Heyelan Set Gölleri Nasıl Oluşur Ve Nerelerde Görülür?

Doğal set göllerinin oluşumları oldukça çeşitli olmakla birlikte oluşum biçimlerine göre; moren set, kıyı set volkanik set, alüvyal set ve heyelan set gibi isimler alır. Heyelan sonucu akarsu önlerinin tıkanması ile oluşan bu tür göller genellikle akarsu vadilerinde meydana gelir.

Heyelan Set Gölleri Nasıl Oluşur?

Heyelan set gölü, bir akarsuyun önünün heyelan sonucu kapanmasıyla oluşan doğal bir göldür. Kütle heyelan sonucunda yer değiştirerek doğal bir bent oluşturur. Sular setin gerisindeki çanakta birikir ve gölü oluşturur.

Bitki örtüsü, iklim, litoloji ve jeomorfoloji gibi faktörler heyelan set göllerinin oluşmasında etkilidir. Jeomorfolojik özelliğin engebeli ve parçalı olması önemlidir. Heyelan eğimli alanlarda oluşur, düz alanlarda oluşmaz. Litolojik özelliklerde tabakaların uzanışı ve kayaç çeşidi önemlidir. Marn ve kil gibi litolojik unsurların suyu tutması heyelanı tetiklemektedir. Aynı zamanda heyelanda Kayaç tabakalarının eğimli uzanması da önemli bir unsurdur. Oluşum aşamasında yağışlı dönemin uzun sürmesi ve iklim yağışın fazla olması etkili olur. Toprak kütleleri suya doyarak ağırlaşır ve heyelana maruz kalır.

Bazen kökleriyle araziyi sabitleyerek heyelanı engelleyen bitki örtüsü, bazen de ağırlığı ile heyelanı tetikleyebilir. Aşırı yağışlar heyelana sebep olduğundan, arazide orman bulunması beklenir. Karadeniz bölgesinde heyelan oluşturan faktörler daha fazladır. Bu sebeple Karadeniz bölgesinde çok fazla heyelan set gölü bulunmaktadır. Erozyonu bitki örtüsünün varlığı kesinlikle engellemezken, heyelan için durum değişmektedir.

Heyelan Set Gölleri Nerelerde Görülür?

Türkiye bulunan heyelan set gölleri şunlardır:

Tortum Gölü

Abant Gölü

Sera Gölü

Sülük Gölü

Zinav Gölü

Borabay Gölü

Yedigöller