Atatürk İlkeleri ve İnkılapları Nelerdir? Kısaca Halkçılık, Devletçilik, Cumhuriyetçilik, İnkılapçılık, Milliyetçilik Nedir?

Atatürk’ün yürürlüğe soktuğu toplamda 6 ilke bulunur. Bunlar halkçılık, devletçilik, cumhuriyetçilik, laiklik, milliyetçilik ve inkılapçılık şeklindedir. Her bir ilkenin ayrı bir önemi ve hedefi bulunur. Atatürk inkılapları ile de Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal açıdan daha da gelişmesine ve çağdaş medeniyetler seviyesine çıkarılması amaçlanmıştır.

Atatürk İlkeleri

Atatürk'ün ilkeleri 6 ilkeden oluşur. Bu ilkeler şu şekildedir;

• Cumhuriyetçilik
• Devletçilik
• Halkçılık
• İnkılapçılık
• Milliyetçilik
• Laiklik

Cumhuriyetçilik İlkesi ve Özellikleri Nedir?

Cumhuriyet yönetimi ile beraber Türk milleti pek çok önemli yarar sağlamıştır. Özellikle demokrasi ve milli egemenlik ile barış düşünceleri kök salmıştır. Bunları elde edebilmek için ise Cumhuriyetçiliğin birçok özelliğinden faydalanılır.

• Devletin rejim şeklidir.
• Demokratik bir yapıya sahiptir.
• Milli egemenliği esas alır.
• Seçme ve seçilme hakkı tüm vatandaşlara verilmiştir ve eşittir.
• Hükümet ile millet arasında herhangi bir kopukluk bulunmaz.
• Anayasa değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif dahi edilemez maddesidir.
• Mustafa Kemal Atatürk'ün her daim parti tartışmaları dışında tuttuğu bir ilkedir.

Bütün bu özellikleri ile beraber Türk milleti ve Türk toplumun zaman içerisinde Cumhuriyetçilik çok daha güçlü bir şekilde benimsemiştir.

Devletçilik İlkesi ve Özellikleri Nedir?

Devletçilik modelinin ve ilkesinin pek çok özelliği bulunmaktadır. Burada önemli olan devletçilik ilkesi ile beraber bölgenin kalkınması ve ekonomik açıdan toplumsal özgürlüğün yakalanmasıdır.

• Dışarıdan alınmış olan bir ekonomik model değildir. Türkiye'nin ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun şekilde geliştirilmiştir.
• Milliyetçilik ve halkçılık ilkesine dayanır.
• Türkiye'nin ekonomisini güçlendirmek ve hem sosyal hem de kültürel açıdan kalkınmayı amaçlamaktadır.
• Kamu yararı söz konusu olduğu zaman özel sektörün yapmadığı işleri devletin yapması ön plana çıkmaktadır.
• Hem ülke kalkınmasına hem de toplumsal ve sosyokültürel kalkınmayı destekler.
• Sosyal bilgiler kültürel ve ekonomik anlamda yatırımlar yapılmasını önemser.

Bütün bu özellikler ile beraber Devletçilik ilkesi, Türkiye'nin gelişimi ve daha güçlü hale gelebilmesi adına en önemli unsurlardan biridir.

Halkçılık İlkesi ve Özellikleri Nedir?

Halkın halk tarafından ve halk için idaresi halkçılık olarak bilinmektedir. Bu doğrultuda sosyal, ekonomik, toplumsal ve kültürel alanlar halkçılıkla ilgilidir. Yani diğer bir deyişle tüm bu unsurlar halka ve halkçılığa dayanır. Özellikle Mustafa Kemal Atatürk'ün halkçılık ilkesi 3 temel esas üzerinden ele alınmaktadır;

• Siyasi demokrasi (Halk yönetimi)
• Yasalar önünde eşitlik
• Sosyal dayanışma ile beraber sınıf mücadelesinin reddi

Tüm bu maddeler halkın iyiliği, halkın eşit şekilde ve adaletli biçimde yaşaması amaçlı ele alınmaktadır. Böylece daha barışçıl, daha özgür ve ekonomik yönden güçlü şekilde halkın ön plana çıkması amaçlanmaktadır. Aynı zamanda halkın yönetim konusunda çoğunluğu sağlamak suretiyle seçim hakkını elinde bulundurması da yine halkçılık ile ilgilidir.

