Kulak kirini neden sık sık temizlememeliyiz? Kaşıntıdan öldüren inatçı hastalık
Dış kulak yolu cildinde gelişen mantarların özellikle nemli ve sıcak ortamları sevdiğini söyleyen Dr. Esin Özlem Atmış, kulakta mantar oluşumunu engellemek için alınması gereken 6 önlemi açıkladı.
Tıp dünyasında ‘otomikoz’ olarak adlandırılan kulak mantarı, dış kulak yolu cildinin mantar enfeksiyonu olarak tanımlanıyor. Dış kulak yolu cildinde gelişen mantarlar özellikle nemli ve sıcak ortamları seviyor. Bu nedenle deniz ve havuz aktivitelerinden veya hamam gibi nemli buharlı uygulamalardan sonra çok terleyen kişilerde daha sık görülüyor. Genellikle tek kulakta oluşan kaşıntıyla kendini belli eden kulak mantarı, hafife alınsa da tedavisinde geç kalındığında kulak zarında delinmeye ve geçici işitme kaybına neden olabiliyor, üstelik lenf bezlerine de yayılabiliyor. Kulakta kaşıntı gibi sorunlar yaşandığında mutlaka bir kulak burun boğaz hastalıkları uzmanına başvurmak gerektiğini söyleyen Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Esin Özlem Atmış, “Erken teşhis sayesinde mantar enfeksiyonları ağızdan ilaç kullanmaya bile gerek kalmadan sadece lokal uygulamalarla tedavi edilebiliyor. Geç kalındığında ise oluşan ciddi tablolar nedeniyle tedavi süresi oldukça uzayabiliyor” dedi.
İLK BELİRTİSİ KULAKTA KAŞINTI
"Genellikle aspergillus ve candida mantarlarının sorumlu oldukları dış kulak yolu cildinde gelişen mantar enfeksiyonları sıklıkla kulakta oluşan kaşıntıyla kendilerini belli ediyor" diyen Dr. Esin Özlem Atmış, "Bazı tablolarda kaşıntı o kadar şiddetli oluyor ki hastalar kulaklarını sürekli kaşıdıkları için kanama yakınmasıyla hekime başvurabiliyorlar. Tablo ilerledikçe kulakta ağrı, kızarıklık, şişlik, akıntı ile pul pul cilt döküntüleri gibi yakınmalar da görülebiliyor. Bazı hastalarda kulak kepçesinde ve boyundaki lenf bezlerinde şişmeler de oluşabiliyor” diye konuştu.
"Dış kulak yolunun cildi oldukça ince olduğu için kolaylıkla travmatize olabiliyor. Dış kulak yolundan salgılanan ve halk arasında kulak kiri olarak bilinen serumen salgıları, hem dış kulak yolunu nemlendiriyor hem de asidik bir ortam sağlayarak kulağı enfeksiyonlara karşı koruyor. Ayrıca nemli ve sulu ortamlarda dış kulak yolunun incelmesini ve yumuşamasını önlüyor. Dış kulak yolu travmatize olduğunda veya uzun süre ıslak kaldığında bu koruyucu mekanizmalar bozuluyor. Örneğin, kulak çubuğuyla kulakları sık sık temizlemek, deniz veya havuzdan sonra kulağı nemli bırakmak, dış kulak yolunun doğal mekanizmasını bozarak mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlayabiliyor. Bazen hastalarda dış kulak salgısı normalden çok daha fazla salgılanıyor ve kulak kendi kendine bu kiri temizleyemiyor. Bu durum da kulakta tıkanıklığa yol açarak bakteri ve mantar enfeksiyonunu kolaylaştırıyor. Böyle tablolarda kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı hekimler tarafından düzenli kulak temizleme işlemi yapılıyor."
KULAK MANTARINA KARŞI ÖNLEMLER
Dr. Esin Özlem Atmış, kulakta mantar oluşumunu önlemek için almanız gereken önlemleri şöyle sıraladı:
1- Suyla temastan sonra yumuşak bir havlu, pamuk veya ince bir peçeteyle dış kulak kepçesini iyice kurutun.
2- Sivri ya da sert materyaller ile dış kulak yolunu tahrip etmeyin.
3- Dış kulak yolu salgısını (serumen) sık temizlemekten kaçının.
4- Kan şekeri seviyenizin düzenli olarak normal sınırlarda kaldığından emin olun.
5- İşitme cihazı veya kulak içi kulaklık kullanıyorsanız, cihazlarınızı sık sık temizleyin.
6- Mantar enfeksiyonu sık tekrarlıyorsa, koruyucu önlem olarak, doktorunuzun bilgisi dahilinde, suyla temastan 15-20 dakika önce, dış kulak yolu cildinin asit miktarını arttırabilen yüzde 2’lik alkol borik solüsyonu kullanabilirsiniz.
KİMLER RİSK ALTINDA?
- Nemli ve sıcak bölgelerde yaşayanlar
- Egzama benzeri cilt hastalıkları olanlar
- Su sporlarıyla ilgilenenler
- Kronik kulak enfeksiyonu veya kulak zarı delik olan hastalar
- Diyabet hastalığı olanlar
- Bağışıklık sistemi zayıflamış hastalar (kanser tedavisi görenler, kronik hastalıkları olan hastalar)
UZUN SÜRELİ TEDAVİ GEREKEBİLİYOR
Kulak mantarlarının tedavisinde, hekim tarafından öncelikle dış kulak yoluna ayrıntılı ve özenli bir temizlik yapıldığını söyleyen Dr. Esin Özlem Atmış, sözlerine şöyle devam etti: "Mantarlar hızla çoğalabildikleri için temizlerken hiçbir mantar hifasının yani ipliksi görünümde mantar kümelerinin kalmamasına özen gösteriliyor. Sonrasında bu bölgeye damla veya krem formlarında ilaçlarla tedaviye devam ediliyor. Ciltte çok belirgin tutulum varsa ağızdan mantar ilaçları da tedaviye eklenebiliyor. Kulak mantarları lokal enfeksiyonlardır ve bulaşıcı değildirler. Ancak inatçı olabiliyor ve uzun süreli tedavi gerektirebiliyorlar. Öyle ki erken dönem müdahale edilmezse tedavi 3 haftaya kadar uzayabiliyor."