Tam bu hafta hangi konuda video çekmeliyim diye düşünürken Türkiye’nin en iyi komedi filmlerinden Düğün Dernek ’in içerisinde geçen ‘Yumurtanın Sarısı’ şarkısına denk geldim:
Ve bugün organik yumurtadan, yumurtanın üzerindeki kodlarından bahsetmeye karar verdim. Öncelikle yumurtanın organik olup olmadığının tarifini vereceğim.
Yumurtanın altını samanla, üstünü pislikle, satanı da biraz Ege ağzıyla konuşunca fiyatı da bu doğallıktan dolayı iki katı yapınca organik yumurta oluverdi. Maalesef bu kadar kolay olsa, işin aslı astarı öyle değil.
Yumurtaların üzerinde bir kod var o koddaki ilk rakam tavuğun yetiştirilme metodu hakkında bilgi veriyor. 0 ise organik yumurtadır. Ayriyeten yumurta kartonunun üstünde, Türkiye Cumhuriyeti Organik Tarım damgası varsa veya IMO, Ecocert gibi damgalar da varsa güvenebilirsiniz, organiktir.
Renginden, büyüklüğünden veya satıcının şivesinden yumurtayı anlayamazsınız. Bu arada bunları yumurtlayan tavukların yaşamları bizden iyi durumda. Yetiştirilme alanları şehrin gürültüsünden, sanayii bölgesinden uzak, yaşadıkları alanda son üç yılda kimyasal veya sentetik gübreleme yapılmamış, beslendikleri yemler en kalitelisinden, organik ve sertifikalı.
Neyse, yetiştirme kodlarından devam edelim. 0 organikti, 1 ise gezen tavuk yumurtasını gösteriyor. Tavukların kapalı ortamından çıkıp doğal olarak kendi yemini kendi bulduğu, güneş ışığını alarak doğal ortamına uygun yaşayan ama organik beslenme zorunluluğu olmayan tavukların yumurtalarıdır.
İlk rakamın 2 olduğu yumurtalar, kapalı alanda, geniş kümeste yaşayan tavuklarda elde edilmekte.
Son olarak, burada üçü görüyorsanız, bu en korkuncu olan, kafeste yetiştirilen tavuk yumurtasıdır. Son yıllarda bu terk edilmeye başlansa da bir canlının yaşamı boyunca kanadını dahi açamadığı büyüklükteki kafeslerde, çok kötü şartlarda, ağır stresten dolayı hemen öldüğü uygulamanın çoktan terk edilmesi gerekti. Beş kişiyle 10 metrekarede hareket dahi edemeden bir kafeste ne kadar yaşayabilirsiniz?
Gelelim kodun diğer kısımlarına, TR kısmı tahmin edeceğiniz üzere yetiştirildiği ülkenin kodunu ki halen üretebildiğimiz ve ihraç edebildiğimiz nadir gıdalardan, onu takip eden iki rakam yetiştirildiği ili gösteriyor. 58’i görünce canım memleketimden deyip sevinebilirsiniz.
Ardından tireye kadar takip eden kod ise Bakanlığa bağlı işletmenin numarasıdır. Tarım bakanlığı sitesinde işletme adı ve numarası bulunmaktadır. Kartonun üstünde de zaten var, öneri ve şikayetler için kırk saat aramakla uğraşmayın.
Tirenin arkasından gelen son rakam da kümesteki sürülere verilen numarayı gösteriyor. Burası üreticiler ve denetçiler için önemli, biz tüketicileri pek alakadar etmiyor.
Bir de üreticinin isteğine bağlı olarak koyabileceği yumurtlama tarihi bulunuyor. Bu tarihten itibaren 28 gün içinde tüketilmesi şart. Tabi süre kısa olunca bunu damgalama riskine girmek istemeyenler de oluyor. Bakın, Şiveli yumurta satıcıları, üzerlerine damgalaya veriyolar mı?
Yumurta, yüksek lisans tez konum olduğu için daha detaya ilerleyen günlerde gireceğim. Kırdığınız yumurta çift sarılı olsun.
Aklınıza mukayyet olun, sevgiyle kalın.