Gazze'deki savaşta son dakika... ABD ordusu Orta Doğu'ya gidiyor! Savunma Bakanlığı açıkladı, 2 ay sürecek plan

İsrail’in saldırılarının sürdüğü Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması üzerine gerçekleştirilen temaslar sürüyor. Ramazan ayı gelmeden bölgede ateşkes sağlanması çabaları henüz sonuca bağlanamazken bugün yeni bir görüşmenin haberi geldi. İsrail Başbakanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada, Mossad Başkanı David Barnea ile CIA Başkanı William Burns’ün esirlerin serbest bırakılmasını sağlayacak Gazze Şeridi’nde ateşkes anlaşmasını görüşmek üzere bir araya geldiği belirtildi.
Mossad tarafından görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada ise, “Arabulucularla temas ve işbirliği, süreç içerisinde oluşan boşlukları daraltmak ve anlaşmaya varmak için her zaman devam etmektedir” ifadeleri kullanıldı.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) tarafından bugün yapılan açıklamada, yerel saatle 14.18’de Gazze Şeridi’nin kuzeyine havadan insani yardım bırakıldığı belirtildi. Ortak operasyonda insani yardım malzemelerinin havadan ulaştırılmasında uzmanlaşmış ABD askerlerinin yer aldığı aktarılan açıklamada, “ABD Hava Kuvvetleri’ne ait C-130 uçakları 41 bin 400'den fazla gıdayı ve 23 bin şişe içme suyunu Kuzey Gazze'ye bırakarak sivillerin kritik yardımlara erişimini sağladı. Bu hava teslimatları uzun süreli çabaların parçasıdır ve hava teslimatlarını sürdürmeyi planlıyoruz” ifadeleri kullanıldı.

İsrail, Ramazan ayına günler kala Gazze Şeridi’nde sivilleri hedef almaya devam ediyor. İsrail ordusu, 30 bin 960 kişinin yaşamını yitirdiği, 72 bin 524 kişinin de yaralandığı saldırılara saatler ilerledikçe bir yenisini ekliyor. İsrail güçleri, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentine bağlı Qarara kasabasında birden fazla eve hava saldırısı düzenledi. Saldırılarda ilk belirlemelere göre 14 Filistinli hayatını kaybetti. Çok sayıda Filistinlinin yaralanmasına neden olan saldırılar, büyük yıkıma yol açtı.

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarının başlamasından bu yana İsrail'i kınayan liderlerin başında gelen İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’den yeni bir Filistin devleti açıklaması geldi. Şili’nin başkenti Santiago’da bulunan La Moneda Başkanlık Sarayı’nda basın toplantısı düzenleyen Sanchez, "2027'de görev sürem sona ermeden önce Kongre'yi Filistin devletini tanımaya zorlayacağız. Bunu ahlaki bir inançla haklı bir dava olduğu için ve aynı zamanda 2 devletin de barış içinde bir arada yaşayabilmesinin tek yolu olduğu için yapacağız" dedi.

İspanya Başbakanı Sanchez aralık ayında yaptığı bir açıklamada, “Gördüğümüz görüntüler ve ölen çocuk sayısının giderek artması karşısında İsrail'in uluslararası insancıl hukuka uyduğu konusunda ciddi şüphelerim var” ifadelerini kullanmıştı.

İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki bombardımanı devam ederken, İskoçya’daki Filistin destekçileri her cumartesi olduğu gibi bugün de başkent Edinburgh’ta gösteri düzenledi. İngiltere hükümetine İsrail’e destek verdiği için tepki gösteren Filistin destekçileri, “Nerede kadın hakları savunucuları”, “Nerede insanlık”, “Özgür Filistin” ve “Acil Ateşkes” sloganları attı. Gösteriye katılan çocuklar Filistin için şarkılar söyledi.

Gösteride konuşma yapan Filistin destekçisi, “Batı’nın yalnız bıraktığı Gazze Şeridi’ndeki tüm anneler için üzgünüm. Gazze’de 30 binin üstünde insan öldürüldü. Bunların yüzde 70’i kadın ve çocuk” ifadelerini kullandı.

Göstericiler ayrıca, sloganları da attı.

Türkiye ve ABD'den ortak Gazze açıklaması yapıldı. Yapılan açıklamada, Bakan Fidan ve Bakan Blinken Gazze'de devam eden krizi ele almış ve diplomatik faaliyetlerini değerlendirmişlerdir. Taraflar, çatışmanın sona erdirilmesine yönelik bir yol bulunması ve insani krizin derhal üstesinden gelinmesinin önemini vurgulamış, ayrıca iki devletli kalıcı bir çözüme olan bağlılıklarını bir kez daha teyit etmiştir” ifadeleri kullanıldı.

