Finlandiya'nın 'Aşil topuğu' Ukrayna savaşıyla tehlikeye girdi

Finlandiya'nın güneybatısındaki Ahvenanmaa Özerk Bölgesi'ni oluşturan takımadalar, Botni Körfezi girişinde İsveç'in 40 kilometre açığında yer alıyor.

Özerk yönetime sahip adalar, 1809-1917'de Rus İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Adalar, Kırım Savaşı'nın ardından 1856'da imzalanan Paris Anlaşması sonucunda silahsızlandırılmıştı.

Fakat çoğunu İsveççe konuşan Finlerin oluşturduğu 30 bin kişilik nüfusa sahip adaların bu özel konumu, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşla tehlikeye girdi.

Bölgenin savaş nedeniyle silahlandırılması ya da özerkliğini kaybetmesi gibi endişeler, özellikle Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği başvurusuyla daha da arttı. Türkiye ise PKK ve FETÖ üyelerine ev sahipliği yaptığı gerekçesiyle Finlandiya ve İsveç'in üyelik sürecini engellemişti.

Perşembe günü özerkliğinin 100. yıldönümünü kutlayan Aland'da bu ay yapılan bir ankette, katılımcıların yüzde 58'inin adaya Finlandiyalı askerlerin gelmesini istediği ortaya çıktı.

Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan ada sakinlerinden Ulf Grussner, "Biz hep 'Ele geçirilmeye değecek hiçbir şeyimiz yokken kim gelip bize saldıracak?' diye düşünürdük. Ama bu durum Putin'in Ukrayna'ya açtığı savaşın ardından değişti" dedi.

Litvanya'daki Vytautas Magnus Üniversitesi'nden Alpo Rusi ise "Burası Finlandiya savunmasının Aşil topuğu" dedi.

1994-1999'da Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari'nin dış politika danışmanı olarak görev yapan 72 yaşındaki Rusi, "Rus birliklerinin Aland'ı aniden istila etmesi durumunda Finlandiya'nın yeteri kadar hızlı bir askeri yanıt verip veremeyeceğine dair endişeler var" ifadelerini kullandı.

Aland Başbakanı Veronica Thörnroos ise adanın özel durumunun korunması gerektiğini belirterek, "Özel statümüzü neden değiştirmek zorundayız ki? Bence silahsızlandırılmış olmamız, Baltık Denizi'nde dengeleyici bir unsur" dedi.

59 yaşındaki Thörnroos, adanın saldırı altında kalması durumunda Finlandiya'nın çok hızlı harekete geçeceğini düşündüğünü de söyledi.

1917'de Rusya İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazanan Finlandiya, I. ve II. Dünya Savaşı'nda Moskova'ya karşı mücadele etmişti.

Savaştan sonra Sovyetler Birliği'yle Finlandiya arasında 1947'de yapılan barış anlaşmasında, Aland'ın silahsızlandırılmış statüsünün başkent Mariehamn'da kurulan Sovyetler Birliği Konsolosluğu tarafından gözetlenmesine karar verilmişti.

Bugün söz konusu konsolosluk Rusya'ya bağlı çalışıyor. Ada halkı, Ukrayna savaşına tepki olarak her gün konsolosluk binasının önünde protesto düzenliyor.

71 yaşındaki eylemci Mosse Wallen, konsolosluğun kapatılması gerektiğini savunarak "Burada işleri yok. Rusya her zaman bir tehdit" dedi.

Barış anlaşması kapsamında Finlandiya, Almanlara ait tüm mülklerin Sovyetlere devredilmesini de onaylamıştı.

Eski Finlandiya Ulusal Kadastro Genel Direktörü Jarmo Ratia, 2014'teki bir açıklamasında Aland'ın Saltvik belediyesinde, deniz kıyısında yer alan 17 bin 800 metrekarelik bir arazinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ait olduğunu öne sürmüştü.

Bu arazilerin söz konusu anlaşma kapsamında 2009'da Rusya Dışişleri Bakanlığı'na devredildiği iddia edilmişti.

Kaynak: Independent Türkçe