Teknoloji ihracında bayrak taşıyıcı oldu
“Yenilikçi girişimleri dünyaya açıyoruz” diyen Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, “Biz yalnızca bir telekomünikasyon şirketi değiliz. Bizim teknoloji üretme ve ötesinde bir misyonumuz var” açıklamasını yaptı.
Girişimcilik ve teknolojiye verdiği destekle yenilikçi projelerin dünyaya açılmasında köprü görevi üstlendiklerini ifade eden Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, “Argela ve Netsia’nın geliştirdiği yerli teknolojilerin Silikon Vadisi’nden dünya pazarına açılmasını sağlıyoruz. İki şirketimizin 70 adet uluslararası patenti var. Amacımız ülkemizde hayat bulan bu çözümlerin tüm dünyada kullanılmasını sağlamak” diye konuştu. Girişimcilere katkıyı Türkiye’nin geleceğine yatırım olarak gördüklerinin altını çizen Önal ile yeni dönemde yatırım planlarını, hedef girişimleri ve şirketin gelecek vizyonunu konuştuk.
- Türkiye’nin dijital dönüşüm yolculuğunda ne noktadasınız ve bu konuda öne çıkan başlıklar neler?
Ülkemizin dijital dönüşümüne liderlik eden bir kurum olarak sağlık, spor, kültür-sanat, eğitim ve sanayide hayatın her alanının dijitalleşmesine öncülük ediyoruz. Türkiye’nin her köşesini fiber ağlarla örüyoruz. Ülkemizin dijitalleşmesi adına başta 5G ve fiber olmak üzere yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz, 2023’de sektörün en çok yatırım yapan operatörü olmamız bunun en somut örneği. Türkiye’nin 568 bin km’lik toplam fiber ağ uzunluğunun 441 bin km’sini tek başına tesis ettik. Fiber abone sayımız yılın ilk çeyreğinde 13 milyona ulaştı. Ülkemizin dijital dönüşüm yolculuğunda lokomotif rol üstlendik. Yeni teknolojileri dünyayla aynı anda Türkiye’de de hizmete sunarken, girişim ekosistemini en geniş kapsamda destekleyen tek operatör olmanın gururunu yaşıyoruz.
Girişimciye büyük destek
- Yenilikçi fikirlerin dünyaya açılmasına öncülük etme vizyonu… Bu çalışmaları anlatır mısınız?
TT Ventures girişim sermayesi yatırım fonu aracılığıyla ileri aşama girişimlere yatırım yapıyoruz. Başarılı PİLOT girişimleri ya da değer gördüğümüz diğer girişimler kriterleri karşılar ise TT Ventures GSYF’den yatırım alarak büyüme süreçlerini hızlandırıyor. Girişimlerin dünyaya açılmasında büyük destek sağlıyoruz. Biz yalnızca bir telekomünikasyon şirketi değiliz. Bizim teknoloji üretme ve ötesinde bir misyonumuz var: Türk Telekom olarak, teknolojiyi sadece kullanmıyor, üretiyor ve ihraç ediyoruz. Argela ve Netsia’nin da katkılarıyla kısa zamanda teknolojimizle dünya trendlerine yön veren bir seviyeye geldik.
Bu iki şirketimizin 70 adet uluslararası patenti var. Netsia’nin 5G ağlarını sanallaştıran akıllı vRAN çözümü RIC ve uluslararası ONF platformunda geliştirdiği SEBA, teknolojideki üreten öncü rolümüzün en önemli örneklerinden. Open RAN çözümlerimizi, dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinin iş birliğiyle ürünleştirme çalışmalarımıza devam ediyoruz, önemli operatörler bu ürünleri kullanıyor. Ayrıca Net Insight ile birlikte ticarileştirdiğimiz uydu bağımsız 5G senkronizasyon ürünümüzün ise uluslararası standardizasyon süreçlerine başladık.
- Girişimcilik ekosistemi ve Türk Telekom. Geniş bir yelpaze var…
Türk Telekom Ventures PİLOT’un bu yıl 12. dönem girişimlerini belirledik. PİLOT programına seçilen girişimleri 12 hafta süren Türkiye’nin en kapsamlı girişim hızlandırma programına dahil ediyoruz. Girişimler Türk Telekom’un altyapı desteğine, güçlü iş bağlantılarına, 450’den fazla mentörüne, nakit ve yatırım desteğine, ofis/çalışma alanı imkanlarına ve eğitim desteğine ulaşma şansı yakalıyor. Programı başarıyla tamamlayan girişimler ABD’de, Stanford Üniversitesi’nde eğitim programına katılıyor.
- Yerli girişimlere uzun zamandır destek sağlıyorsunuz, bu anlamda bir referans noktası oldunuz. Buradaki vizyonunuz nedir?
