Yetenek ve teknoloji buluştu

Meslekte 20 yılı geride bırakan ve birçok zorlu doğumu mutlu sona ulaştıran Medicana Internationel İzmir Hastanesi’nden Prof. Dr. Mehmet Tunç Canda; 2018 yılında eğitimini aldığı, parmak ucu kadar ufak kesilerden gerçekleştirilen robotik cerrahinin avantajlarını anlattı.

Sayın hocam, 20 yılı aşkın meslek hayatınızda kadın hastalıkları ve doğum hekimi olarak yaşadığınız unutamadığınız bir gebelik

hikayesi var mı?

Esasında her doğum hikayesi özel ve kutsal. Şu anda anımsadığım iki tanesinden kısaca bahsetmek istiyorum. Birisi ülkemize tatil için gelen Belçikalı bir gebeydi. Hamileliğinin 26’ncı haftasında suyunun gelmesi ile bize başvurdu. Bebeğin çok az suyu kalmıştı ve sıvı gelişi devam ediyordu. Hem annenin hem de bebeğin enfeksiyona yakalanıp etkilenmeleri riski vardı, aileyi bilgilendirdik ve hastamız yaklaşık iki aylık uzun bir hastanede yatış macerasından sonra bebeğine sağ salim kavuştu. Kısa süren bir kuvöz takibinin ardından da Belçika’ya uğurladık. Kasper bebek büyüdü şimdi 10 yaşına geldi. Her sene maille bana ulaşıyor olmaları da benim için çok kıymetli.

Bir diğer önemli hikaye de bizim unikornuat uterus dediğimiz yarım rahim olarak da adlandırabileceğimiz doğuştan gelen anormalliği olan hastamızın sağ salim bebeğine kavuşmasına verdiğimiz destek. Bu rahatsızlıklarda erken doğum, anne karnında bebeğin ölmesi, rahmin yırtılması gibi ciddi riskler bulunuyor. Bebek kısıtlı bir alanda gelişiyor. Çok yakın takip ile bu hastamızı da 34. gebelik haftasında bebeğiyle buluşturmuştuk.

Bir uzman olarak siz hangi doğum türünden yanasınız?

Gebenin ve bebeğin sağlığı için en uygunu seçmeye çalışıyoruz her zaman. Eğer her şey yolundaysa normal doğumu tercih ediyoruz tabii ki, bu hiçbir anestezinin uygulanmadığı doğal doğum şeklinde hatta suda doğum olarak da olabilir. Ağrıyı tolere edemeyenler de epidural normal doğum tercihimiz. Zaten en çok hastalarımızın da tercih ettiği doğum şekli bu. T Ama şunu da unutmayalım sezaryen gerekli olduğunda tereddüt edilmeden yapılması gereken bir cerrahidir, çoğu zaman bebeğin ve annenin hayatını kurtarmaktadır.

Gebelik döneminde beslenme çok önemli ve son dönemde ketojenik beslenme oldukça popüler. Siz ketojenik beslenme konusunda ne düşünüyorsunuz, anne adaylarına önerir misiniz?

Ketojenik beslenme özellikle epileptik hastaların uyguladığı bir diyet çeşidi ancak kilo vermede de etkin olması popülerliğini artırdı. Düşük karbonhidrat alarak vücut yağlarının yakılmasını artırıp açığa çıkan keton cisimlerinin glikoz yerine enerji kaynağı olarak kullanılmasına dayanıyor. Bu da kilo vermeyi hızlandırıyor. Muhtemelen ilk insanlar da gebelikleri sırasında kısmi ketozisteydi, çünkü günümüzdeki kadar karbonhidrat bombardımanına maruz kalmıyorlardı. Ancak günümüzde hamileler üzerinde yapılmış bir çalışma olmadığı için biz gebelerimize ketojenik diyet yerine düşük karbonhidratlı proteinden zengin, sebze, meyve ve balık içeren Akdeniz tipi diyetler öneriyoruz.

Hocam, çok yönlü bir kadın doğum hekimi olduğunuzu biliyoruz. Gebe takibi ve doğum dışında jinekolojik işlemleri de yoğun olarak gerçek-leştir-mektesiniz. Medicana Inter-national İzmir Hastanesi’nde jinekoloji açısından hangi yeni imkanlar mevcut?

Adını Rönesans’ın büyük dahisi Leonardo Da Vinci’den alan Da Vinci Robotik Cerrahi Sistemi, İzmir için çok büyük şans. Yine genital estetik ve idrar kaçırmalarında kullanılabilen Fotona lazer sistemini içerecek ünitemiz de pek yakında hizmete girecek ve anestezisiz olarak pek çok jinekolojik sorunu kolaylıkla tedavi etme imkanına hem biz hem de hastalarımız kavuşacak.

Robotik cerrahi eğitiminiz nerede aldınız?

Robotik cerrahi eğitimini, Belçika’nın Gent Şehrinde bulunan Avrupa’nın en büyük robotik cerrahi eğitim merkezi olan ORSI Academy ve Leuwen Üniversitesi’nde 2018 yılında  tamamladım.

İnsan eli gibi

Robotik Cerrahinin açık cerrahiye göre avantajları nelerdir ve hangi jinekolojik ameliyatları yapmaktasınız?

Açık cerrahi karından büyük kesiler yapılarak gerçekleştirilirken, robotik cerrahide parmak ucu kadar küçük kesiler kullanılıyor. Hasta açısından daha az ağrı, daha çabuk iyileşme, daha az kesi yeri enfeksiyonu görülmesi, karında yara izi kalmaması, ameliyat sonrası daha çabuk yürüme ve daha erken beslenmeye başlama gibi avantajlar içeriyor. Ameliyat süreci açısından avantajları ise gerçek zamanlı yüksek çözünürlüklü 3-boyutlu görüntü eşliğinde derin noktaların çok net görülmesi, buna bağlı olarak daha az doku travması, daha az kan kaybı ve ameliyat sırasında daha az kan verilmesi. Yine robot kollarının insan elinin bilek hareketleri benzeri hareketler yapması, 540 derecelik dönüş avantajı ve insan elinde olabilecek titremeyi tamamen ortadan kaldırması sayesinde açık cerrahide cerrahın yapabildiği pek çok işlemin rahatlıkla yapılabilmesini mümkün kılmaktadır.
Jinekolojik olarak rahim ameliyatları (histerektomi), myom ameliyatları (myomektomi), yumurtalık (over) ameliyatları, çikolata kistleri (endometriozis) ameliyatları, idrar kaçırma ameliyatları, rahim sarkması ameliyatları (pelvik organ prolapsusu), isteğe bağlı olarak bağlanmış tüplerin tekrar açılması ve jinekolojik kanserlerde güvenle kullanılmaktadır.