13.10.2022 - 16:17 | Son Güncellenme:
Eski ABD Başkanı George W. Bush bir kez Putin'in gözlerine baktığını ve onu anladığını söylemişti. Rusya ve Batı arasındaki ilişkilerin nasıl güzel sonuçlandığına bakın. Dolayısıyla Kremlin liderinin aklını okumak biraz nankör bir iş.
Ancak denemeye değer. Belki de, Moskova'dan nükleer savaş tehdidinin devam ettiği şu günlerde her zamankinden daha fazla. Rusya liderinin baskı altında olduğuna şüphe yok.
Ukrayna'daki sözde "özel askeri operasyonu" onun için son derece kötü gitti. Birkaç gün içinde bitmesi gerekiyordu. Ancak neredeyse sekizinci ayın içindeyiz ve henüz bitme sinyali yok.
Kremlin, "ciddi sayıda" asker kaybettiğini kabul etti, geçtiğimiz haftalarda Rusya ordusu yakın dönemde işgal edilen Ukrayna topraklarını kaybediyordu.
Asker sayısını artırmak için geçen ay Putin kısmi seferberlik ilan etti. Halbuki bunu yapmayacağı konusunda ısrarcıydı. Bu arada Rusya ekonomisine karşı yaptırımlar devam ediyor.
Putin'in aklındakilere geri dönersek... İşgal kararının çok temel bir hata olduğunu düşünecek mi? Sanmıyorum.
Rusya merkezli Nezavisimaya Gazeta'nın sahibi ve genel yayın yönetmeni Konstantin Remchukov, "O, nükleer bir gücün otoriter lideri. Bu ülkenin sorgulanamaz lideri. Onu çıldırtan bazı güçlü inançları ve algıları var. Önem bakımından bunun varoluşsal olduğuna inanmaya başladı. Sadece onun için değil. Rusya'nın geleceği için de" diyor.
Eğer bu savaş varoluşsal ise Putin kazanmak için ne kadar ileri gitmeye hazır?
Geçtiğimiz aylarda, Putin dahil üst düzey Rusya yetkilileri, Kremlin liderinin savaşta nükleer silah kullanmaya hazır olduğu konusunda ayrıntı barındırmayan ipuçları ortaya attı.
Ancak ABD Başkanı Joe Biden CNN televizyonuna yaptığı açıklamada, "Putin'in nükleer silah kullanacağını sanmıyorum. Ancak bunun hakkında konuşmasını sorumsuzca buluyorum" dedi.
Gazi liberal siyasetçi Grigory Yavlinsky, "Batı ile doğrudan karşı karşıya gelmekten kaçınıyor ancak aynı zamanda buna hazır da" diyor. "En çok nükleer savaş ihtimalinden korkuyorum. Sonra da bitmeyen bir savaşa dönüşmesinden" diye de ekliyor.
Ancak bitmeyen savaş demek, bitmeyen kaynak demek. Rusya buna sahip gibi görünmüyor. Rusya, ne zamana kadar Ukrayna şehirleri üzerinde füze dalgasına devam edebilir?
"Füze akışına günlerce, haftalarca, aylarca devam edebilir mi? Çoğu uzman yeterince füzesi olduğundan şüpheli" diyen Remchukov şunları ekliyor:
Ayrıca, askeri bakış açısından, kimse neyin Rusya'nın nihai zaferini temsil ettiğini söylemedi. Zaferin göstergesi ne? 1945'te zafer Berlin'in üzerindeki pankarttı. Şimdi başarının kıstası ne? Kiev üzerinde bir pankart mı? Herson üzerinde mi? Harkov üzerinde mi? Bilmiyorum. Kimse bilmiyor.
Putin'in bilip bilmediği de net değil.
Şubat ayında Kremlin'in amacı Ukrayna'yı bir an önce yenerek Rusya'nın komşusunu uzun bir savaş olmaksızın Moskova'nın uydusu haline getirmek gibi görünüyordu. Hesap yanlış çıktı. Rusya, Ukrayna ordusunu ve topraklarını savunan insanları hafife aldı. Belli ki kendi ordusunun kapasitesini de gözünde büyüttü.
Peki Vladimir Putin şimdi ne düşünüyor?
Putin'in şimdiki planı, ilhak ettiğini iddia ettiği Ukrayna topraklarındaki kontrolünü sağlamlaştırmak ve savaşı dondurmak mı? Ya da tüm Ukrayna Kremlin'in etki alanına dönene kadar bastırmaya devam mı edecek?
Bu hafta eski Rusya Devlet Başkanı ve Başbakanı Dmitry Medvedev, "Ukrayna devletinin şu anki görünüşü Rusya için daimi, doğrudan ve net bir tehdit. İnanıyorum ki, gelecekteki hareketlerimizin amacı Ukrayna'nın siyasi rejiminin tamamen parçalanması olmalı" diye yazdı.
Eğer Medvedev'in sözleri Putin'in düşüncelerini yansıtıyorsa, uzun süreli ve kanlı bir savaş bekleyin. Ancak kaçınılmaz olarak Putin'in dışarıdaki hareketlerinin ülke içinde de sonuçları oluyor.
Yıllar içinde Putin'in imajı Kremlin tarafından "Bay İstikrar" olarak çizildi, Rus halkı o iktidarda kaldığı sürece güvende olduklarına inandırıldı. Bu düşünceyi pazarlamak şu an için zor.
Remchukov, "Putin ve toplum arasında 'Ben sizi korurum' anlaşması vardı. Ana sloganı yıllardır 'öngörülebilirlikti'. Bugün ne tarz bir öngörülebilirlik görüyoruz? Bu kavram bitti. Hiçbir şey öngörülebilir değil. Gazetecilerim eve döndüklerinde askere çağrılıp çağrılmayacaklarından emin değiller" diyor.
Putin'in Ukrayna'yı işgali pek çokları için sürpriz oldu. Yavlinsky için değil:
Putin'in bu yönde hareket ettiğini, yıldan yıla şu anki yolu inşa ettiğini düşünüyorum. Örneğin bağımsız medyayı ortadan kaldırmak. Buna 2001 yılında başladı. Bağımsız iş dünyasını yok etmek. Buna 2003'te başladı. Ardından 2014'te Kırım ve Donbas'ta neler oldu. Bugün olanları öngörmemek için kör olmanız lazım. Rusya'nın sorunu bizim sistemimiz. Bu sistem Putin gibi birini yarattı. Batı'nın bu sistemin yaratılmasındaki rolü çok önemli bir nokta. Sorun, bu sistem bir toplum yaratmadı. Rusya'da pek çok iyi insan var. Ancak sivil toplum yok. Bu nedenle Rusya direnemiyor.
Kaynak: BBC News Türkçe