Ukrayna’nın savunucuları mı? Neo-Nazi futbol holiganları mı? Tartışmaların odağında
12.03.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgalinde bir bahane olarak kullandığı, tartışma yaratan aşırı milliyetçi Azov (Azak) Taburu kimlerden oluşuyor? Nasıl ortaya çıktı?
Can Çırnaz / Azov (Azak) taburu olarak adlandırılan asker grubu, günümüzde Ukrayna ordusu içerisinde Ulusal Muhafızlara bağlı bir kol olarak görev yapıyor. Ancak askeri grubun kuruluşunun ilginç bir tarihi var. Askeri grup, 2014'te Rusya'nın Kırım'ı işgali ve Donbas olaylarının başlamasına bir tepki olarak, Ukrayna liginin köklü futbol kulüplerinden Metalist Kharkiv'in taraftar grupları içerisinde doğdu. Harkov merkezli takımın 'Sect 82' isimli taraftar grubu içerisinde Rusya'ya karşı mücadele fikri gelişti. Zamanla diğer takımlardan da futbol dünyasında 'ultra' olarak adlandırılan ateşli taraftar gruplarıyla birleşmeler gerçekleşti. Grubun kurucusu olan Andriy Biletsky daha sonra milletvekili seçildi ve meclise girdi.
HARKOV'DAN DONBAS'A
Harkov kentindeki Rus ayrılıkçılarla mücadeleyle başlayan hikaye, burada büyük başarı sağlanması ve ayrılıkçıların engellenmesi sonrası, günümüzdeki işgal harekatının da odak noktası olan Donbas'a uzandı. Burada paramiliter bir gruptan, Ukrayna polisiyle de işbirliği yapan bir 'özel kuvvete' dönüşen hareket, Ukrayna içinde faaliyet gösteren Gürcü birliğinden ateşli silah kullanımı konusunda eğitim aldı.
Azov üyeleri, özellikle Donbas bölgesinde sahada ciddi askeri başarı sağlarken, büyük önem taşıyan Mariupol kentinin Rusya yanlısı ayrılıkçılardan geri alınmasında başrolü oynadı. Bu başarının ardından grup Mariupol'ü merkez aldı. Rus işgaliyle birlikte yeniden cephe hattına geçen Azov taburu, özellikle Kiev'in kuzeyinde Rus tanklarına düzenlenen saldırıyla yeniden büyük ses getirdi.
NEO-NAZİ GEÇMİŞ
Rusya'nın işgal harekatında bir bahane olarak kullandığı grubun üyeleri arasında gerçekten aşırı milliyetçi ve hatta neo-nazi geçmişi olan isimler bulunuyor. Bu nedenle grup Batı dünyasında da biraz tartışmalı bir konumda.
Azov'un sembolünün Nazi sembollerine benzer olduğu ifade ediliyor. Ancak grup, sembolün 'Ulusal Fikir' anlamına gelen kelime ikilisinin Ukraynaca kısaltması olduğunu açıklıyor.
Aşırı milliyetçi bir ideolojiye sahip grubun içinde yüzde 10 ila 20 arasında neo-nazi fikirli üye olabileceği ifade ediliyor. Bununla birlikte grubun içinde her milliyetten ve her dinden üyeye yer veriliyor. Grubun resmi duruşu da bu ithamlardan oldukça uzakta. Neo-nazilikle suçlanan grup içinde Yahudi üyeler dahi bulunuyor. Grubun tartışmalı özelliği ise Rusya tarafından ciddi biçimde kullanılıyor ve işgalin gerekçeleri arasında Ukrayna'yı 'nazilerden arındırmak' ifadeleri yer alıyor. Ancak Azov, Ukrayna ordusu içinde oldukça küçük bir yer tutan ve savaş öncesinde sayısı yaklaşık 2 bin 500 olarak tahmin edilen bir grup. Buna rağmen bu dil Rusya'nın işgaline hizmet ettiği gerekçesiyle Rus yetkililer tarafından sıklıkla kullanılıyor.
