SON DAKİKA | Bölgesel savaşa ramak kaldı! İsrail Lübnan'ı vurdu, açıklamalar peş peşe geliyor

Lübnan Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail güçlerinin başkent Beyrut’un güneyine düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısının 8’e, yaralı sayısının ise 8’i ağır olmak üzere 59’a yükseldiği bildirildi.

Lübnan Sağlık Bakanı Firas el-Ebyad, ülkede 17 ve 18 Eylül'de çağrı cihazları ve telsizlerin patlatılmasının "basit bir saldırı değil bir savaş suçu" olduğunu belirtti.

Bakan Ebyad, Baalbek Devlet Hastanesi ile Dar el-Emel Üniversite Hastanesinde söz konusu saldırılarda yaralananları ziyaret etti.

Burada yaptığı açıklamada, dün, bugün ve önceki gün söz konusu saldırılarda yaralanan kadın ve çocukları ziyaret ettiklerini söyleyen Bakan, "Hedef alınanların çoğu sivillerdi, biri 8, diğeri 11 yaşında 2 çocuk öldü. Bu durum, bunun basit bir saldırı olmadığını bilakis savaş suçu olduğunu gösteriyor." dedi.

Ebyad, Lübnan hükümeti olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden (BMGK) toplantı talep ettiklerini, uluslararası toplumdan da İsrail'i caydırma ve sivilleri kullanmasına engel olma konusunda sorumluluklarını yerine getirmesini istediklerini kaydetti.

Ebyad, daha fazla can kaybı yaşanmamasının en iyi yolunun, Gazze ile Lübnan'da ateşkes yapılması olduğunu dile getirdi.

CNN Türk ABD Temsilcisi Yunus Paksoy "Lübnan'da yaşanan saldırılarla ilgili ABD kesinlikle bizim haberimiz yok diyor. Bu da şu soruyu aslında gündeme getiriyor. ABD bu kadar çok silah veriyorken, ABD bu kadar çok yardım yapıyorken, İsrail'in bölgeyi adeta ateş çemberine attığı, bölgeyi patlamaya hazır bir alana çevirdiği bir dönemde hiçbir saldırıdan bilgilendirilmemesi mi daha normal, yoksa bilgilendirilmesi mi daha normal, ABD için daha saygıdeğer bir durum. Bu da tabi tartışma konusu. Ancak dün Pentagon'daydım, Pentagon sözcüsü aynı şeyi söyledi. Bu tür saldırılar hiçbir şekilde geldiğinin azaltılmasına yardımcı olmuyor dedi. Fakat bildiğimiz bir gerçek şu ki, ABD sınırsız ettiğine, koşulsuz ettiğine devam ederken, silah sevkiyatlarına devam ederken, İsrail'in adeta umurunda bile değil ve bölgede her gün saldırılarına devam ediyor" dedi.

ABD DESTEĞİNİ KESECEK Mİ?

Aslında dün sorduğum sorulardan biri de buydu Pentagon sözcüsüne. Bütün bunlar yaşanırken siz de söylüyorsunuz saldırılar yardımcı olmuyor tansiyonun azalmasına. Ama bir kere daha söyleyebilir misiniz? Biz her şekilde askeri olarak İsrail'in arkasındayız diyebilir misiniz? Biz oradayız. Biz İsrail'in savunmak için oradayız. Biz kendi askerlerimizi savunmak için oradayız. Ve hatırlıyor musunuz Nisan ayındaki saldırıyı İran'ın yaptığı? Eğer öyle bir şey olursa biz yine onları savunmak için oradayız diye ABD'nin hiçbir şekilde bu desteği kesmeyeceğini açık açık belirtti.

Amerikalı istihbarat yetkilileri geçtiğimiz aylarda hep şunu söylemişti. Hem Gazze'de hem de Lübnan'da Hizbullah'la savaşacak gücü yok İsrail'in. Hava savunma sistemi evet gelişmiş olabilir ama iki farklı cephede savaşırken hepsini engelleyebilecek bir kapasiteye sahip değil.

İsrail'in hedef aldığı bölgenin 'Hizbullah'ın Kalesi' olarak bilinen Dahiye olduğu bildiriliyor. Saldırılar sonucu 5 çocuk hayatını kaybetti.

