İran, 46 kişinin öldüğü patlamanın nedeniyle ilgili sessizliğini koruyor: ABD basınından yeni iddia!
28.04.2025 - 09:03 | Son Güncellenme:
CNN NYT
IRNA
İranlı yetkililer, Cumartesi günü Bender Abbas limanında meydana gelen ve Pazartesi günü yapılan son güncellemeyle 46 kişinin ölümüne yol açan büyük patlamanın nedenine dair henüz bir açıklama yapmadı. Bu sırada, füze yakıtı üretiminde kullanılan bir kimyasalın orada bulunmuş olabileceğine dair haberler dolaşmaya başladı. İddialar şöyle...
İran'daki büyük patlamayla ilgili görgü tanıklarının ifadeleri ve video kayıtları, konteynerlerin bulunduğu bir alanda kimyasalların tutuştuğunu ve çok daha büyük bir patlamaya neden olduğunu gösteriyor. Associated Press’in İran devlet televizyonuna dayandırdığı haberine göre Şehid raci iskelesindeki patlamada ölü sayısında büyük bir artış yaşanırken, en az bin kişinin de yaralandığı bildirildi. İran Kızılayı Başkanı Pir Hüseyin Kolivend, yaralılardan 190'ının halen hastanede olduğunu belirtti.
GÖRÜNTÜ AKIŞI KESİLDİ
Fars Haber Ajansı tarafından yayımlanan bir güvenlik kamerası görüntüsünde, konteynerler arasında küçük bir yangın başladığı ve birçok çalışanın olay yerinden uzaklaştığı görülüyo. Ardından büyük bir patlama kameralara yansıyor ve görüntü akışı kesiliyor.
Yetkililer, uçaklarla deniz suyu püskürtülerek müdahale edilen yangının Pazar öğleden sonra tamamen söndürülmesini umuyordu. İran devlet medyasına göre, yangınların yaklaşık yüzde 80’i kontrol altına alındı.
'ORTA DOĞU'DA GERGİNLİK TIRMANIRKEN...'
Patlama, Orta Doğu'da gerginliğin yüksek olduğu ve İran ile ABD arasında Tahran’ın nükleer programı konusunda müzakerelerin sürdüğü bir döneme denk geliyor. Ancak İran’da hiçbir üst düzey yetkili, patlamanın bir saldırı olduğuna dair bir açıklama yapmadı.
CNN tarafından yer tespiti yapılan video ve görüntülerde, konteynerlerin istiflendiği liman bölgesinden turuncu-kahverengi dumanlar yükseldiği görülüyor. Bu renk, sodyum veya amonyak gibi kimyasalların varlığına işaret ediyor.
New York Times gazetesi ise Pazar akşamı yayınlanan haberinde İran Devrim Muhafızları ile bağlantılı bir kişinin, patlayan maddenin katı yakıt üretiminde ana bileşen olan sodyum perklorat olduğunu söylediğini bildirdi.
Güvenlik konularını tartışmak amacıyla isminin gizli tutulmasını isteyen bu kişi, patlamanın bu maddeden kaynaklandığını iddia etti.
CNN, patlama sırasında bölgede neyin depolandığını bağımsız olarak doğrulanamadığını ve bu tür kimyasalların limanda bu kadar uzun süre neden tutulduğuna dair net bir bilgi bulunmadığını belirtti.
Bazı uzmanlar, patlamanın daha sıradan kimyasallardan kaynaklanmış olabileceğini öne sürdü. University College London'da kimya profesörü olan Andrea Sella, "Bu olay, amonyum nitrat patlamasına çok benziyor. Amonyum nitrat, yaygın olarak gübre ve endüstriyel patlayıcı olarak kullanılan bir kimyasal maddedir. Ancak kötü koşullarda depolandığında, yangın durumunda patlama riski ciddi şekilde artar" dedi ve ekledi:
Malzeme tutuşuyor ve birkaç saniye içinde şiddetli bir şekilde yanmaya başlıyor; ardından yıkıcı bir patlama meydana geliyor. Camları kıran şey, bu patlamanın oluşturduğu süpersonik basınç dalgası.
CNN International, Şubat ayında, İran'ın askeri füze programı için önemli olabilecek Çin yapımı bir kimyasal maddeyi taşıyan iki gemiden ilkinin Bender Abbas açıklarına demirlediğini bildirmişti.
Golbon adlı gemi, Ocak ayında Çin'in Taicang limanından ayrılarak yaklaşık bin tonluk sodyum perklorat yükünün büyük kısmını taşıdı. Avrupa'dan iki istihbarat kaynağına göre, bu madde İran'ın orta menzilli konvansiyonel füzelerinin katı yakıtının ana öncül maddesiydi.
Bu istihbarat kaynaklarına göre, bu miktarda sodyum perklorat, İran'ın Kheybar Shekan füzeleri için yaklaşık 260, Haj Qasem balistik füzeleri içinse 200 civarında katı yakıt motoru üretimine yetecek kadar yakıt sağlayabilirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Şubat ayında CNN'e yaptığı açıklamada, "Çin, uluslararası yükümlülükleri ve yerel yasalarına uygun olarak çift kullanımlı malların ihracat kontrollerine her zaman uymuştur" dedi ve "sodyum perklorat Çin tarafından kontrol edilen bir ürün değildir ve ihracatı normal ticaret olarak değerlendirilmektedir" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Pezekşiyan uçakta bölgeyi teftiş etti.
PEZEKŞİYAN TEFTİŞE GİTTİ
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Pazar öğleden sonra Bender Abbas'a giderek olay yerinde incelemelerde bulundu ve yardım çalışmalarını denetledi. Devlet medyasına göre Pezeşkiyan, patlamada yaralananlarla da bir araya geldi.
Pezeşkiyan, İran devlet televizyonunda yayımlanan yetkililerle yaptığı toplantıda, "Neden olduğunu öğrenmemiz gerekiyor" dedi.
Bölge valisi Muhammed Aşuri, üç günlük yas ilan etti.
HAMANEY'DEN SORUŞTURMA TALİMATI
Patlamanın ardından İran'ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney, kapsamlı bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu ve güvenlik ile yargı yetkililerine herhangi bir ihmalin tespit edilmesi talimatını verdi.
Devlet televizyonunda yayımlanan mesajında Hamaney, "Güvenlik ve yargı yetkilileri, bu olayı tüm yönleriyle araştırmak, herhangi bir ihmal veya kasıtlı eylemi ortaya çıkarmak ve ilgili düzenlemeler doğrultusunda takip etmekle yükümlüdür" dedi.
