Türk SİHA'ları Arap medyasında gündemi belirledi
25.07.2023 - 15:57 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Şarkul Avsat'taki analizde Türkiye ve Arap dünyası arasındaki Soğuk Savaş'ın yedi yıl sürdüğü, ordu dışında tüm silahların kullanıldığı belirtildi. El Arabi El Cedid ise, Türk dronelarını almak isteyen son ülkeyi yazdı.
Temmuz ayı başında karşılıklı büyükelçi atayarak tam 10 yıl sonra resmen yeni sayfa açan Türkiye ve Mısır, en üst düzey ziyaretlere kilitlendi. Geçtiğimiz yıl sonbaharda Katar'da düzenlenen Dünya Kupası'nın açılıışnda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la el sıkışan Mısır lideri Abdulfettah Sisi'nin Türkiye'yi ziyaret etmesi bekleniyor.
Ankara ve Kahire arasındaki normalleşme süreci, aslında 2021 yılında başladı. Erdoğan ve Sisi'nin Katar'ın başkenti Doha'da verdikleri fotoğrafı, Mısır'ın Türkiye'ye deprem yardımları izledi. Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, yardım gemileriyle birlikte Mersin Limanı'nda kameralar karşısına geçti.
Ankara-Kahire hattında açılan yeni sayfada geride kalan 10 yılın telafi edilmesi, ilk hedef. Dışişleri bakanlıklarının yürüttüğü temaslarda birçok başlıkta eskiye dönülmesinin yolları aranıyor. Ekonominin en hızlı yol kat edilecek başlık olması bekleniyor.
Türkiye-Mısır ilişkileri de Arap medyasının odak noktasında. Londra merkezli Şarkul Avsat'da 'Türkiye bugün dost ülke' başlığıyla yayımlanan analiz, Ankara'nın son aylarda Körfez ülkeleriyle kurduğu ilişkilerin ardından sıranın Mısır'a geldiğini bildiriyor. Arap Baharı'nın Ortadoğu'da yol açtığı değişikliklere vurgu yapan analiz, çatışmaların körüklendiği bir iklimde birden çok eksenin ortaya çıktığını aktardı. Bölgesel güçler Türkiye ve İran'ın müdahaleleriyle öne çıktığını dile getiren Şarkul Avsat analizi, anlaşmazlıkların sebepleri olduğu gibi uzlaşmaların da sebepleri olduğunu belirtti.
Analize göre, anlaşmazlıkların maliyeti taraflar arasındaki uzlaşma koşullarını meydana getirdi. Türkiye ve bölge ülkelerinin tutumlarını değiştirmesiyle ekonomik işbirliğinin ivme kazandığını, anlaşmalara imza atıldığını kaydeden analiz, Türkiye ile uzlaşmanın onlarca görüşmeyle iki yıl aldığını yazdı.
'SOĞUK SAVAŞ YEDİ YIL SÜRDÜ'
Sözü Mısır-Türkiye müzakerelerine getiren Şarkul Avsat analizi, tarafların Libya, deniz sınırları, aranan kişiler ve daha birçok konuda yaptığı görüşmelerin medyaya yansıdığını hatırlattı.
Türkiye ile Arap ülkeleri arasındaki 'Soğuk Savaş'ın yedi yıl sürdüğünü, ordu dışında tüm silahların kullanıldığını dile getiren analiz, Arap dünyasının Erdoğan'ın iktidarda kalacağını ve her seçimi kazanacağını gördüğünü belirtti.
Birleşik Arap Emirlikleri merkezli El Arabiya tarafından da alıntılanan analiz, Ankara'nın bölgesel nüfuzuna vurgu yaptı, Türkiye'nin aralarında ABD ve Avrupalıların da olduğu herkesle yüksek pragmatizme dayalı bir ilişki geliştirdiği yorumunu yaptı.
Nihai olarak çözülmemiş birçok çatışmanın halen var olması nedeniyle bölge ilişkilerinin geleceğine dair çok fazla tahmin yapmanın mümkün olmadığını vurgulayan analiz, ana ülkeler Türkiye, Mısır, Suudi Arabistan ve İran'ın uzlaşmalara dahil olmasını öne çıkardı:
"Gelgelelim, bölgedeki temel ülkelerin, örneğin Suudi Arabistan, İran ile Mısır ve Türkiye’nin uzlaşmalara mümkün olduğu kadar ileri düzeyde katılmaları önemli. Gerçek şu ki, kolektif biçimde yaşanan bu katılımın eşi benzeri yok."
EKONOMİDEN SONRA SAVUNMA
El Arabi El Cedid yayın organı ise, 'Türkiye-Mısır ilişkileri askeri işbirliğine uzanıyor mu?' sorusunu soruyor. Londra merkezli internet sitesi, Mısırlı kaynaklara dayandırdığı haberinde Ankara ve Kahire arasında son günlerde askeri düzeyde temasların gerçekleştiğini yazdı.
Abdulfettah Sisi'nin ziyareti öncesinde askeri işbirliğinin masaya yatırıldığını aktaran El Arabi El Cedid, ismini vermeyen Mısırlı kaynağın aktardığı hassas bir bilgiyi sayfasına taşıdı. Buna göre, Mısır Türkiye'den silahlı insansız hava araçları satın almak istiyor. Türk şirketlerinin silahlı drone alanında Mısır'da yatırım yapması ve ortak üretim de yine görüşülen konular arasında.
Yine de savunma alanında işbirliğinin ileri bir aşama olduğu kaydeden El Arabi El Cedid, söz konusu alanın ekonomik normalleşme dosyasını izleyeceği yorumuna yer verdi.
Habere göre, Mısır'da Aralık ayında düzenlenecek savunma fuarına Türk firmaları da davet edildi.
ÖNCELİK LİBYA DOSYASI
Independent Arabiya'daki analizin başlığı ise, 'Türkiye-Mısır yakınlaşması Libya'da istikrara yol açar mı?' oldu. Mısırlı gazeteci İbrahim Mustafa imzalı analizde, Mısır lideri Sisi'nin Ankara seyahatiyle yakınlaşmanın tamamlanacağı yorumu yapıldı. Libya'daki nüfuz mücadelesinin iki ülkeyi geri dönülemez noktaya getirdiğini belirten analiz, açılan yeni sayfanın Libya krizine de yansımasını bekliyor.
Sisi'nin Türkiye ziyaretine dair henüz iki başkentten de bir açıklama yapılmadığını kaydeden analiz, Ankara ve Kahire'nin Libya krizinde karşıt pozisyon aldığını yazdı. Türkiye'nin Libya'ya asker konuşlandırması ve Sisi'nin Sirte-Cufra hattını 'kırmızı çizgi' ilan etmesi gibi dönüm noktalarını hatırlatan Independent Arabiya analizi, yeni dönemde ise tarafların Kuzey Afrika ülkesinde bir seçim yapılması gibi başlıklarda anlaştığını yazdı.
Analizde Sisi'nin Ankara ziyaretinde Libya dosyasının öncelikle görüşüleceği belirtildi, söz konusu dosyanın hem Türkiye hem de Mısır için bir dizi fırsat barındırdığı aktarıldı.