F-35'LER VURDU

Saldırıda F-35 uçağının yerleşim bölgesini iki kez hedef aldığı iddia edildi.

İsrail ordusu Lübnan'ın başkenti Beyrut'a bir hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

İsrail ordu sözcülüğünden yapılan açıklamada, Beyrut'a "bir nokta" saldırısı gerçekleştirdiği belirtildi. İsrail ordusu iç cephe komutanlığının, vatandaşlarına yaptığı güvenlik uyarısında herhangi bir değişiklik olmadığı kaydedildi. Beyrut'taki AA muhabiri, kentteki Camus Caddesi’nde bir yere hava saldırısı düzenlendiğini aktardı. Saldırının düzenlendiği yerden yoğun dumanlar yükseldiği görülürken, Lübnan sağlık ekipleri ve ambulanslar bölgeye sevk edildi.

Sosyal medyada da Hizbullah'ın etkin olduğu Beyrut'un güneyindeki Dahiye Mahallesi'nden dumanların yükseldiği görüntüler paylaşıldı.

TİM KOMUTANI HEDEF ALINDI

Öte yandan hava saldırısında Hizbullah'ın operasyon timi komutanı İbrahim Akil'in hedef alındığı bildirildi.

İsrail ve İran destekli Hizbullah, onlarca yıldır çatışma halindeydi, fakat iki tarafta Gazze'deki savaş başladığından beri birbirlerine yönelik sınır ötesi saldırılarını artırdı.

Bu hafta Lübnan'da Hizbullah savaşçılarının taşıdığı cihazların patlatıldığı ölümcül saldırılar ise, uzun süredir devam eden çatışmaya adeta benzin döktü.

SAVAŞTA 'YENİ DÖNEM'

İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant, savaşın 'yeni bir döneminin' başladığını  söyledi. Ayrıca ülkenin Lübnan ile sınırına atıfta bulunarak, 'ağırlık merkezinin kuzeye doğru hareket ettiğini' kaydetti. 

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ise, benzeri görülmemiş saldırıların 'tüm kırmızı çizgileri aştığını' belirtti.

ORTA DOĞU 'UÇURUMUN EŞİĞİNDE'

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, İsrail ve Hizbullah arasındaki çatışmalar derinleşirken sükûnet çağrısında bulundu ve Orta Doğu'nun 'uçurumun eşiğinde' olduğu uyarısını yaptı.

Eide, "Lübnan'da ve bölgenin dört bir yanında korku içinde yaşayan sivillerin acısını yürekten paylaşıyorum. Tüm tarafları azami itidal göstermeye çağırıyorum" dedi.

SORU İŞARETLERİ UYANDIRDI

Dış İlişkiler Konseyi'nde Orta Doğu ve Afrika Çalışmaları kıdemli üyesi Steven Cook'a göre, İsrail'in bu hafta Hizbullah üyelerine yönelik saldırıları, savaşın kuzeye doğru ilerlediğinin işareti.

Cook, CNN International'a verdiği demeçte, "Burada Gazze'deki savaşın sona erdiği, Hamas'ın bir yıl önce yaptığı gibi İsrail güvenliğini tehdit edemeyecek kadar zarar gördüğü ve artık İsraillilerin kuzeydeki yerleşimlerine geri dönmesine dikkat çekmenin zamanı geldiği hissi var" dedi.

Amerikan televizyonuna göre, İsrail'in Hizbullah ile savaşa hazır olduğunu bildirmesiyle tırmanış korkuları artıyor.

Zira, saldırıların halihazırda tansiyonun had safhada olduğu bölgeyi daha geniş bir çatışmanın eşiğine getirme riski bulunuyor.

CNN International, saldırıların Hizbullah'ın kritik komuta ve kontrol ağlarına benzeri görülmemiş sızmayı ortaya koyduğunun altını çizdi. Hizbullah'ın, misilleme yeminini hatırlatarak, grubun nasıl cevap vereceği konusunun ise soru işaretleri uyandırdığını ekledi.

'EZİCİ CEVAP'

İran Devrim Muhafızları Kolordusu Komutanı Hüseyin Selami, Hizbullah lideri Nasrallah'a, İsrail'in yakında 'direniş ekseninden kesin ve ezici bir cevap' alacağını söyledi. 