İnkılapçılık İlkesi ve Özellikleri Nedir?

İnkılapçılık ilkesi özellikle Atatürk'ün geliştirdiği anlayış sayesinde Türk toplumunun daha medeni bir seviyeye ulaşmasını sağlayan bir anlayış türüdür. Bu açıdan özellikle Türk milletinin siyasi ekonomik hukuki ve eğitim kavramları içerisinde yenilenmesini uygarlık seviyesine ulaşmasını sağlar. Toplumlarda yapılan tüm düzenleme ve yenilikler de İnkılapçılık ilkesinden yararlanılır.

İnkılapçılık ilkesi tüm toplumların gelişmesini sağlarken aynı zamanda bireylerin toplum içerisinde düzenli davranışlar sergilemesine de yardımcı olmuştur. Özellikle demokrasi anlayışı sayesinde toplumlar birbirlerine daha saygılı olmayı öğrenmiş, tüm hukuksal işlemlerde demokrasiden yararlanılmıştır.

• İnkılapçılık ilkesinin özel ve toplumumuzda en önemli özelliği asıl kavramını yitiren durumları ortadan kaldırmak ve bu kurumları düzenleyerek yeniden ilerleme sağlamaktır.
• Yapılan düzenlemelerde taklitçi olmak yerine gerçekçi ve uygulanabilir nitelikte düzenlemeler yapmaktır.
• Tüm düzenlemelerde aklı ve bilimi ön plana almaktır. Toplumlarda hem demokrasi hem de barışçıl bir yapı sergilemektir.
• İnkılapçılık aslında evrensel bir niteliğe sahiptir Bu yüzden tüm toplumların bağımsızlık hareketlerinde de etkili olmaktadır.
• İnkılapçılık ilkesi en büyük yeniliği eğitim kurumları üzerinden yapmıştır. Çünkü gereksiz ve vasfını yitirmiş eğitim kurumları kaldırılmış yerine yeniliklere açık ve doğrudan yeni nesil eğitim anlayışına göre düzenlenen eğitim kurumları getirilmiştir.
• Tüm bu gelişimler inkılapçılık ilkesinin özelliklerinden birisi olarak kabul edilir.

Milliyetçilik İlkesi ve Özellikleri Nedir?

Milliyetçilik ulusal kişilik ve benlik duygusunun bir ifadesi olarak öne çıkmaktadır. Bir ulusun diğer başka uluslara bakmak suretiyle kendi içerisindeki doğal ve kazanılmış özel karakterleri yansıtmaktadır. Tarihini ve kültürünü benimsemek ile beraber, diğer uluslardan farklı bir varlık meydana getirmiş olması şeklinde ifade edilebilir.

Atatürk'ün yarattığı milliyetçilik aynı zamanda bir hoşgörü barındırmaktadır. Yani her ne kadar milliyetçilik ulusçuluk olsa dahi aynı zamanda dünya çapındaki diğer tüm uluslara büyük bir saygı gösterir. Onların gerekliliklerini tanır ve bencil ve kendini beğenmiş ulusçuluğun dışında bir olgu oluşturur.

Özellikle Türk milliyetçiliği üzerinden ilkeler ele alındığında pek çok özellik ön plana çıkmaktadır. Burada önemli olan milliyetçiliği benimsemiş her bireyi benimseyen bir yapısı bulunmasıdır.

• Kurtuluş Savaşı ile beraber Türk Devleti'nin kurulmasındaki temel ilke olmuştur.
• Fedakarlık ve dayanışmayı gerektirir.
• Ümmetçilik ile beraber ırkçılığı reddeder.
• Türkiye Cumhuriyeti'ni benimsemiş olan ve ‘Türküm’ diyen herkes Türk'tür.
• Milli birlik ve beraberlik esas alınır.
• Benimsemiş olduğu eşitlik ilkesi ile beraber Faşizm ve Nazizm’den bütünüyle uzaktır.

Tüm bu özellikler ile beraber milliyetçilik bu topraklarda yaşayan tüm insanlara açıktır. Bunları benimseyen ve özünde kabul eden her insan milliyetçi sayılır.

Laiklik İlkesi ve Özellikleri Nedir?

