Hareketli dönemlerde güvenli limanda bekle
Borsa İstanbul’da yılbaşından bu yana endeks en yüksek 5.704, en düşük 4.601’i gördü. Gün içi oynaklık arttı. Seçime kadar riskli işlemler yerine güvenli enstrümanlar öne çıkabilir.
Borsa İstanbul 2023 yılıyla birlikte seçim sürecine girdi. Seçimin erkene alınacağına dair işaretlerle birlikte başlayan hareketlenme, seçime kadar geçecek olan süreçte devam etme potansiyeli taşıyor. Piyasayı domine edecek gelişmelerse bilançolar, temettüler, şirketlere dair yeni gelişmeler olacak.
Borsa İstanbul oynaklığı oldukça yüksek bir haftayı geride bıraktı. BIST 100 Endeksi haftayı 4.984,86 puandan tamamladı. Hisse senetlerindeki ortalama değer kaybı yüzde 6,68 seviyesinde gerçekleşti. Endeks yılbaşından bu yana 5.704 ile 4.601 bandı içerisinde hareket etti.
Düşüş hızı neden yüksek?
Borsada kredili işlemler yüksek. Robot emirler fazla. Vadeli piyasalarda kaldıraçlı işlemler arttı. Düşüşlerde ise açığa satışlar fazla. Öte yandan teknik analizde ortalamaların altına sarkmaların yaşanması seçimin erkene alınabileceğine dair gelişmelerle birlikte satışları güçlenirdi. Seçim süresinde risk taşımak istemeyenler satışı tercih ederek portföylerini hafifletti.
Endeksteki gevşeme günlük ortalama 126 milyar liralık işlem hacmi ile gerçekleşti. Bu anlamıyla katılımın düşük olmadığı gözleniyor. Kurumsal yatırımcıların da satış cephesinde yer alması düşüşün sert yaşanmasında belirleyici oldu.
Hangi sektörler etkilendi?
Haftaya 5.401 seviyesinden başlayan BIST 100 Endeksi, hafta boyunca geriledi. En yüksek değer kaybı iletişim sektöründe gözlendi. Turkcell hisseleri yüzde 14,16 oranında değer kaybetti. Türk Telekom yüzde 18,01 düştü. Hacimli olarak en yüksek satışlar banka sektöründe gözlenirken endeksin düşüşünde banka hisselerindeki satışlar etkili oldu. BIST Banka Endeksi yılbaşından bu yana yüzde 17,20 geriledi.
Seçim riskini taşımak istemeyen fonların satışları endekste düşüşe yol açtı. 3 Ocak 2023 günü Emeklilik fonlarının portföylerindeki hisse oranı yüzde 22,95 seviyesinde bulunurken son işlem gününde yüzde 20,61’e geriledi. Yatırım fonlarının portföylerindeki hisse oranı da aynı süre içinde yüzde 20,81’den yüzde 16,89’a indi.
Seçim haberi ile birlikte borsada dalgalanma arttı. Görünen o ki seçim gününe kadar borsada dalga boyu artan bir süreç yaşanacak.
Yerli yatırımcı hisseye koştu
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından hazırlanan 2022 yılı finansal piyasa özet verilerine göre, yerli yatırımcıların finansal varlıkları bir önceki yıla kıyasla yüzde 86 artarak 2022 yılı sonu itibariyle 14,4 trilyon lirayı aştı. TSPB verilerine göre, 2022 yılında yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları ise yüzde 250 oranında rekor bir büyümeyle 1 trilyon 836 milyar liraya çıktı. Özellikle pandemi sonrasında sermaye piyasalarına olan yerli yatırımcı ilgisindeki artış, izlenen düşük faiz politikasının da etkisiyle geçen yıl katlanarak arttı. TSPB verilerine göre, 2019 yılı sonu itibariyle 1,2 milyon olan pay senedi bakiyeli yatırımcı sayısı, 2020 yılında 2 milyon, 2021 yılında 2 milyon 355 bine yükseldi.
TL mevduatlar büyüdü
TSPB, 2022 yılı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ne göre, geçen yıl yerli yatırımcıların varlıklarında pay senedinin ardından en hızlı büyüme TL mevduatlarda yaşandı. Yerlilerin sermaye piyasası varlıklarının toplam varlıklar içerisindeki payı arttı. TSPB verilerine göre, yerli yatırımcıların devlet iç borçlanma senedi varlıkları 2022 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 105,2 artarak 3 trilyon 67 milyar liraya çıktı.
Gayrimenkul altın ve dolar
Türkiye’de bireylerin birikimleri ağırlıklı olarak gayrimenkul, altın ve dolarda bulunuyor. Bunun nedeni yatırımcıların uzun vadeli seyirde kendilerini enflasyona karşı koruma isteği. Gayrimenkul son bir yılda enflasyona karşı değerlenirken altın ve dolardaki kazançlar enflasyonun altında kaldı. 13 Ocak itibari ile Konut Fiyat Endeksi’nin son bir yıldaki getirisi yüzde 144,87 olurken BIST 100 Endeksi yüzde 143,89 oranında yükseldi. Hisse senedi fonlarındaki artış yüzde 140 oldu. Dolar kuru son bir yılda yüzde 36,43 yükseldi. Euro yüzde 29,85 oranında değerlendi. Cumhuriyet altınındaki artış yüzde 43,62. Enflasyondan korunmak isteyen yatırımcılar güvenli liman arayışlarını sürdürecek. Değişken fonlar ve esnek fonlar da yatırımcılar için bir seçenek oluşturabilir.
Değer kazanan ‘tek sektör’ var
Geride kalan haftada değer kazanan tek sektör kimya oldu. Sektörde yer alan ve 4 Ocak 2023 günü işlem görmeye başlayan Oncosem Okolojik Sistemler bir haftada yüzde 60,79 prim yaptı. Önemli bir yatırımcı kesimin takip ettiği Sasa da yüzde 25,79 yükseldi. Öte yandan borsadaki yabancı payı %29,47 seviyesinde bulunuyor.
Borsadaki yatırımcı sayısı ise 3 milyon 794 bine yükseldi. Bazı yatırımcılar için günlük kazanma beklentisi çok fazla ön plana çıkmaya başladı. Aşırı değerlenen hisselerde oluşan aşırı getiriler de satışları beraberinde getiriyor.