İRAN VE İSRAİL'İ KUŞATAN 'DİRENİŞ EKSENİ' 

İran'ın direniş ekseni, dört Orta Doğu ülkesine yayılmış bir milis ağı olarak biliniyor.

Hizbullah, Gazze, Yemen, Suriye ve Irak'ı kapsayan savaş grupları güçlü ittifaklara sahip.

İran Hizbullah'a silah ve eğitim desteği sağlarken, gruplar 7 Ekim'den bu yana koordinasyonlarını artırdı.

Associated Press haber ajansına göre, Hizbullah bugün kuzey İsrail'i 140 roketle vurdu.

Saldırı haberi grubun lideri Hasan Nasrallah'ın İsrail'e yönelik misilleme sözünün ardından geldi.

Yerel kaynaklar tarafından yapılan açıklamada İsrail askerlerinin kuşatılan bir evin çatısında öldürdüğü üç Filistinlinin cansız bedenini bir evin çatısından attığı ve cenazelerin daha sonra İsrail'e ait buldozerlerle olay yerinden alındığı ifade edildi.

Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, en az üç İsrail askerinin bir Filistinlinin cansız bedenini tekmeleyerek çatıdan aşağı attığı görüldü.

Macaristan merkezli şirket, Hizbullah'ı hedef alan çağrı cihazı saldırılarının ardından spot ışıklarının altında kalmaya devam ediyor.

Uluslararası medya, patlayan iletişim cihazlarının en az 37 kişiyi öldürmesi ve yaklaşık üç bin kişiyi yaralamasının ardından BAC Consulting ve İtalya doğumlu CEO hakkında bilinenleri araştırdı.

İsrail, Salı ve Çarşamba günkü koordineli patlamaların arkasında olduğunu ne doğruladı ne de reddetti. İran destekli vekil güç Hizbullah ise, İsrail'e karşı misilleme yemini etti.

Fakat, operasyon hakkında bilgilendirilen üç istihbarat görevlisine atıfta bulunan New York Times haberi, BAC Consulting'in İsrail paravanının parçası olduğunu yazdı.

ŞİRKET HAKKINDA NELER BİLİNİYOR?

BAC Consulting için hazırlanan online broşürlere göre, şirket ilk olarak 2010 yılında 'kapılarını açtı' ve Budapeşte'de bir ofis kurdu. CEO'nun LinkedIn sayfasında, BAC'nin 'on yıldan fazla danışmanlık tecrübesi' ile 'çeşitli faaliyet alanlarında stratejik rehberlik' sağladığı belirtiliyor.

Sky News, BAC Consulting hakkındaki kayıtları inceledi. Belgelerde, Mayıs 2022'de bir yönetim danışmanlığı işletmesi olarak kaydedildiği belirtiliyor. Buna göre, Ana faaliyeti 'iş danışmanlığı' olarak kayıtlı olsa da, perakende satıştan üretime kadar listelenen 117 başka faaliyeti bulunuyor.

Lübnanlı bir güvenlik kaynağı, Mossad'ın patlamadan aylar önce binlerce cihaza patlayıcı yerleştirdiğini ileri sürdü ve bir ABD yetkilisi Axios'a, İsrail ordusunun planının açığa çıkmasından korktuğu için cihazları patlatmak üzere harekete geçtiğini söyledi.

ABD'Lİ YETKİLİ: EN AZ 15 YILDIR PLANLANIYORDU

ABD'li bir istihbarat yetkilisi ise, ABC News'a İsrail'in Hizbullah cihazlarını patlatma operasyonunu en az 15 yıldır planladığını aktardı.

Kaynağa göre, böylesine bir operasyon, ajanların kendilerini tedarik zincirine dahil edebilmeleri ve paravan şirketlerin kurulması için kurnaz ve uzunca bir süreç gerektiriyor.

Yetkili, operasyona dahil olanlardan bazılarının İsrail istihbaratına hizmet ettiklerinin farkında bile olmayacağını belirtirken, CIA'in sivillere yönelik yüksek risk sebebiyle bu tür saldırılardan kaçındığını söyledi.

