06.06.2021 - 04:48 | Son Güncellenme:
Gözlemci bakış açısı edebiyattaki anlatım şekillerinden bir tanesidir. Bu anlatım şeklinde anlatıcı, kahramanlar ve olaylar hakkında bir kameraman kadar bilgi sahibi olmaktadır. Anlatıcı kahramanlar ile ilgili bilgilere tamamen hakim değildir.
Gözlemci Bakış Açısı Nedir?
Roman, masal ve hikayelerde olaylar kadar anlatım tarzı da oldukça önemlidir. Kurgulanan olaylar üç farklı bakış açısı ile anlatılabilmektedir. Bu anlatımlardan biri de gözlemci bakış açısıdır. Gözlemci bakış açısı, objektif bakış açısı ve müşahit bakış açısı isimleri ile de bilinmektedir.
Gözlemci bakış açısında, anlatıcı kameraman gibi inceleme yapar ve ayrıntıları görebildiği kadarı ile okuyucuya aktarmaktadır. Bu anlatım şeklinde, anlatıcı gördükleri haricinde bilgiler vermez. Geçmiş ya da gelecek ile ilgili yorumlar yapması veya kahramanların duygularından bahsedebilmesi mümkün değildir.
Gözlemci bakış açısında, anlatıcı olaylar ile ilgili yorumlarda bulunmamaktadır. Bunun yanında kişisel düşüncelerini de dile getirmez. Olayları olduğu gibi anlatır. Bu sebeple bu anlatımda objektiflik söz konusudur. Anlatılanlar ilahi bakış açısına göre çok daha sınırlı bir şekilde olmaktadır.
Gözlemci Bakış Açısı Örnekleri ve Özellikleri Nelerdir?
Anlatıcı, kahramanların geçmişi, geleceği ya da ruh hali ile ilgili bilgi vermez.
Anlatıcı olayları objektif bir şekilde anlatmaktadır. Anlattıklarına kendi yorumunu eklemez.
Bu anlatım şeklinde tarafsızlık ön plandadır.
Olaylar üçüncü kişi ağzından anlatılmaktadır. Ancak anlatımda bazen birinci kişi anlatımına da geçilebilmektedir.
Anlatıcı, kahramanlar ile ilgili sınırlı bilgiye sahiptir.
Anlatımda nesnel cümleler kullanılmaktadır.
Kahramanların iç dünyaları, buhranları, ruh halleri ile ilgili bilgi verilmemektedir.
Özellikle hikayelerde gözlemci anlatım türü kullanılmaktadır. Romanlarda da bu anlatımın kullanıldığı görülmektedir.