIRALAMALARI ETKİLİYOR
Diploma notu yani Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) giren adaylara 30 ile 60 puan arasında bir katkı sağlıyor. YKS’de aynı netleri yapmalarına rağmen şişirilmiş notlar nedeniyle binlerce sıra öne geçen birçok öğrenci var. Konuyu ‘Şişirilmiş notlar sıralamayı etkiliyor’ başlığıyla 18 Temmuz’da gündeme getirmiştik.