EN AZ ÜÇ PARAVAN

Biri çağrı cihazlarını tedarik ettiği belirtilen Macaristan’daki BAC Consulting isimli şirket olmak üzere Bulgaristan ve Norveç’te de paravan şirketler kurulduğunu belirten kaynaklar, dikkat çekmeme amacıyla şirketin birkaç sıradan müşteri edindiğini anlattı. 

Bulgaristan’daki güvenlik kaynakları, ülkedeki bir şirketin Budapeşte’deki BAC Consulting ile ticari faaliyette bulunduğunu, 1,6 milyon euroluk bir transferin Bulgaristan üzerinden Macaristan’a gönderildiğini kaydetti. Bulgaristan’daki şirket Norta Global’in kurucusu Rinson Jose’nin de Norveç’te yaşadığı belirlendi.

CEO: BEN YALNIZCA ARACIYIM

Belgelerde, CEO'nun 49 yaşındaki Cristiana Barsony-Arcidiacono olduğu ve LinkedIn sayfasında da CEO olarak listelendiği belirtiliyor.

Profilde, 2019'dan beri Budapeşte'de CEO olarak görev yaptığı kaydediliyor. Sosyal medya hesaplarına göre Barsony-Arcidiacono İtalyan ancak Budapeşte'de yaşıyor.

Sky muhabiri Dan Whitehead, Budapeşte'nin bir banliyösü olan Ujpest'e, Barsony-Arcidiacono'nun ailesine ait bir daireye gitti. Bir komşusu onu birkaç yıldır görmediğini söyledi.

University College London (UCL) mezunu Barsony-Arcidiacono, tedarik zincirinde yalnızca bir halka olduğunu ve çağrı cihazlarını üretmediğini öne sürdü.

Barsony-Arcidiacono, "Çağrı cihazlarını ben üretmiyorum. Ben yalnızca aracıyım. Sanırım yanlış anladınız" dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, Lübnan Başbakanı Necip Mikati ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Lammy görüşmeye ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Mikati ile görüştüm ve Lübnan'da artan gerilim ve sivil kayıplardan duyduğum derin endişeyi dile getirdim. Mavi Hat boyunca istikrar ve güvenliğin yeniden tesis edilmesi için müzakere edilmiş bir çözüme duyulan ihtiyacı ele aldık” dedi.

Lammy X hesabında yaptığı paylaşımda, "Lübnan'daki İngiliz vatandaşlarına mesajım, ticari seçenekler devam ederken ayrılmaları yönünde. Gerginlikler yüksek ve durum hızla kötüleşebilir" diye yazdı.

İsrail ordusu, ülkenin kuzeyinde yer alan Yukarı Celile'deki sınıra yakın İsrail yerleşim yerlerinde yeni güvenlik talimatları açıkladı.

Ordudan yapılan yazılı açıklamada, son günlerde yaşanan olayların gölgesinde durum değerlendirmesi yapıldığı ve bir dizi güvenlik önlemi alındığı belirtildi.

Açıklamada, güvenlik önlemleri çerçevesinde söz konusu bölge sakinlerinden yerleşim yerlerindeki hareketliliği azaltmaları, toplu halde bulunmaktan kaçınmaları, yerleşim yerlerinin kapılarını kontrol altında tutmaları ve korunan bölgelerin yakınında kalmaları istendi.

Lübnanlı siyasetçi, ülkede iletişim cihazlarının patladığı saldırıların ardından tırmanış riskinin son derece yüksek olduğu konusunda uyardı.

Lübnan Ekonomi Bakanı Emin Salam Perşembe günü CNBC televizyonuna verdikleri demeçte, önümüzdeki 48 saatin özellikle tehlikeli olacağını kaydetti.

Ekonomi Bakanı, "Kesinlikle çok ciddi bir tırmanış. Provokasyona yol açmayacak hiçbir tırmanış eylemi görmüyorum ve en çok korktuğumuz şey bu, çünkü dün olanlar çatışmanın daha da tırmanmasına sebep olacak" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu gerçekten çok çok tehlikeli bir 48 saat olacak ve bu ülke tepkinin nasıl olacağını görecek."

