Dünyanın en iyi 500 üniversitesinin 10’u Türk

Değişik ülkelerin geçen yıl açıkladığı ”en iyi dünya üniversiteler” sıralamasına göre, ilk 500’de ODTÜ, İstanbul, Hacettepe, Ankara, Ege, İTÜ, Bilkent, Gazi, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri yer aldı.

ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Laboratuvarı Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut tarafından, 2012’de dünyada 8 kuruluşun açıkladığı ”en iyi dünya üniversiteleri listesi”nin karşılaştırmalı raporu yayımlandı.

Rapora göre, dünyadaki 8 sıralama sisteminden en az birinde ilk 500’e giren üniversiteler 1-500 grubunda yer aldı.

İlk 500’de yer alan 10 Türk üniversitesi, ODTÜ, İstanbul, Hacettepe, Ankara, Ege, İTÜ, İ.D. Bilkent, Gazi, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri oldu. Bu üniversitelerin kendi içlerindeki sırası, kaç kez ilk 500’de yer aldığına göre belirlendi.

ODTÜ, 8 sıralama sisteminden 5’inde ilk 500’e girerken İstanbul Üniversitesi 4 sıralama sisteminde ilk 500’de yer aldı. Böylece ilk kez ODTÜ, 5 farklı dünya sıralamasında ilk 500’e girmiş oldu.

İstanbul Üniversitesi, bu yıl da Çin’de Jiao Tong (ARWU) sıralamasında ilk 500’de yer alan tek Türk üniversitesi oldu.

Hacettepe ve Ankara üniversiteleri 3 sıralama sisteminde, Ege, İTÜ, İ.D. Bilkent üniversiteleri 2 sıralama sisteminde ilk 500’e gidi.

Gazi, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri ise 1 sıralama sisteminde ilk 500’de yer aldı.

5 üniversite de ilk 300 içinde

Sabancı Üniversitesi geçen yıl 1 sıralama sisteminde (QS) ilk 500’de yer aldığı halde bu yıl 501-1.000 arasına girdi. Dünya sıralamalarından en az birinde 501-1.000 arasına giren 16 üniversite ikinci grupta yer aldı. En az bir sıralamada 1.001-1.500 arasında bulunan 28 üniversite üçüncü grubu oluşturdu. Dördüncü gruptaki 24 üniversite, en az bir sıralamada 1.501-2.000 arasında kendine yer buldu. Böylece, ilk 4 gruptaki toplam 78 Türk üniversitesi dünyanın en iyi yüzde 10’luk diliminde yer alma başarısını gösterdi.

Sıralamalarda ilk yüzde 10’luk dilimde bulunmayan 75 Türk üniversitesi ise 2.001-20.000 arasında olduğu için beşinci grubu oluşturdu. İlk 4 gruptaki üniversitelerin kendi içindeki sırası, kendi gruplarında kaç sıralamada yer aldığına göre belirlendi.

Sıralama tablolarına göre, ODTÜ bu yıl 2 ayrı sıralama sisteminde dünyanın en iyi ilk 300 üniversitesi arasına girdi. Ayrıca İTÜ, İ.D. Bilkent, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri de 1 sıralama sisteminde (Times) ilk 300’de yer alma başarısını gösterdi.

Çok sayıda üniversite üst sıralara çıktı

ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Laboratuvarı Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, kurumların kullandığı kriterlerin, sıraladıkları üniversite sayılarının ve sıralamaların açıklandığı tarihlerin birbirinden farklı olması nedeniyle üniversitelerin dünya sıralamalarındaki yerini anlamanın güç olduğuna işaret etti.

Hazırlanan raporun dünya sıralamalarında yer alan üniversitelerin güncel durumunu özetlediğini ifade eden Akbulut, geçen yıl 143 üniversitenin dünya sıralamalarında yer aldığını anımsattı.

Akbulut, bu yıl dünya sıralamalarında 153 üniversitenin en az bir listeye girdiğini bildirdi.

Türk üniversitelerinin bu yıl yapılan dünya sıralamalarına geçen yıllara göre daha başarılı olduklarını vurgulayan Akbulut, şunları kaydetti:

”Çok sayıda üniversitemiz üst sıralara yükseldi. Ancak üniversitelerimiz hakkında bir değerlendirme yapabilmek için dünya üniversite sıralamaları tek kriter olarak görülmemelidir. Sıralama sistemleri farklı kriterler kullandığı için üniversitelerin sıralamalardaki yeri çok farklı olabiliyor. Özellikle sosyal bilimler ve güzel sanatlar gibi alanlar için bu sıralamalar yeterince aydınlatıcı olmayabilir. Bazı üniversiteler, sıralamalarda geride olsa bile bazı fakülte ve bölümleri çok güçlü olabiliyor. Bu nedenle öğrencilerin, ilgilendikleri üniversiteler hakkında diğer bilgileri edindikten sonra bu rapordan yararlanmaları daha doğru olur.”

Üniversite Sıralama Sistemleri

Dünya üniversitelerini ilk kez 2003’te Nobel Ödülü alma ağırlıklı değerlendirme yapan Çin’de Jiao Tong (ARWU) sıraladı.

İspanya’da, üniversitelerin sitelerine odaklanan Webometrics sıralaması 2004’te yayımlandı.

Aynı yıl İngiliz Times dergisi ve QS (Quacquarelli Symonds) firması, anket ağırlıklı ”En İyi Üniversiteler” listesini ilan etti. İki kurum, 2010’da ayrılınca THE ve QS adlı iki ayrı sıralama çıktı.

Tayvan’da HEEACT, bilimsel çıktılara dayanan sıralamayı 2007’de yayımladı.

Hollanda’nın Leiden Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Merkezi, yayın kalitesine dayalı sıralamayı 2008’de yayımladı.

İspanya’daki Scimago, 2009’da bilimsel çıktılara göre bir sıralama yayımladı.

ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Araştırma Laboratuvarı, 2010’da akademik performansa dayalı dünya üniversiteleri sıralamasını ilan etti.