İsrail ordusunun 155 gündür saldırılarını sürdürdüğü Gazze Şeridi harabeye döndü. Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi tarafından yapılan yazılı açıklamada, 7 Ekim'den bu yana saldırıların evler, tesisler, yollar, elektrik, su ve kanalizasyon hatları da dahil olmak üzere altyapıda yol açtığı ekonomik kaybın 30 milyar doları aştığı duyuruldu. Saldırılarda 166 hükümet binasının, 100 okul ve üniversitenin yıkıldığı, 305 okul ve üniversitede hasar meydana geldiği, 219 mescidin tamamen yıkıldığı, 287 caminin kısmen hasar gördüğü, 70 bin konutun ise tamamen yıkıldığı, 290 bin konutun kısmen tahrip olduğu ve oturulamaz hale geldiği vurgulandı. İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırılarında 70 bin ton bomba kullandığı kaydedildi.

Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'ne son 24 saatte 10 saldırı gerçekleştirdiği, 82 kişinin hayatını kaybettiği, 122 kişinin de yaralandığı bildirildi. Gazze Şeridi'nde 7 Ekim'den bu yana hayatını kaybedenlerin sayısının 30 bin 960'a, yaralananların sayısının ise 72 bin 524'e yükseldiği aktarıldı.

ABD, F-35A model uçaklarının artık nükleer füze taşıyacağını bildirdi. Skandal karar dünya medyasında ses getirirken nükleer füzenin türü ve gücü de ortaya çıktı.

ABD Başkanı Joe Biden, Gazze'de kıtlığı önleme çabasının bir parçası olarak bölgeye deniz yoluyla insani yardım ulaştırmak üzere geçici liman inşa edileceğini duyurdu. Avrupa Birliği de Birleşik Arap Emirlikleri'nin yardımıyla Kıbrıs'tan Gazze'ye bir deniz yardım koridorunun yakında faaliyete geçeceğini duyurdu.

Birleşmiş Milletler'in şu ana kadar aracılık ettiği yardım ulaştırma faaliyetinde hareket ve iletişim kısıtlamaları, inceleme prosedürleri gibi çok sayıda sorunla karşılaşıldı. ABD Başkanı Biden limanın ne zaman faaliyete geçeceği ile ilgili bilgi paylaşmadı ancak planın birkaç hafta sürmesi bekleniyor.

Limanın tam olarak nerede kurulacağı belli değil. Gazze kıyılarına büyük gemilerin yanaşabileceği yerlerin sınırlı olduğu belirtiliyor. Gazze'nin kuzeyinde sadece büyük gemiler için uygun olmayan küçük bir balıkçı limanı var.

ORTA DOĞU PLANINI AÇIKLADILAR

New York Times gazetesinde yer alan haberde ise Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı Basın Sözcüsü Patrick Ryder'in açıklamalarına yer verildi. Ryder söz konusu planla ilgili daha detaylı bilgiler verdi.

Ryder'a göre söz konusu planın hayata geçirilmesi için 60 gün ve 1000 ABD askerine ihtiyaç duyuluyor. Ryder ayrıca yardım planının şu şekilde işleyeceğini ifade etti:

"Denizdeki gemilerden karaya doğru yüzen bir iskeleye yapacağız. İskelenin uzunluğu yaklaşık 550 metre olacak. Daha sonra görevliler ( ABD askerleri değil) yardımı denizden karaya ulaştıracak"

Ryder, Washington'un yardımın karaya ulaştığında nasıl dağıtılacağını belirlemek için bölgedeki diğer ülkelerle, Birleşmiş Milletlerle ve insani yardım gruplarıyla koordinasyonlu hareket edileceğini belirtti.

Bir gazetecinin "Ya Hamas saldırırsa?" sorusuna yanıt veren Ryder, "Mümkün ancak, Filistin halkını gerçekten önemsiyorlarsa bunu yapmazlar" dedi.

İsrail ordusu son 24 saatte Gazze'de 30 savaşçıyı öldürdüklerini öne sürdü. Yetkililer çatışmaların Han Yunus'ta sürdüğünü belirtti.

Türkiye-ABD arasındaki yakınlaşma Yunan medyasını adeta çileden çıkarttı. ABD'nin batılı ülkelere meydan okuduğunu belirten Yunan kanadı, Washington-Ankara arasındaki olası anlaşmaları duyurdu.

Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail'in abluka altına aldığı ve yardım girişine büyük ölçüde izin vermediği Gazze Şeridi'nde açlık ve susuzluktan hayatını kaybedenlerin sayısı 23'e yükseldiği kaydedildi. Gazze şehrindeki Şifa Hastanesi'nde ise açık ve susuzluktan 3 çocuğun hayatını kaybettiği kaydedildi.

BBC'nin teyit ettiği uydu fotoğraflarına göre İsrail ordusu, Gazze'nin kuzeyinde bölgeyi doğudan batıya geçen yeni bir yolun inşasını tamamladı. İsrail bir ikmal güzergahı inşa ettiğini açıkladı. Ancak bazı uzmanlar yolun kalıcı olmasından kaygılı.

Uzmanlar, yolun Filistinlilerin Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönmesini önlemek için bir engel olarak kullanılacağından korkuyor.
Yeni yol, İsrail'in Gazze'yle sınır hattındaki Nahal Oz kibbutzundan başlıyor, Gazze'yi doğudan batıya tamamen geçip, batıdaki kıyı bölgesinde sona eriyor.

BBC Arapça Servisi'ne konuşan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun eski güvenlik danışmanı emekli general Jacob Nagel, yeni yolun amacının güvenlik güçlerinin yeni tehditlerle uğraşırken bölgeye hızla erişmelerini sağlamak olduğunu söyledi. Ancak bazı uzmanlar, yolun saldırılarının ardından İsrail'in Gazze'de kalma planının bir parçası gibi görünmesinden kaygılı. Yeni yol Gazze'yi kat ediyor ve bölgenin orta ve güney kesimleri altında kalıyor.
Bölgenin doğu ve batısını birbirine bağlayan bir yol şebekesi zaten olsa da, İsrail Ordusu'nun inşa ettiği yol Gazze boyunca hiç kesilmeden devam eden tek güzergah. Ayrıca bölgeyi kat eden iki ana arter Selahaddin ve El Raşid yollarıyla da kesişiyor.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, geçen ay Hamas'la savaş sonrası Gazze'de İsrail'in güvenlik kontrolünü ucu açık bir şekilde elinde tutacağı vizyonunu açıklamıştı. Birçok lider de daha önce İsrail'i, Filistinlileri kalıcı olarak yerlerinden etmemek ya da "Gazze'yi küçültmemek" konularında uyarmıştı.

Yeni yol, büyük ihtimalle İsrail'in savaş sonrasındaki stratejisi konusundaki tartışmayı yeniden başlatacak.

POTANSİYEN KULLANIMI NE OLACAK?

Savunma istihbarat şirketi Janes'ten uzmanlar, bu tip asfaltlanmamış yol yüzeylerinin paletli zırhlı araçlara uygun olduğunu söylüyor.

İsrail ordusu açıklamasında bu tür detaylara girmedi ve açıklamasında, "İsrail ordusu kara operasyonunun bir parçası olarak operasyonel bir geçiş güzergahı kullanıyor" dedi.
Eski İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Jacob Nagel de, yolla ilgili olarak güvenlik değerlendirmelerine vurgu yaptı.
BBC Arapça Servisi'ne konuşan Nagel "İsrail'in girip çıkmasına yardımcı olacak. Çünkü İsrail, Gazze'de tam bir savunma ve güvenlik sorumluluğuna sahip olacak" dedi.

Nagel ayrıca yolu "Gazze'nin kuzeyini güneyinden ayıran bir yol" diye tanımladı ve "Tehdidin ortaya çıkmasını beklemek istemiyorum" diye de ekledi. Bir diğer emekli general Yaakov Amidor da benzer bir görüşe sahip. Amidor, yolun başlıca amacının "bölgenin lojistik ve askeri kontrolünü sağlamak" olduğunu belirtti.

ABD'deki Orta Doğu Enstitüsü'nden Khaled Elgindy de yolun, uzun vadeli bir proje olduğu görüşünde.

BBC'ye konuşan Elgindy, "İsrail ordusu Gazze'de ucu açık bir şekilde kalacak gibi görünüyor" dedi ve ekledi:

"İsrail, Gazze'yi ikiye bölerek sadece Gazze'ye ne girip çıktığını değil, Gazze'deki dolaşımı da kontrol edecek."

ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) Kızıldeniz'deki koalisyon güçlerinin Husilere ait 15 drone'u düşürdüğünü duyurdu. Aralık 2023'de kurulan koalisyon daha önce de defalarca Husi saldırılarını engellemişti.