Edebi Sanatlar Nelerdir? Açıklamaları İle Edebi Sanatlar Örnekleri
03.05.2021 - 22:12 | Son Güncellenme:
Edebi sanatlar konusunda farklı sorular akla gelmektedir. Günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan edebi sanatlara televizyonlarda, kitaplarda ve dergilerde de rastlamak olanaklıdır. Fakat edebi sanatların neler olduğu bu kavramın anlamının ne olduğu da pek merak konusu olmaktadır. İşte sizler için ilgiyle okuyacağınız edebi sanatlar hakkında bilgileri derledik. Edebi sanatlar nelerdir? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Edebi sanatlar çok kısaca söz söyleme sanatı olarak tarif edilebilir.
Edebi Sanatlar Nelerdir?
Edebi sanat denildiğinde anlaşılan dilin gerçek ve sembolik her türlü anlamını karşılamak ve böylece az sözle çok şey ifade etmek yani söz söyleme sanatı anlaşılır. Bunun için de anlam ve çağrışım ilgileri kurmak ayrıca harf ve sözcüklerin şekil olarak görüntülerinden ve ses değerlerinden yararlanmak yoluna gidilir.
Düz yazının daha etkili, tesirli, çarpıcı ve güzel söz söyleme sanatı olan edebiyatın ruhuna uygun bu edebi sanatlardan çokça faydalanılır. Tüm dünya edebiyatlarında olduğu gibi Türk edebiyatında da edebi sanatlar geniş yer tutar.
Açıklamaları İle Edebi Sanatlar Örnekleri
Duygu ve düşüncelerin ince bir duyarlılık ve estetikle anlatıldığı edebi sanatları öncelikle 3 başlık altında toplamak mümkündür:
Mecaza Dayalı Olan Edebi Sanatlar
Anlama Dayalı Olan Edebi Sanatlar
Söze Dayalı Olan Edebi Sanatlar
Mecaza Dayalı Olan Edebi Sanatlar: Bunlar da alt başlık olarak şöyle sıralanır: Kişiselleştirme, konuşturma, benzetme, eğretileme, tersine söyleme, değinmece, ad aktarması.
Mecaz; bir kelimenin gerçek anlamından uzaklaşarak yeni ve başka bir manada kullanılmasına denir. Bir örnek ile açıklamak gerekirse: "Müdür bey öğrencinin velisi ile açık konuşma zamanının geldiğine inanıyordu." Bu cümlede yer alan açık sözcüğü gerçek anlamında kullanılmamıştır. Tamamen yeni ve mecazi bir anlam yüklenmiştir.
Anlama Dayalı Olan Edebi Sanatlar: Bu başlık altında birçok çeşit bulunmaktadır. Örneğin; tefrik, iltifat, iktibas yani alıntı yapmak, tezat, mübalağa gibi. Anlama dayalı edebi sanatlardan olan mübalağa yani abartma sanatına bir örnek vermek gerekirse: "Seni beklemekten burada kök saldım artık." Cümlede kişi geciken insana çok beklettiğini anlatmak için sitemini mübalağa sanatını kullanarak dile getirmektedir. Yani "kök salmak" sözcükleri ile mübalağa sanatı yapılmıştır.
Söze Dayalı Olan Sanatlar: Bu başlık altında yer alan sanat türleri ise örneğin akrostiş, türetme, cinas, geri çevirme gibi çeşitleridir. Söze dayalı edebi sanata bir örnek "cinas"tır. Burada yazılışları ile okunuşları aynı olan anlamları ise farklı olan kelimeler kullanılmaktadır.
Örneğin; Karşımda duran yüce dağlar. Ayrılık yüreğimi dağlar. Bu mısralarda dağ sözcüğü ilkinde coğrafi bir terim ikincisinde ise yüreğe işleyen derin bir acıyı ifade eder.
