ABD’den Türkiye’nin Çin füzelerine engel

Türkiye’nin Çin’den füze savunma sistemi satın alma projesi ABD Kongresi’nin engeline takıldı. Kongre’de perşembe gecesi onaylanan 2014 yılı savunma bütçesine eklenen bir maddeyle Amerikan fonlarının, Çin’in füze savunma sistemlerinin ABD sistemlerine entegresinde kullanılması yasaklandı. ABD Başkanı Barack Obama’nın da desteklediği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’nın (NDAA) 233’üncü maddesinde “Kongre, Çin füze savunma sistemlerinin ABD ya da NATO füze savunma sistemlerine entegre edilmemesi gerektiğini düşünüyor” deniyor. Aynı maddenin ikinci bölümünde “2014 mali yılı için Savunma Bakanlığı’na bu yasa tarafından tahsis edilen hiçbir fon, Çin’in füze savunma sistemlerinin ABD’nin füze savunma sistemlerine entegresinde kullanılamaz” ifadesi yer alıyor.

‘Tek başına çok pahalı’
Kongre böylece Türkiye’nin Çin’den füze savunma sistemi satın almakta ısrar etmesi halinde bunu füze kalkanı ya da Kürecik’teki radar sistemini de içine alan erken uyarı sistemi ile birlikte kullanmasını de facto imkansız hale getiriyor. Savunma uzmanları Türkiye’nin söz konusu entegrasyon projesinin maliyetini tek başına üstlenmesinin çok pahalıya mal olacağını, Ankara’nın bunu tercih etmeyeceğini düşünüyor. Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi’nin Silahsızlandırma Programı direktörü Aaron Stein da entegrasyonun maliyetini bilmediklerini ancak NATO’nun rızası olmadan Türkiye’nin sisteme katılmasının zaten imkansız olduğunu ifade ediyor.
Başbakan Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Savunma Sanayi İcra Komitesi, eylül ayında uzun menzilli füze savunma sistemi için ABD, Avrupa ve Rusya’nın teklifleri yerine 3.4 milyar dolar teklif veren Çinli CPMIEC şirketini tercih etmişti. Şirketin Suriye ve İran’a silah sattığı için ABD’nin yaptırım listesinde olması ABD ile ilişkilerde gerginlik yaratmıştı.