Laik genel anlamı ile kelime bazında ele alındığında dini olmayan kurum ve düşünce yapısı anlamına gelmektedir. Laiklik ise Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, karıştırılmaması ve din ile vicdan özgürlüğünün güvence altına alınmış olmasıdır. Bu konuyla ilgili Atatürk şu sözleri ile getirmiştir. ‘’Her birey, istediğini düşünmek istediğine inanmak, kendine özgü bir siyasal fikre sahip olmak ve gerekliliklerine bağlı olduğu dinin gerekliliklerini yapma veya yapmama özgürlüğüne sahiptir.’’

Özellikle laiklik ilkesi din ve vicdan özgürlüğünü ön plana çıkarmakta ve bunun koruyuculuğunu yapmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti kanunları içerisinde laiklik ilkesi değiştirilemez ve değiştirilmesi söz konusu dahi edilemez ilkeler arasında yer alır. Bu yönüyle her insan özellikle dini açıdan özgür hale getirilmiştir.

Laiklik kapsadığı ve içine aldığı pek çok unsur ile beraber farklı özelliklere sahiptir. Bu konuda Atatürk'ün sunduğu laiklik ilkesini tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının bilmesi, özgürlük ve vicdan açısından çok önemli olduğu dile getirilir.

• Din ve mezhep ayrımı gözetilmeksizin her birey kanun önünde eşittir.
• Yönetim, hukuk ve eğitim alanlarında akıl ve bilim esas alınır.
• Toplumun ihtiyaçları göz önünde bulundurulmak suretiyle devlet yönetimi; akla, bilime ve gerçeklere dayalı şekilde ele alınır.
• Devlet din ve mezheplere farklı olan ve hatta inanmayan insanlara her zaman aynı oranda uzaklıktadır.
• Laiklik toplumun dini gerekliliklerini sosyal bir ihtiyaç olarak ele alır.
• Din ve mezhepten kaynaklanan sınıf farklılıkları laiklik sayesinde ortadan kaldırılır.

Atatürk İnkılapları

Siyasi İnkılaplar

• Saltanatın kaldırılması    (1922)
• Ankara'nın Başkent Olması (1923)
• Cumhuriyetin İlanı (1923)
• Hilâfetin kaldırılması (1924)
• Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınması (1930)
• Atatürk'ün Teşvikiyle Çok Partili Rejime Geçiş Denemesi  (1930)
• Laikliğin Anayasaya Girmesi (1937)

Toplumsal İnkılaplar

• Şapka ve Kıyafet Devrimi (Şapka Kanunu) (1925)
• Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması (1925)
• Milletlerarası Takvim ve Saatin, Yeni Rakamların Kabulü ve Ölçülerde Değişiklik (1925)
• Soyadı Kanunu (1934)
• Lâkap ve Unvanların Kaldırılması (1934)

Eğitim İnkılapları

• Millet Mektepleri'nin Açılması (1929)
• Öğretimin Birleştirilmesi (1924)
• Medreselerin Kapatılması (1924)
• Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun (1926)
• Harf Devrimi'ne ilişkin kanunun kabulü (1928)
• Güzel Sanatlarda Yenilikler (1928)
• Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu'nun kurulması (1931)
• Dil Devrimi'nin başlaması (1932)
• Üniversite Reformu (1933)
• Üniversite Öğreniminin Düzenlenmesi (1933)

Ekonomi İnkılapları

• İzmir İktisat Kongresi (1923)
• Aşarın kaldırılması (1925)
• Çiftçinin Özendirilmesi (1925)
• Örnek Çiftliklerin Kurulması (1925)
• Tarım Kredi Kooperatifleri'nin Kurulması (1925)
• Kabotaj Kanunu (1926)
• Sanayi Teşvik Kanunu (1927)
• Toprak reformu (1929)
• I ve II. Kalkınma Plânları (1933)
• Yüksek Ziraat Enstitüsü'nün Kurulması (1933)
• Ticaret ve Sanayi Odalarının Kurulması (1935)

Hukuk İnkılapları

• Şer'iyye Mahkemelerinin Kapatılması (1924)
• Yeni Anayasanın Kabulü (1924)
• Mecellenin Kaldırılması (1926)
• Türk Kanunu Medenisi (1926)
• Türk Ceza Kanunu (1926)

İlgili Haber

Devletçilik İlkesi Nedir, Özellikleri Nelerdir?

İlgili Haber

İnkılapçılık İlkesi Nedir, Özellikleri Nelerdir?

İlgili Haber

Milliyetçilik İlkesi Nedir, Özellikleri Nelerdir?