Köşe taşından fırlayan 118 yıllık zaman kapsülü! İçindeki mektup gizemi çözdü
08.06.2023 - 06:23 | Son Güncellenme:
Alınan karar gereği yıllardır aynı yerde görev yapan itfaiyeciler departmanlarını yeniden yapılandırmakla görevlendirilmişti. Binanın hızla yenilenmesi gerekiyordu, bu sebeple dört koldan işe koyuldular. Ancak sıradan bir köşe taşını kaldırdıklarını düşünürken, 118 yıl önceden gelen bir zaman kapsülü işin tüm rengini değiştirdi. İşte 'zaman kapsülü'yle ilgili dikkat çeken detaylar ve ardındaki gerçek.
Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr - ABD'nin Ohio eyalatinde görev yapan bir grup itfaiyeci o gün yıkılmak üzere olan eski Marion İtfaiye Departmanı'ndaki bir köşe taşını kaldırıyordu. Gitmeleri ya da yapmaları gereken başka bir işleri de olmadığı için tüm dikkatlerini buraya vermişlerdi. Hep birlikte taşı çekiçle yontmaya başladılar. İşte tam o sırada birlikte çalışan birkaç itfaiyeci köşe taşının içinde bakır bir kutuya rastladı. Bu çok tuhaftı. İçerisinde ne vardı ve neden buradaydı?
1905'TEN KALAN BAKIR KUTU
Kırdıkları köşe taşının içine gizlenmiş bakır kutuyu keşfeden itfaiye ekibi, bunun 1905'ten kalma bir zaman kapsülü olduğunu çok geçmeden anladı. İçindekileri herkes merak ediyordu. Kutunun halka açık bir şekilde açılması kararlaştırıldı ve yetkililer de karara istinaden geçtiğimiz çarşamba günü kapalı kutuyu açtı.
Kutunun içinde 1900'lerin başlarından kalma Marion İtfaiye rozetleri, 1905 yılına ait şehir yetkililerinin isimlerinin yer aldığı bir liste, Temmuz 1905'ten kalma Marion Daily Star gazeteleri, Delphos İtfaiyesi'ne ait 1878'deki Kuzeybatı Ohio Gönüllü İtfaiyeci Derneği İtfaiyeci Oyunları davetiyesi ve daha fazlası vardı. Kapsülde ayrıca kutunun köşe taşının içerisine konulduğunu belirten, o zamanki itfaiye şefi ve itfaiyecilerin isimlerinin yazdığı 20 Temmuz 1905 tarihli bir de mektup bulundu.
'KESİNLİKLE BÖYLE BİR FİKRİMİZ VAR'
Birçok kişi paylaşılan belgeler için heyecan duydu ve itfaiye departmanının sosyal medyadan paylaştığı gönderilere yorum yaptı. Biri "Bu çok harika" derken, bir diğeri ise "Hepiniz benzer içeriklerle bir zaman kapsülü yapmalısınız. Bu harika olurdu" diye öneride bulundu. Bir başka yorumcu da, "Tüm bu olağanüstü tarihin açılışını ve açığa çıkışını izleyebilmek harikaydı!" ifadelerini paylaştı. Yeni tesise başka bir zaman kapsülü koymayı düşünüp düşünmediklerini soranlara ise cevap olarak, "Kesinlikle böyle bir fikrimiz var!" denilerek cevap verildi.
Şaşırtıcı bir şekilde zaman kapsülüyle karşılaşan yalnızca Ohio'daki itfaiye görevlileri değil! ABD'nin Illinois eyaletindeki Henry County'de ailesinin çiftliğinde yaşayan adam da inanılmaz bir olayla karşı karşıya kaldı. Ailesinin yıkılmak üzere olan eski ahırı yeniden inşa etmeye çalışıyordu. Taş parkeleri sökmeye başladığında taşın altından cam kavanoz çıkınca yaptığı işi bıraktı ve kavanozu açtı. Adam, gördükleri karşısında büyük bir şaşkınlığa uğradı. Kavanozun içinden 10 Ağustos 1894 tarihli bir gazete, Ayer's American Almanac'ın (takvime göre düzenlenmiş, özel alanlarda bilgiler içeren yıllık bir yayın) bir sayısı, zamanla ciddi şekilde hasar görmüş bir defter veya hikaye kitabı, son olarak da tek bir siyah ayakkabı buldu. 132 yıldır orada bulunan kavanozda çıkan Ayer's American Almanac'ın sayısında 1890'larda ABD'de kullanılan ilaçların bir listesi vardı.
