22.06.2023 - 09:19 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
ABD mahkeme belgeleri, şirketin Deniz Operasyonları Direktörü David Lochridge'in bir teftiş raporunda endişelerini dile getirdiğini gösteriyor. Belgelere göre raporda, teknenin test edilme şekli de dahil olmak üzere "ciddi güvenlik endişeleri yaratan çok sayıda sorun tespit edilmişti". Lochridge, "denizaltı aşırı derinliklere ulaştığında Titan yolcuları için potansiyel tehlikeyi" vurgulamıştı.
Belgelere göre raporda, teknenin test edilme şekli de dahil olmak üzere "ciddi güvenlik endişeleri yaratan çok sayıda sorun tespit edilmişti". Lochridge, "denizaltı aşırı derinliklere ulaştığında Titan yolcuları için potansiyel tehlikeyi" vurgulamıştı.
Belgelere göre Lochridge uyarılarının dikkate alınmadığını ve OceanGate patronlarını toplantıya çağırdığını ancak kovulduğunu söyledi.
Şirket gizli bilgileri ifşa ettiği için kendisine dava açmış, o da haksız yere işten çıkarıldığı gerekçesiyle karşı dava açmıştı. Dava daha sonra anlaşmayla sonuçlandı ancak anlaşmanın ayrıntıları bilinmiyor.
Ayrıca, Deniz Teknolojisi Derneği (MTS) tarafından Mart 2018'de OceanGate'e gönderilen ve New York Times tarafından ele geçirilen bir mektupta "OceanGate tarafından benimsenen mevcut 'deneysel' yaklaşım... olumsuz sonuçlara (ufak bir felakete kadar) yol açabilir" ifadesi yer aldı.
OceanGate sözcüsü, Lochridge ve MTS tarafından dile getirilen güvenlik sorunları hakkında yorum yapmadı. Şirket tarafından "deneysel" olarak tanımlanan Titan denizaltı, derin deniz aracı için alışılmadık bir malzemeden inşa edildi. Deniz aracının gövdesi karbon fiberden, uç plakaları titanyumdan yapılan aracın bir ucunda küçük bir pencere bulunuyor.
Portsmouth Üniversitesi'nde deniz biyolojisi alanında öğretim görevlisi olan Dr. Nicolai Roterdam, "Tipik olarak, derin deniz araçlarının insanları barındıran kısmı yaklaşık 2 metre çapında titanyum bir küre şeklindedir" dedi. Derin sulardaki büyük basınca dayanması için güçlü malzemeler gerekiyor.
Karbon fiber, titanyumdan ve çelikten daha ucuz ve son derece güçlü, ancak Titan gibi derin deniz gemileri için geniş çaplı bir şekilde test edilmedi.
OceanGate'in CEO'su Rush Stockton geçen yıl Oceanographic'e verdiği bir röportajda, "Karbon fiber, yatlarda ve havacılıkta başarıyla kullanılıyor, ancak mürettebatlı denizaltılarda kullanılmadı" demişti.
Mahkeme belgelerinde şirketin eski çalışanı Lochridge, gövdenin uygun şekilde test edilmediğini iddia etti, bu testlerde gövde aşırı basınç altında tutulur ve olası sorunlar için analiz edilir.
Lochridge, mahkeme belgelerinde OceanGate'i denizaltıyı denetletmeye ve sertifikalandırmaya çağırdığını da söyledi.
Denizaltılar denizcilik kuruluşları tarafından - örneğin Amerikan Denizcilik Bürosu (ABS) veya DNV (Norveç merkezli küresel bir akreditasyon kuruluşu) veya Lloyds of London tarafından - sertifikalandırılabilir veya "sınıflandırılabilir".
Bu esasen aracın stabilite, mukavemet, güvenlik ve performans gibi hususlarda belirli standartları karşılaması anlamına gelir.
Süreç, tasarım ve yapının gözden geçirilmesini, test ve denemelerin değerlendirilerek sertifikalandırılmasını içerir. Denizaltı hizmete girdikten sonra da bu kriterleri hâlâ karşıladığından emin olmak için periyodik olarak kontrol edilmesi gerekir.
Ancak denizaltıların sertifikalandırılması zorunlu değil.
Titan bu süreçlerden geçmedi. Şirket 2019'da bu konuda bir blog yazdı. Titan'ın tasarlanma şeklinin kabul edilen sistemin dışında kaldığını, ancak bunun "OceanGate'in geçerli olan standartları karşıladığı anlamına gelmediğini" söyledi.
Sınıflandırma kurumlarının "inovasyonu yavaşlattığı... her inovasyonun gerçek dünyada test edilmeden önce dışarıdan bir kurum tarafından incelenmesinin hızlı inovasyonun önüne geçtiği" de belirtildi.