05.06.2021 - 04:12 | Son Güncellenme:
Dönüşlü fiiller, yüklemde gösterilmiş olan işi yapan ve yapılan bu işten etkilenen kişinin aynı kişi ya da varlık olduğunu ifade eden fiillerdir. Bir başka ifade ile dönüşlü yapılı olan fiillerdeki cümlelerin içerisinde yer alan özne ve nesne tamamen aynı varlığı kapsar.
Fiilde Çatı Kavramı Nedir?
Fiil çatısı, en genel ifade ile yüklemin nesne ve özneyle olan ilişkisidir. Fiillerin özneye ve nesneye bağlı bir şekilde kazandığı manaya ve girmiş olduğu biçime fiilde çatı adı verilir. Bir başka tanım ile Cümlede, fiilin nesne alabilme durumunun olup olmamasına veya öznenin, fiilde bildirilmiş olan işle alakalı olarak gösterdiği niteliğe fiil çatısı denir Fiillerde çatı konusunun en önemli özelliği ise çatının cümle içerisinde yalnızca fiil cümlelerinde aranabilen bir özellik olmasıdır.
Dönüşlü Fiiller Nedir?
Dönüşlü fiiller, aynı edilgen çatılı olan fiillerde olduğu gibi “-l” ve “-n” şeklindeki ekleri alarak oluşan bir çatı yapısıdır. Edilgen fiiller ile dönüşlü fiillerin arasında önemli bir fark bulunur. Bu fark şu şekilde ifade edilir: Edilgen fiillere bakıldığında işi yapanın belli olmadığı görülür. Bir başka ifade ile edilgen fiillerde özne bulunmaz. Bununla birlikte dönüşlü fiillere bakıldığında ise öznenin belli olduğu görülür ve özne, yapılan işten etkilenendir.
Dönüşlü Fiiller İle Oluşturulan Örnek Cümleler Nelerdir?
Dönüşlü fiiller ile ilgili çeşitli cümleler kurabilmek mümkündür. Dönüşlü fiillere şu şekilde örnekler verilebilir.
Deprem olduğunu duyunca anında telefona sarıldı.
Lisede sık sık kazandığı ödülleri ile övünürdü.
Yarınki programa katılabilmek için hazırlandım.
Sınavı kazanınca çok sevindim.
Verilmiş olan örnek cümlelerin hepsinin yükleminde ”–l, -n” ekleri mevcuttur. Cümlelerin öznesi ile yüklemine bakıldığında birbirleri ile uyum içinde oldukları ve hem işi yapan ile işten etkilenen kişinin aynı olduğu görülür.