02.11.2024 - 12:53 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
İsrail'in Gazze Şeridi'ni kan gölüne çevirip yok ettiği savaşta 393, Lübnan'a topyekun savaş ilan ettiği saldırılarda ise 41'inci güne girildi.
CANLI AKTARIYORUZ
İsrail'in tarihte ilk kez İran'ı doğrudan vurduğu saldırının üstünden, bir hafta geçti. İsrail jetleri 26 Ekim Cumartesi gününün ilk saatlerinden itibaren sabaha kadar üç dalga halinde İran'daki askeri üsleri hedef aldı.
Tahran yönetimi artık bir 'misilleme savaşı'na dönüşen gerilimde İsrail'e karşı saldırıda bulunacağını söylüyor. Amerikan CNN International ve Axios yayın organları, İran'ın karşı saldırısının 5 Kasım'daki ABD seçimlerinden önce gerçekleşeceğini bildirdi. Ancak New York Times (NYT) gazetesine isim vermeden konuşan üç İranlı yetkili ise seçim sonrasını işaret etti.
İsrail içinde düzinelerce askeri hedefi içeren bir liste yapıldığını belirten yetkililer, Tahran’ın bölgede tansiyonun tekrar yükselmesinin Donald Trump'ın yeniden seçilmesine yardım edebileceği endişesiyle saldırıların büyük ihtimalle Amerikan seçimlerinden sonra gerçekleşeceğini söyledi.
Ordu hazırlık talimatı veren İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ise, bugün yaptığı açıklamada İsrail'in yanı sıra Tahran'ın ezeli düşmanı ABD'ye ezici bir karşılık vereceklerini söyledi.
İran bu hafta 1979 yılında ABD'nin Tahran Büyükelçiliği'nin işgal edilmesinin yıldönümü kutlanıyor. 85 yaşındaki Hamaney, 'Ulusal Öğrenci Günü'nde Tahran'daki ikametgahında kalabalık bir öğrenci topluluğunu kabul etti.
İran devlet medyası tarafından videoda dini lider Hamaney'in "Düşmanlar, ister Siyonist rejim ister Amerika Birleşik Devletleri olsun, İran'a, halkına veya direniş cephesine yaptıklarına karşı ezici bir yanıt alacak" dediği duyuldu.
Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Hamaney'in misillemenin zamanı ya da kapsamına dair ayrıntı vermediğini vurguladı. AP, ABD'nin İran tehdidinin önüne geçmek için birkaç hafta önce İsrail'e Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma (THAAD) bataryası konuşlandırdığını hatırlattı.
İran'ın dini lideri, ABD ve müttefiki İsrail'e karşı koymak için her şeyi yapacaklarını dile getirdi, "Yetkililer de şu an bunları yapmakla meşgul" diye konuştu.
AP haberinde, Hamaney'le buluşan öğrencilerin gözden kaçmayacak bir hareketini öne çıkardı. Kalabalık öğrenci grubu dini lider Hamaney'i "Damarlarımızdaki kan liderimize armağandır" sloganlarıyla karşıladı, bazıları ise İsrail'in 27 Eylül'de Beyrut'taki dev bombardımanda öldürdüğü Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın dört yıl önce yaptığı el hareketini yineledi. Nasrallah, 2020'deki konuşmasında ABD askerlerinin ülkelerine tabutlarla geri döneceğini söylerken söz konusu harekete imza atmıştı.
MİSİLLEME SAVAŞININ DÖNÜM NOKTALARI
Ezeli düşmanlar arasındaki misilleme savaşının ilk raundu, Nisan ayında ortaya çıktı. İran İsrail'in Suriye'deki Kudüs Gücü komutanlarına düzenlediği suikastları bir süre görmezden geldi ancak 1 Nisan tarihinde Şam Büyükelçiliği'ndeki beş katlı bir binanın yerle bir edilmesi bardağı taşıran damla oldu.
İsrail savaş uçaklarından ateşlenen füzelerle yok edilen binada Devrim Muhafızları Ordusu'nun yurt dışı operasyon birimi Kudüs Gücü'nün en önemli isimlerinden Muhammed Rıza Zahedi ve yardımcıları vardı.
İran, Zahedi'nin öldürülmesine 13 Nisan akşamı yüzlerce füze ve kamikaze silahlı insansız hava aracı ateşleyerek yanıt verdi.
Dünyanın canlı yayında seyrettiği saldırı bir ilk niteliği taşıyordu ve balistik füzelerin çoğu İsrail ve müttefikleri tarafından durduruldu. İsrail'in bu saldırıya misillemesi birkaç gün sonra geldi, İran'ın orta kesimindeki Isfahan'da yer alan bir askeri üste patlamalar oldu.