Karşılaştığı eşyalar karşısında heyecanlanan adam bulduklarını yeğenine gösterdi. Gördükleri karşısında adeta dili tutulan yeğen, amcasının bulduklarını popüler bir sosyal medya uygulaması olan Reddit'te, "Dedemin sahip olduğu eski sığır ahırını yıkmak zorunda kaldık. Onlar çiftçiydi. Eski ahırı geri dönüştürürken amcam taşlardan birinin altındaki kavanozu ortaya çıkardı" diyerek paylaştı. Gönderiyi binlerce insan gördü ve bir kullanıcı, "Bu tür şeylere bayılıyorum. Kim gömdüyse bunun yalnızca yüzyıllar sonra yeniden keşfedileceğine değil aynı zamanda dünyadaki hemen hemen herkesin bir anlığına görebileceğine asla inanmazdı" diyerek yorum yaptı.
'GEÇMİŞ SAHİBİNDEN ŞİMDİKİ SAHİBİNE İYİ ŞANSLAR'
Geçtiğimiz günlerde yaşanan bu olaydan çok değil bir yıl önce ise İngiltere'de bir restoran sahibi olan Toby Brett madeni paralar, pullar, 1971 fiyat listesi, eski alkollü içecek markalarının şişe etiketleri, araba vergi levhaları, saatte 1 sterlin kazanıldığını gösteren maaş bordrosu ve başka birçok şeyle dolu bir zaman kapsülü buldu.
Üstelik buldukları arasında 13 Temmuz 1973 tarihli bir not da vardı. Paketin içine sıkıştırılmış olan E. Pockson imzalı notta, "Geçmiş sahibinden şimdiki sahibine iyi şanslar" yazıyordu. Ayrıca notu bırakan bu kişi koleksiyona kendi kimlik kartlarından bazılarını da eklemişti. Pockson'ın ayrıca geçmişte bir bar sahibi olduğu ve elli yıl önce binada büyük değişiklikler yaptığı yazıyordu.
'2957'YE KADAR AÇMAYIN'
Peki ABD'de ve İngiltere'de bulunan bu zaman kapsülleri ilk miydi? Biraz daha eskiye gittiğimizde 2015 yılında ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) temel kazan ekip kazı çalışması sırasında 1957'de gömüldüğü anlaşılan bir zaman kapsülü buldu. Kapsül MIT profesörleri tarafından gömülmüştü ve üzerinde '2957'ye kadar açmayın' notu dikkat çekiyordu.
1957'de medyaya yansıyan haberlere göre, MIT laboratuvarlarında üretilen cam kavanoz içindeki materyallerin korunması amacıyla içi argon gazıyla dolduruldu. Ayrıca bin yıl sonraki bilim insanlarının tarihlendirme çalışması yapabilmeleri için kapsüle Karbon-14 de eklendi. Ayrıca kapsülün içerisindeki materyallerden ikisi MIT'de 1957 yılının en önemli teknolojik edinimleri arasında gösterilen ufak bir şişede sentetik penisilin ile devrimsel bir elektronik parça olarak tanımlanan ve aşırı iletkenliği yönetmeyi sağlayan bir kriyotron vardı. Ayrıca kapsülü gömen profesörler kapsülün içerisine koydukları bir mektupta amaçlarını şöyle açıklamışlardı:
"Önümüzdeki bin yılda dünyayı ne bekliyor tahmin edemeyiz ya da sizlerin bizim zamanlarımıza bir bilim çağı olarak saygı duyup duymayacağınızı da. Emin olduğumuz şey şu ki sizler evren ile ilgili daha büyük bir kavrayışa sahip olacak ve bizler bu ilerleyişe bir katkı yapmış olacağız. Bilginin peşinde giden sizlere başarılar diliyoruz."
Gömülen bu zaman kapsülü MIT'in gömdüğü ilk zaman kapsülü değil. Çünkü zaman kapsülleri gömmek MIT için bir gelenek haline geldi. Bu zaman kapsüllerinden 8 adet daha olduğu tahmin ediliyor.
