Demokratlardan büyük kumar

ABD Başkanı Donald Trump’ın görevden azledilmesi için Temsilciler Meclisi’nde tarihi bir oylama gerçekleştirildi. Demoratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi’nde azil yönünde karar çıkacağı tahmin ediliyor. Oylama sonucunda suçlamaların onaylanması halinde Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Senato’da Başkan’ı görevden uzaklaştırıp uzaklaştırmama konusunda karar vermek için yargılama süreci başlayacak.

Trump, oylama öncesinde Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi’ye sert bir mektup gönderdi. Azil girişiminin “görevi anayasaya aykırı şekilde kötüye kullanma” olduğunu savunan Trump, Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi’nin sunduğu azil maddelerinin hukuki dayanağının bulunmadığına dikkati çekti. Trump, “Çok çirkin bir kelime olan azlin önemini basitleştirdiniz. Hiçbir geçerliliği olmayan azil sürecini devam ettirerek görev yemininize ihanet ediyor, anayasaya bağlılığınızı kırıyor ve Amerikan demokrasisine savaş açıyorsunuz” yorumunu yaptı. Trump, “Bu, hukuk dışı partizan bir darbe girişimi. Tarih sizi yargılayacak” dedi.

Trump, mektubunda ABD’nin Massachusetts eyaletinde 17. yüzyılda kurulan ve bir grubu “cadılıkla” suçlayan mahkemelere de atıfta bulunarak “Salem Cadı Mahkemelerindeki sanıklara bile daha çok kanuni prosedür işletilmişti” ifadesini kullandı.

Trump daha sonra paylaştığı Twitter mesajlarında ise destekçilerine “dua etmeleri” çağrısında bulundu. “Bugün radikal solcular ve hiçbir şey yapmayan Demokratlar tarafından azledileceğime inanabiliyor musunuz, ve hiçbir yanlış yapmadım” ifadelerini kullandı.

Fire olur mu?

Trump hakkında daha önce Rusya’nın ABD’de 2016’da yapılan başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarıyla ilgili yürütülen soruşturma sonucunda azil sürecinin başlatılabileceği belirtiliyordu. Ancak soruşturmada Trump’ın suç işlediği konusunda kesin bir kanı oluşmadığı için süreç de başlatılamamıştı. Demokratların elinde azil istemiyle suçlanacak olan Trump’ın Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato’da aklanması bekleniyor. 3’te 2 çoğunluk isteyen oylamada Cumhuriyetçilerin fire vermesi beklenmiyor. Demokratların 47 senatörüne karşılık Cumhuriyetçilerin 53 senatöre sahip olduğu bir Senato’da, Trump’ın suçlu bulunup azledilmesi, mevcut koşullarda mümkün değil. Buna karşın Demokratlar, bu suçlamayla Trump’ın 2020 seçimi öncesi kan kaybetmesini hedefliyor. Ancak Trump’ın, aklanmasının ardından 2020’ye seçmen kitlesini daha da motive ederek girmesi de olası. Demokratların azil adımının büyük bir kumar olduğu ifade ediliyor.

Nitekim Nancy Pelosi, uzun bir süre “seçmen nezdinde bizi sıkıntıya sokabilir” ve “Trump’a yarayabilir” gibi endişelerle Başkan’a yönelik azil ve benzeri soruşturma girişimlerine onay vermemişti. Ancak Ukrayna skandalı ve partiden gelen baskıların ardından Pelosi süreci başlattı.

‘Azledilsin’ çağrısı

ABD Başkanı Donald Trump’ın görevinden azledilmesini isteyen binlerce kişi ABD’nin farklı kentlerinde protesto gösterileri düzenledi. Azil oylaması öncesi protestocular ellerinde dövizlerle meydanlara indi. New York’ta Times Meydanı’nda bir araya gelen yüzlerce gösterici sloganlar attı, konuşmalar yaptı. Göstericiler, Trump’ın azledilmesi çağrısında bulundu.

Nasıl bu noktaya geldi?

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’e, rakibi Joe Biden ve ailesini soruşturması durumunda ABD’nin ülkesine yardım edeceğini söylediğini iddia eden muhbir raporu, azil soruşturmasının fitilini ateşlemişti. Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, 24 Eylül’de “ABD’nin ulusal güvenliğine zarar verdiği” ve “Başkanlık yeminine ihanet ettiği” gerekçesiyle Trump’a yönelik azil soruşturması sürecini başlattıklarını açıkladı.

Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesindeki kamuya açık oturumlar 13-21 Kasım’da yapıldı, Komite daha sonra 300 sayfalık rapor hazırlayarak Adalet Komitesine gönderdi. Adalet Komitesi, “Görevini kötüye kullanmak” ve “Kongrenin işleyişini engellemek” başlığından oluşan azil maddelerini onayladı. Azil maddelerinin yer aldığı dava taslağı, Temsilciler Meclisi Genel Kurulunun salt çoğunluğunun oyunu alması durumunda Cumhuriyetçilerin çoğunlukta bulunduğu Senatoya gidecek. Başkan’ın görevden alınması için Senato’nun üçte iki çoğunlukla karar vermesi gerekiyor. Bu nedenle Senato’dan Trump’ın görevden alınması yönünde bir karar çıkması beklenmiyor. Senato Ocak ayı içerisinde yapacağı duruşmalarla Trump’a yöneltilen suçlamaları içeren davayı ele alacak ve başkanın suçlu veya suçsuz olduğuna karar verecek.




Trump tarihe geçti


Donald Trump, azil istemiyle Temsilciler Meclisi’nde suçlanan üçüncü başkan olacak. Bugüne kadar, üç başkan hakkında Kongre’de görevden azil süreci başlatılmıştı. Ancak tarihte, bu süreç sonunda Kongre tarafından azledilen ve görevden alınan bir başkan yok. ABD’nin 17’nci başkanı Andrew Johnson, savaş kanunlarını hiçe saydığı ve eski kölelerle ilgili kararları nedeniyle azledildi. Senato’da yapılan oylamada bir oy farkla suçsuz bulundu ve göreve devam etti.

ABD’nin 37. başkanı Richard Nixon’ın, “Watergate” skandalı nedeniyle azledilmesi gündeme geldi. Nixon, aleyhine sonuç çıkmasının kesin olması sebebiyle süreç sonuçlanmadan istifa etti. 42’nci başkan Bill Clinton ise, 1998 yılında Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile yaşadığı ilişkinin ardından “adaleti engelleme” suçlamasıyla azledildi. Clinton, Senato’da yapılan oylamada suçsuz bulundu ve göreve devam etti. Clinton’ın Senato’daki oylamasında Cumhuriyetçiler 10 fire vermişti.