Hamas'ın siyasi büro şefi İsmail Haniye'nin Temmuz ayının son günü Tahran'da suikasta uğraması, İran ve İsrail'i bir kez daha karşı karşıya getirdi. Tahran'da intikam yeminleri edildi, sessiz geçen haftaların ardından Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve Kudüs Gücü'nün Lübnan komutanı Abbas Nilfuruşan'ın Beyrut'taki hava saldırılarında öldürülmesi İran'ın ikinci kez düğmeye basmasına neden oldu.
1 Ekim tarihinde İran 200 kadar balistik füze fırlattı, Tel Aviv'de insanlar sığınaklara koşarken İsrail ordusu ilk kez bazı askeri üslerin saldırıda hasar gördüğünü kabul etti.
İsrail, tarihte ilk kez İran topraklarını doğrudan vurduğunu açıkladığı saldırısını 26 Ekim Cumartesi gününün ilk saatlerinde gerçekleştirdi. İran'daki askeri tesisleri hedef alan hava saldırıları, Tahran'ın 1 Ekim'deki misillemesine bir yanıt niteliği taşıyordu.
İsrail ordusunun Kuzey Komutanlığı komutanı Tümgeneral Ori Gordin'in Lübnan'da yaralandığı açıklandı.
Ordu radyosu, Tümgeneral Gordin'in bindiği aracın Lübnan'daki devriye sırasında devrildiğini ve komutanın hafif şekilde yaralandığını bildirdi.
Haberde aracın neden devrildiğine dair bir ayrıntı yer almazken, aynı araçta seyahat eden Merkez Komutanlığı komutanı Tümgeneral Avi Blot'un ise yara almadığı kaydedildi.
Devrilen araçta bulunan çok sayıda askerin yaralandığı bilgisi var ancak sayı açıklanmış değil.
On binlerce savaşçısı ve cephaneliğinde 150 bin kadar füzesi olduğu tahmin edilen Hizbullah, Eylül ayı sonundan bu yana ağır darbeler yese de son günlerde İsrail'e saldırılarını artırdı.
Hafta içinde sınırın sıfır noktasındaki Metula'da yedi kişinin öldüğü füze saldırısını, gece yarısı başkent Tel Aviv dahil siren seslerinin İsraillileri yataklarından fırlatması izledi.
Sirenlerin duyulduğu yerlerden biri, İsrail dış istihbarat servisi Mossad'ın ana karargahı ve ordu istihbaratı Birim 8200'e ev sahipliği yapan Herzliya banliyösüydü. Herzliya'daki istihbarat üssünün adı, Glilot.
Sharon ve Dan bölgelerinde de alarm verilirken, İsrail ordusu Hizbullah'ın ateşlediği üç füzenin sirenleri tetiklediğini açıkladı.
Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, bir araç kamerasının Tira kasabasındaki patlamayı kaydettiği görüldü.
İsrail basını, ilk haberlerinde füzeleri durdurmak için aktif hale gelen hava savunma sistemlerinden düşen şarapnellerin Tira'da yedi kişinin yaralanmasına neden olduğunu duyurdu.
Kısa sürede yaralı sayısı 11'e çıktı, sabaha doğru ise rakam 19 olarak güncellendi.
Tel Aviv'in kuzeyindeki Tira kasabasının başkente uzaklığı, kuş uçuşu yaklaşık 20 kilometre.
Hizbullah ise yaptığı açıklamada daha önce birçok kez hedef aldığı Glilot'a gece yarısı yerel saatle 02.30'da füzeler fırlattığını kaydetti.
Sabaha doğru bu kez sınıra yakın konumdaki Safed şehri ile Yukarı Celile'deki yerleşimlerde siren sesleri duyuldu. Ardından stratejik liman şehri Hayfa çevresi ve Orta Celile'de sirenler tetiklendi.
İsrail ordusu, sabah saatlerinde Hizbullah'ın 15 füze ateşlediğini, bunlardan 10'unun Hayfa Körfezi'ne doğru ilerlediğini belirtti.
Ordunun açıklamasının ardından sirenler bir kez daha çaldı, Yediot Ahronot Cezrel Vadisi, Hayfa ve Kiryat çevresinde kamikaze silahlı insansız hava aracı alarmı verildiğini yazdı.
Dakikalar sonra ise bir kamikaze drone'un Batı Celile'deki Achziv sanayi bölgesinde bir fabrikaya çarptığı haberi geldi.