BÖLGEDE TOPYEKUN SAVAŞ KORKUSU

Lübnan siyasetinin büyük bölümüne hakim olan Hizbullah, halihazırda İsrail ile neredeyse her gün 'ateş alışverişinde' bulunuyor. Grup şimdi misilleme yemini etti ve CNBC'ye göre bu çatışmanın harap ettiği bölgede topyekün savaş korkusu yaratıyor.

Salam, saldırıların birçok Lübnanlıyı Hizbullah'ın arkasında birleştirmeyi başardığını söyledi. Bakan, "Hizbullah'a karşı olan Lübnanlılarda bile büyük, büyük bir tepki yarattı, şimdi Hizbullah'la daha fazla duruş sergiliyorlar" dedi.

"Provokasyon Lübnan'daki tek bir varlıktan tüm ülkeye yayıldı. Dün, Lübnan siyasi partileri arasında benzersiz bir birleşmeye tanık olduk."

JERUSALEM POST NASRALLAH'IN KONUŞMASININ ŞİFRELERİNİ YAZDI

Jerusalem Post gazetesi, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın konuşmasının şifrelerini yazdı.

Gazete, Nasrallah'ın arkasında yazılı olan, "Saldırıya uğrayanlara zulme mâruz kaldıkları için savaş izni verildi. Allah onları muzaffer kılmaya elbette kādirdir" şeklindeki, Hac Suresi, 39. ayete dikkat çekti. 

Jerusalem Post, bunun Hz. Muhammed'e savaş bağlamında verilen ilk ayet olduğunu ve Mekke'den Medine'ye gittiğinde kendisine vahyedildiğini kaydederek, o noktaya kadar, Müslümanların gayri müslimlerle savaşmasının yasak olduğunu, fakat bu ayet vahyedildikten sonra, saldırgan olarak değil, 'kendilerini savunanlar' olarak savaşa girmelerine izin verildiğini yazdı.

İNTİKAM İÇİN KIRMIZI, NASRALLAH MEYDAN OKUDU

Gazeteye göre, Nasrallah'ın konuşması sırasında arkasında kullanılan kırmızı fon ise, intikamı sembolize ediyor olabilir.

Jerusalem Post Hizbullah liderinin konuşmasına yer verdiği bir diğer haberinde, Nasrallah'ın, İsrail'in Kuzey Komutanlığı liderini 'aptal' olarak nitelendirdiğini hatırlatarak, Tel Aviv'e meydan okuduğunu kaydetti.

Gazetenin kaynaklarına göre, İsrail ordusu Hizbullah'ın bundan sonra ne yapacağını bekleyip görmek üzere talimat aldı. 

Kaynaklar, İsrail ordusunun ve hükümetinin hala Hizbullah roketlerinin geniş envanteri, İran ve diğer vekil güçleriyle daha geniş bir bölgesel savaş ihtimalinden endişeli olduğuna işaret etti.

Gazeteye göre, bu İsrail'in geçtiğimiz Pazar günü Husilerin İsrail'e ateşlediği balistik füzeye hala cevap vermemesinin sebebi gibi görünüyor. 

İsrail ordusunun dikkati öncelikle kuzeye ve Hizbullah'a kaymışken, kaynaklar ordunun Gazze'deki faaliyetlerinin artık orta düzey komutanların ara sıra hedef alınarak öldürülmesi, Hamas altyapısının yok edilmesi ve saklandıkları yerden çıkabilecek Hamas üyeleri için tuzaklar kurmaya çalışmakla sınırlı olduğunu belirtti.

İsrail ordusu, Hizbullah'ın ateşlenmeye hazır 30 füze platformuyla 150 füze rampasını hedef aldığını açıkladı. İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre, söz konusu saldırı İsrail istihbaratıyla işbirliği içinde gerçekleştirildi.

Açıklamada, Hizbullah'a ait İsrail topraklarına doğru ateşlenmeye hazır 30 füze platformu ve 150 füze rampasının hedef alındığı belirtildi.

İsrail ordusunun ayrıca, Hizbullah'ın altyapısını ve Lübnan'ın güneyindeki çeşitli bölgelerde bulunan silah depolarını vurduğu, topçu birliklerinin de Nakura bölgesine saldırı düzenlediği aktarıldı.