‘ABD bu vahim yanlıştan derhal geri dönmeli’

ABD, Rusya’dan S-400 sistemlerinin alımı nedeniyle Türkiye’ye bazı yaptırımlar uygulama kararı aldı. ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı. ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB’ye yönelik yaptırımların, başkanlığa “ABD’nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını” kaydetti. Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB’ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankası’nın (ExIm Bank) SSB’ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti.

Türkiye’yi nasıl gördüklerine ilişkin bir soruya yanıt veren Ford, “Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki. Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye’nin NATO’ya katkılarına çok değer veriyoruz” dedi.

ABD Dışişleri’nden yapılan açıklamada SSB Başkanı İsmail Demir ve diğer yetkililere yönelik yaptırımlara yer verildi. Açıklamaya göre, Demir, Deniz, Gençoğlu ve Yiğit’in ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olması yasaklandı, yetkililerin döviz üzerinden işlem yapmaları, mali kurum ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferleri kısıtlandı ve yaptırım kapsamında ABD’ye girişlerine yasak getirildi.

‘Kınıyor ve reddediyoruz’

ABD’nin yaptırım kararına Ankara’nın tepkisi sert oldu. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedarikimiz nedeniyle açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz” denildi. Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşulların herkes tarafından gayet iyi bilindiği belirtilen açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ın da bizzat birçok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim ettiği vurgulandı.

S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddialarının da teknik dayanaktan yoksun olduğuna işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi ön yargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir. Bu itibarla ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır. Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir. Bu anlayışla ABD’yi, bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.”

‘Türk savunma sanayiini engelleyemeyecektir’

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD’nin yaptırım kararının Türk savunma sanayiini hiçbir şekilde engelleyemeyeceğini söyledi. Demir, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde tam bağımsız savunma sanayi hedefinde kararlı olduklarını dile getirdi. Demir, “Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan herhangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir” değerlendirmesinde bulundu. Demir, CNN Türk yayında yaptığı açıklamada da “Beklediğimiz bir karardı, açıklandı. Bizim açımızdan çok bir önemi yok. Biz sektör olarak bu tür yaklaşımların bizi daha kararlı kılacağını, daha kuvvetlendireceğini düşünüyoruz. Bu bizi güçlendirecektir ben bundan eminim” dedi.

Lavrov: Hoyrat ve kibirli

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin Türkiye’ye S-400 yaptırım kararı almasını eleştirdi. ABD’nin yaptırımları “hoyrat” bir şekilde kullandığına işaret eden Lavrov, “ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür. Elbette bu yaklaşım, askeri-teknik iş birliği de dahil olmak üzere, uluslararası arenada sorumlu bir katılımcı olan ABD’nin güvenilirliğine katkı sağlamıyor” diye konuştu.

Aliyev: Kabul edilemez

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Müşaviri Hikmet Hacıyev, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ABD’nin Türkiye’ye S-400 yaptırım kararını, “kabul edilemez”, “haksızlık” ve “hukuka aykırılığın bir göstergesi” şeklinde değerlendirdiğini bildirdi.

‘ELİMİZİN TERSİYLE İTTİK’

ABD’nin yaptırım kararlarına siyasilerden sert tepkiler geldi.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop: Yaptırım ne müttefiklikle ne de müttefiki yeniden kazanma iradesiyle bağdaşır. Savunma sanayiinde Türkiye’yi kendisine mahkûm zanneden bir anlayış zamanın gerisinde kalmıştır. Ülkemizin savunması için icab eden her adımı kararlılıkla atmaya devam edeceğiz.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: ABD tarafından alınan yaptırım kararı, Cumhurbaşkanımız liderliğinde ulusal çıkarlarımız ve savunma sanayiimiz için attığımız adımlardaki kararlılığımızı daha da artıracaktır. Türkiye’nin dik duruşunu herhangi bir ülkenin yaptırım kararı etkileyemez. ABD’nin bu kararını kınıyor ve düştüğü bu yanlıştan bir an evvel dönmeye davet ediyoruz.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Elimizin tersiyle ittik. Milli meseledir, hepimiz bu dik duruşu onurlu duruşu göstereceğiz.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Türkiye, savunma sanayii alanındaki hedeflerine ulaşmak için adımlarını kararlı bir şekilde atmaya devam edecek.

İletişim Başkanı Fahrettin Altun: Milli egemenliğimize olan bağlılığımız sarsılmazdır ve yaptırım tehditlerinin etkisine kapalıdır. ABD’nin bu vahim hatadan gecikmeden döneceğine inanmayı sürdürüyoruz.

AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş: ABD’nin ülkemize yönelik aldığı tek taraflı yaptırım kararları Türkiye - ABD ilişkilerinin geleceği açısından son derece akıldışı ve vahimdir. ABD, bu haksız ve yanlış kararları gözden geçirmeli, Türkiye’ye karşı bu ön yargılı yaklaşımlardan vazgeçmelidir.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay: Yaptırımlar imzalandı, Cumhuriyet Halk Partisi olarak diyoruz ki hükûmete: Onları elinizin tersiyle itin, “Hadi oradan” deyin, zerre taviz vermeyin. Minnet etmeyin, Türkiye’ye hakaret ettirmeyin.

MHP Genel Başkan Başdanışmanı Ruhi Ersoy: Bizi; istiklal ve istikbal mücadelemizi her daim ruhunda yaşayan bu aziz Türk Milleti ve kızıl elma ülkümüz için ayağımıza dolanan çalılara ve zehrini akıtmak için bekleyen yılanlara aldırmadan ANKA’larımızla AKINCI’larımızla göklere Türk’ün imzasını atmaktan alıkoyamayacaklar!