Game of Thrones böyle bitmez mi?

Dünya çapında izlenme rekorları kıran fenomen dizi “Game of Thrones” -her güzel şey gibi- bitti. Ancak dizinin finali öyle bir infiale yol açtı ki, yazar Stephen King ve sosyolog Slovaj Zizek’in de dahil olduğu ateşli tartışmalar sönmek bilmiyor. Hızını alamayan bir grup tatminsiz fan ise çareyi change.org’da imza kampanyası başlatmakta buldu. Dizinin yazarları David Benioff ve D.B. Weiss’in yetersiz olmakla eleştirildiği ve son sezonun layıkıyla yeniden çekilmesinin talep edildiği metin, kısa sürede 1.5 milyon imzaya ulaştı. Dizinin yapımcısı HBO, eleştirileri “Herkesi memnun edemezsiniz” serinkanlılığıyla karşılasa da, hayran kitlesinin gücünü belki de hafife almamalı. Son sezonun neden izleyiciyi tatmin etmediğini ve hayranların “Olmadı, baştan” yaklaşımını dizi ve sinema eleştirmenlerine sorduk.

Fanların da bir bildiği var

Aras Bayram

Neden beğenilmedi?

“Game of Thrones” başladığı andan itibaren gücünü insan-insan çatışmasından alan, insan doğasının kötülüğüne yaptığı amansız vurgularla bu çatışmayı güçlendiren; entrikanın, politik oyunların, iktidar ve güç hırsının şekillendirdiği karakter anlarıyla büyüyen bir diziydi. Üstelik güçlü kadın karakterlerin yer aldığı ve 7 sezon boyunca bizi muazzam karakter yolculuklarına çıkarmış bir yapımdı. Benioff ve Weiss son sezonda bunların tamamını çöpe attı. Yeni Star Wars üçlemesini yazmak için Disney’le anlaşan ikilinin, HBO’nun 3 sezon daha çekelim teklifini, Star Wars’un zaman çizgisine yetişmek için reddettikleri sıklıkla dillendiriliyor. Son sezonun anlamsız temposu, şok anlar uğruna karakter gelişimlerinin yok edilmesi, hakkıyla fenomen olan dizinin tatmin etmeyen bir finale ermesine neden oldu.

Hayran tepkisi:

Sosyal medya çağının yükselişiyle “Game of Thrones”un monokültür haline gelmesindeki girift ilişki, eleştirilerin katlanmasına yol açtı. Örneğin Daenerys’i sevenlerin, karakterin yolculuğuna yatırım yapanların ortak bir son beklentisi oluyor, onu göremeyince de ortak tepki çığ etkisiyle büyüyor. Benioff’la Weiss’ın kendi hikayelerini anlatma özgürlüğü elbette var, fakat buram buram kaçtıkları “izleyici beklentisini karşılama” mefhumu hakikaten gerekli miydi? Belki fanların da bildiği bir şeyler vardır.

İktidar kimseye yar olmuyor

Elçin Yahşi

Neden beğenilmedi?

Gördüğüm kadarıyla şikayetler hikayenin çok hızlı ilerlediği, karakter gelişimlerinin hakkıyla işlenmediği yönünde. Bu kadar uzun süren ve bu kadar çok izlenen bir dizide fanların bağlandıkları karakterlerin sonu istediklerinden farklıysa memnuniyetsizlik kaçınılmaz. Kendi adıma final sezonuyla ilgili eleştirilerin bir kısmına katılsam da bütün olarak sezonu beğendim. Night King hariç, hiçbir karakterin sonuna da şaşırmadım. “Game of Thrones” bence esas olarak iktidarın nasıl herkesin gözünü kör ettiğini ve nasıl kimseye kalmadığını son derece net anlatan bir iş olarak finalde hem adalet dağıttı, hem edebiyata ve demokrasiye selam çaktı, hem de aynı amaç için bir araya gelen beş kişinin bile anlaşmasının neredeyse mucize olduğunun altını çizdi. George R. R. Martin, belki daha cesur davranırdı ama Benioff ve Weiss çemberi büyük bir özenle tamamladılar.

Hayran tepkisi:

“Game of Thrones”un döne döne anlattığı gibi herkes kendi iktidarını korumaya uğraşıyor. Kimi ejderhayla, kimi silahla, kimi de parmağının ucundaki klavyeyle. Fakat işte yine o iktidar kimseye yar olmuyor...

Fan kültürü dizinin bir parçası

Senem Aytaç

Neden beğenilmedi?

“Game of Thrones”un sevilen yanlarından biri, en göz bebeği karakterlerini bile âni dönüşümler ya da ölümlerle seyircisinden koparabilmesindeydi. Bu dönüşümler de, hem karakterlerin kişisel yolculukları hem de olay örgüsü açısından çok zekice tasarlanıyordu. Bu sezon birden her şey tepetaklak oldu ama iyi anlamda değil. Sekiz sezon boyunca beklediğimiz büyük savaşın ve ‘esas kötü’lerin apar topar aradan çıkartılması; Daenerys’in ‘deli kraliçe’ye dönüşmesindeki hız; Cersei’nin hiçbir varlık gösteremeden yok olması gibi gelişmeler kimseyi tatmin etmedi. Her şey fazla hızlı ve gerekçelendirilmeden oldu bittiye getirildi. Ayrıca, fantezi türü belli arketipler üzerinden ilerler. Kahin (Bran) karakterinin sezonun sonunda hiçbir anlam ya da olay örgüsü gözetilmeden Kral ilan edilmesi mesela, benim seyirci olarak kabul edebileceğim bir şey değil. Taht ve onun temsil ettiği düzen bir biçimde ortadan kalkacak diye beklerken, adeta bir tür Tanrı-Kral tahta yerleşti aslında. Aynı zamanda dizinin sezonlar boyunca süren feminist yaklaşımı da son sezonda sekteye uğradı. Kadınlar iktidar hırsından gözü dönen canavarlara dönüşüp cezalandırılırken, Jon Snow gibi görece daha klasik bir kahraman, neredeyse kahramanlığından ödün vermeyerek -hatta aşkını feda ederek- geleceğe doğru ilerliyorken bitti dizi. Tüm bunlar diziyi seven birinin kolay hazmedebileceği hamleler değil.

Hayran tepkisi:

Özellikle son sezonda bu diziyi çekilir kılan en önemli unsur, dizinin etrafında örülen fan kültürüydü. Hayranların yazdığı alternatif sonlardan sosyal medyada paylaşılan her tür mizahi içeriğe, hayran kitlesinin ürettiği çoğu şey dizinin son sezonundan daha zekice tasarlanmıştı. Bu kampanya da bunu bir parçası. Son sezonun hayal kırıklığı George R.R. Martin’in yazdığı metinden değil, yapımcıların kararlarından kaynaklandığı için, insanlar çok daha iyi bir versiyonun çekilebileceğini düşünüyor. Bir yandan da, bu kadar ticari ve popülerleşmiş bir projede vasatlaşma ve hayal kırıklığı da belki kaçınılmazdı.