07.06.2021 - 02:33 | Son Güncellenme:
Birleşik zamanlı fiiller her zaman için kullanımı günlük dilde en fazla olan zamanlar arasında bulunmaktadır.
Birleşik Zamanlı Fiil Nedir?
Fiiller, bilindiği üzere de cümle içerisinde yüklem şeklinde kullanılırken bazı kip eklerini de alırlar. Bu kip ekleri genelde çekimli fiiller ortaya çıkarmaktadır. Bir fiilin, çekimlenir iken birden fazla sayıda kip eki alması durumuna birleşik zamanlı fiil denilmektedir.
Cümle Örnekleri İle Birleşik Zamanlı Fiiller
Bir fiil, haber ya da dilek kiplerinden birini alırsa, ikinci kip eki olarak görülmekte olan geçmiş zaman, duyulan geçmiş zaman ve ya şart kiplerinden birini alır ise bu fiile birleşik zamanlı fiil denilmektedir.
Örnek olarak ise; Dün yaş günün olduğunu bilmiyordum. Burada “bil-mi-yor-du-m” çekimli fiili, -yor şimdiki zaman ekini ve de de -du görülen geçmiş zaman eki almıştır. Bu fiil, birleşik zamanlı bir fiil olmaktadır. Birleşik zamanlı olan fiiller, basit zamanlı olan fiillerin zıttıdır.
Eğer sözcükler bir adet kip eki almış ise basit zamanlı fiil denilmektedir. Birden fazlaysa birleşik zamanlı fiil şeklinde adlandırılır. Birleşik zamanlı çekim, genelde alınan ikinci kip ekinin de türüne göre üçe ayrılmaktadır.
Bunlar:
Hikaye Birleşik Zaman, ilgili fiilin herhangi kip ekinden sonrasında görülen geçmiş zaman kiplerini aldığı durumlara denilmektedir.
Örnek olarak, bu kapının önünde seni beklemiştim.
Sınavı kazansaydım eğer Londra’ya gidiyordum.
Dostluğumuza zaman ayırmalıydık. Şeklinde yer alır.
Rivayet Birleşik Zaman ise fiilin, herhangi kip ekinden sonrasında duyulan geçmiş zaman kiplerini aldığı durumlara denilmektedir.
Örnek olarak ise; Cumhurbaşkanı yarın Bursa’ya gidecekmiş.
Karetta karettalar uzun yıllar boyunca yaşarmış.
Şartlı Birleşik Zaman ilgili fiilin, herhangi kip ekinden sonrasında şart kipini aldığı bu durumlara denilmektedir.
Örnek olarak ise; bizi dinliyorsa o ne dediğimizi de anlamıştır.
Eğer o bizden önce gitmiş ise ne yapacağız?