Sosyal medyaya yansıyan kayıtlarda, bir İsrail helikopterinin gökyüzünde kamikaze drone aradığı sırada Hizbullah'ın ateşlediği SİHA'nın yanından hızla geçtiği ve bu sırada çığlıkların yükseldiği görüldü.
Benzer bir görüntü, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Kayserya'daki yazlık evinin kamikaze SİHA ile vurulduğu saldırıda da ortaya çıkmış ve drone helikopterin üstünden geçip gitmişti.
Lübnan'ın başkenti Beyrut'tan bildiren Al Jazeera muhabiri Dorsa Jabbari, İsrail şehirlerini vuran Hizbullah'ın son günlerin en büyük saldırılarına imza attığını aktardı. Muhabir Jabbari, saldırıların Hizbullah'ın ateşkes için yalvarmayacağını duyurmasının ardından geldiğini vurguladı.
Ufukta bir ateşkesin görünmediğini belirten Al Jazeera muhabiri, "Şu açık ki Hizbullah gücünü kullanmaya devam ediyor ve ateşkese ulaşılıncaya kadar oyunun içinde kalacağını gösteriyor" dedi.
Misilleme savaşında İsrail'e yeni bir saldırıya hazırlanan İran'dan gelen son açıklamalar, ezeli düşmana 'sert bir yanıt' verileceğini belirtiyor.
İran’da üst düzey yetkililer çeşitli basın organlarına konuştu, aralarında iki üst düzey generalin de olduğu isimler saldırı için tarih vermekten kaçındı.
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in özel kalemi Muhammed Gulpayegani, "İran’ın Siyonistlere yanıtı sert ve dudak uçuklatan cinsten olacak" dedi.
Tasnim Haber Ajansı'nın haberine göre Gulpayegani bu açıklamaları, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın halefi olarak görülen ve Beyrut'ta geçtiğimiz günlerde İsrail saldırısında öldürülen Haşim Seyfeddin için 31 Ekim'de Tahran'da düzenlenen anma törenine katıldıktan sonra yaptı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanı Tümgeneral Hüseyin Salami'den de benzer bir açıklama geldi. Salami İsrail'e hitaben, "Bir talihsizliğe daha başvurdunuz ve sonuçlarına katlanacaksınız... Kaçacak yeriniz yok" dedi.
Devrim Muhafızları’nın iki numarası Tuğamiral Ali Fadavi de Tahran yanıtının 'kaçınılmaz' olduğunu vurguladı, "İran, Siyonistlerin değer verdiği her şeyi tek bir operasyonda hedef alma yeteneğine sahip" diye konuştu.
Fadavi'nin Hizbullah'a yakınlığıyla bilinen Lübnanlı El Meyadin televizyonuna verdiği röportaj, İran’daki resmi basın organları tarafından yaygın bir şekilde haberleştirildi.
Amerikan CNN International ve Axios yayın organları, İran'ın karşı saldırısının 5 Kasım'daki ABD seçimlerinden önce gerçekleşeceğini bildirdi.
Ancak New York Times (NYT) gazetesine isim vermeden konuşan üç İranlı yetkili ise seçim sonrasını işaret ediyor. Hamaney'in hazırlık talimatı vermesinin ardından İsrail içinde düzinelerce askeri hedefi içeren bir liste yapıldığını belirten yetkililer, Tahran’ın bölgede tansiyonun tekrar yükselmesinin Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump'ın yeniden seçilmesine yardım edebileceği endişesiyle saldırıların büyük ihtimalle Amerikan seçimlerinden sonra gerçekleşeceğini söyledi.
Lübnan Sağlık Bakanlığı, İsrail'in ülkenin doğusundaki Bekaa Vadisi'ne Cuma günü gerçekleştirdiği hava saldırılarında 52 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
İsrail, Bekaa Vadisi'nin en büyük şehri Baalbek'in tümü için iki gün üst üste tahliye emri yayınladı.
Cuma günü ise herhangi bir tahliye uyarısı verilmedi, Lübnanlı yetkililer İsrail jetlerinin sivil ya da milis ayrımı yapmadan saldırı düzenlediğini kaydetti.
52 kişinin öldüğü, 72 kişinin de yaralandığı bombardımanda, 12 kurban Amhaz köyünden, dokuzu Yunin ve sekizi de Bednayel köylerinden.
İsrail işgal ordusu 23 Eylül tarihinden itibaren Lübnan'a yoğun hava saldırıları başlattı, 1 Ekim tarihinde ise kara işgalinin başladığını ilan etti.
23 Eylül'den bu yana Lübnan'da can kayıpları 2 bini çoktan aştı.