Koronavirüsten günlük ölüm sayıları 5 binlere ulaşan ABD’deki ilk vaka 21 Ocak 2020’de Çin’in Vuhan kentinde yaşanan birkaç olağandışı zatürre (pnömoni) vakasını Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) bildirmesinden yaklaşık üç hafta sonra ortaya çıktı. Bu virüsün oluşturabileceği tehdidin farkında olarak birçok eyalet önlem aldı ve salgına hazırlandı. Ancak Trump bu duruma uygun şekilde karşılık vermekte başarısız kaldı. Çünkü ciddiye almadı ya da “Biz bunu yeneriz. Teknolojimiz, hastanelerimiz çok güçlü” gibisinden bildik laflar etti. Bugün gelinen nokta ise malum. Kovid-19 salgınının merkez üssü konumundaki ABD hem vaka hem de ölüm sayılarında tüm dünyanın zirvesinde bulunurken, Trump, sorumluluğu başkasına yıkmak için hamleler yapıyor. Çin’i virüsü yaymak, DSÖ’yü de pandemi kararını geciktirip Çin’i kollamakla suçluyor. Bu bağlamda da Amerikalı avukatlar Çin hükümeti, Çin ordusu, Vuhan Viroloji Enstitüsü ile enstitü direktörü Shi Zhengli ve Çin Genelkurmay Başkanı Chen Wei’ye 20 trilyon dolarlık tazminat davası açtı. Trump da DSÖ’ye mali desteği kesti. Yani Trump, virüsten daha çok Çin ve DSÖ’ye odaklanmış durumda. Niyesini DSÖ’de 30 yıla yakın yöneticilik yapan, Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bedirhan Üstün anlatıyor:
“Şu anda Trump’ın başı çok kötü belada. Ocak ayı boyunca lay lay lom dalga geçti, şimdi anladı ki kazın ayağı öyle değil. Ne yapacak? Bir günah keçisi bulması lazım. Çünkü uluslararası danışmanlık şirketleri, dünyadaki en önde gelen borsa şirketleri ve bankalarla konuşup yaptığımız hesapta görünen o ki ABD’nin 2.2 trilyon dolar zararı olacak sadece bu çeyrekte. ABD’nin büyüme hızı eksi 6’ya düşecek 2020’de. Bu ne demek? ABD toplam savunma harcamalarının 30 katı para kaybediyor. Yani adamların orduya verecek parası kalmayacak belki. Onu verse, halka verecek parası kalmayacak. O zaman ne olacak? ABD’nin bu faturayı birine kesmesi lazım. Ya bir şekilde doları yükseltecek, kendi malları daha değerli hale gelecek, ya enflasyon yapacak ya da Çin ile müthiş bir şekilde ekonomik savaşa girip Çin’in olabildiğince zarar görmesini sağlayacak. Tabii bu arada DSÖ’ye verdiği parayı kesecek. O paradan zengin olmazlar da DSÖ’ye kara çalmış olurlar. Ayrıca şu anda DSÖ’ye parayı kestim dedi ama legal olarak bunu yapması mümkün değil.”
Nasıl yani?
“DSÖ’nün bütçesinin dörtte birini ABD karşılıyor. Bunu kesmek aslında uluslararası bir suç ve legal olarak bunu yapmaları doğru değil. Yaparlarsa da uygulama imkânı yok çünkü bir taahhütleri var. 2021’in sonuna kadar bu parayı vermeyi taahhüt etmişler, DSÖ en kötüsünden ne yapar? Gider uluslararası bankalara, o parayı ABD’den alır. Ondan sonra ABD 2022’de vermez, ona bir şey diyemem. Ama şu anda zaten o parayı vermiş durumda; senedi var, taahhüdü var. Bunu yapmış olması tam ‘Trump’tır ne yapsa yeridir’ gibisinden Trump’ça bir davranış. Zaten Bill Gates de topa girdi, o vermezse ben veririm dedi.”
Trump koltuğunu kurtarmak için oyun yapıyor yani?
“Aynen. Trump ‘Biz DSÖ tarafından aldatıldık’ diyor. Yani bir bahane buluyor kendisine...”
Peki, ya Trump böyle davranmasaydı, virüsü ciddiye alsaydı? ABD’de böyle bir tablo olur muydu? Üstün devam ediyor:
“Olmazdı. Bu işi bilen en iyi adam, 1990’lardan beri orada çalışan, Ulusal Bağışıklık ve Alerji Enstitüsü’nün Direktörü Fauci. Bu adam ABD’de alerji, bağışıklık ve bütün bu salgınları en iyi bilen adam ve o yönetti HIV’i, SARS’ı, kuş gribini. Müthiş bir deneyimi var ve adamın altında binlerce kişilik bir bilim ordusu çalışıyor. Yani Fauci şu anda dünyayı da kurtarabilecek en önemli adamlardan bir tanesi ama başında Trump gibi biri var. Hatta Trump şu anda Fauci’yi kovun diye bir Twitter kampanyasına katılıyor. Yani insanları Fauci’nin üzerine saldırtıyor.”
Niye? Daha çok ihtiyacı yok mu şu anda?
“Kesinlikle ama çok ters düştüler Fauci’yle. Biliyorsunuz, Trump ben doktor değilim diyor, ilaçların adını da doğru düzgün söyleyemiyor ama ‘Bir tane H ilacı var, yanına birazcık da A veriyorsun, bunu atlatabiliyorsun’ diyor. Sıtma ilacı ile bir tane pnömoni ilacını yan yana verirsen biz bunu yeniyoruz falan diyordu. Bu sözlerden sonra Fauci bir basın toplantısı yaptı. ‘Bu H ilacı ile A ilacının etkili olduğuna dair kanıtları göstereceğim’ dedi ve boş bir slayt gösterdi. Yani öyle bir kanıt yok dedi. Tamam devlet başkanı söylüyor, olsun istiyor ama istemek başka olması başka. Fauci aşı en az 18 ay belki 2 yıl diyor. Yani bu virüsün ne zaman duracağını ben bilmem, virüs bilir diyor. Adam çok net gerçekleri söylüyor, halk da Fauci’yi bir bilim adamı olarak tutuyor ancak Trump’ın gözleri görmüyor.”