Türk Telekom Ventures PİLOT ile bugüne kadar girişimlere 32 milyon TL’lik nakit desteği sağladık. Türk Telekom’un Girişim Sermayesi Fonu TT Ventures GSYF’nin yatırım yaptığı 21 girişimin portföy değeri 190 milyon doları buldu. En büyük amacımız; ülkemizden çıkan yenilikçi girişimlerin, desteğimizle büyüyüp küresel başarılara imza atmasını sağlamak. Girişimcilere, yolculuklarının her aşamasında bu alandaki birikim ve deneyimlerimizi aktararak ülkemizden yeni dünya markalarının ve unicorn’ların dünyaya açılmasını hedefliyoruz. Aslında vizyonumuz; girişimlerimize yaptığımız her yatırımı Türkiye’nin geleceğine yönelik bir yatırım olarak görüyoruz.
‘DÖRT ÖNEMLİ BAŞLIK VAR’
- Yatırım yaparken hangi alanlara odaklanıyorsunuz, öncelikleriniz var mı?
Bizim için dört önemli başlık var. Girişimlerin yenilikçi bir yaklaşıma sahip olması (1), fark yaratan bir çözüm olması (2), küreselde ölçeklenebilir olması (3) ve hızlı büyüme potansiyeli taşıması (4). Bugüne kadar iletişim ve haberleşme teknolojileri, yapay zeka teknolojileri, finansal teknolojiler, sağlık teknolojileri ve e-ticaret odaklı teknolojiler başta olmak üzere birçok girişime hem yatırım yaptık hem de PİLOT programımızla büyümesine olanak sağladık. Pandemi dönemi gösterdi ki sağlık alanı özellikle de bioteknoloji önemli fırsatlar sunuyor. Bu noktada TT Ventures GSYF da bu alanları önceliklendiriyor.
- Desteklediğiniz girişimlerin geldiği nokta… Büyük yatırım alan girişimler oldu mu?
En güncel örneklerden biri Cohere adlı yapay zeka teknolojilerine odaklanan Kanada merkezli bir girişim. Türk Telekom Ventures’ın global telekom ve teknoloji şirketleriyle birlikte yer aldığı DTCP fonunun yatırım yaptığı yapay zekâ girişimi Cohere, geçtiğimiz aylarda 5 milyar dolarlık değerleme ile 450 milyon dolar yatırım aldı. Cohere, üretken yapay zeka alanında Open AI gibi büyük teknoloji firmalarının en büyük rakiplerinden biri olarak dikkat çekiyor. TT Ventures kapsamında desteklediğimiz girişimleri de global girişimcilik ekosisteminin paydaşları ile iş birlikleri yapmaya devam ediyoruz. Yeni nesil teknolojilere odaklanan girişimlerin global arenaya taşınmasında köprü görevi üstlenmeye, bu iş birliklerimizle girişimcilik ekosistemini desteklemeye devam edeceğiz.
DEĞERLİ FİKİRLER HAYAT BULUYOR
- PİLOT’un 12. dönem girişimleri de belli oldu…
Bu dönem de çok değerli fikirlerin hayat bulduğu girişimler var. Hatta birçoğu dünyaya açılmaya başladı. Örneğin Zülal Tannur tarafından kurulan From Your Eyes, yapay görme ve biyolojik görme arasındaki boşluğu doldurmaya yönelik, insanlardan otomobillere uzanan geniş bir spektrumda çözümler geliştiriyor. ABD’deki ofisini açtı bile. Stratejik iş birliklerimiz ve eğitimlerimizle bu girişimlerimizin yolculuklarının her anında yanında olmayı sürdürüyoruz.
DÜNYAYA AÇILDI
- Girişimcilik yeni dönemde ekonominin önemli bir kaldıracı konumunda. Türk Telekom’un desteklediği fikirler ülke sınırlarını aşmayı başardı mı?
Desteklediğimiz ve yatırım yaptığımız girişimlerin hemen hemen hepsi dünyaya açıldı. Bu açıdan baktığımızda bu çözümler 7 kıtaya yayıldı. Amerika kıtasında, Avrupa’da, Afrika’da desteklediğimiz girişimlerin ofisleri açılıyor ve Türkiye’den çıkan yenilikçi girişimler dünyaya yayılıyor. Bugüne kadar PİLOT mezunu olan 66 girişim ekosistemdeki diğer yatırımcılardan toplamda 42 milyon dolar yatırım aldı, 11 girişime de TT Ventures GSYF ile yatırım yapıldı.
2 MİLYON KİŞİ YAAY’IN ÜYESİ
- Yerli ürünlerin geliştirilmesine bakışınız nasıl?
Teknolojide yerli ürünlerin geliştirilmesine ve kullanılmasına liderlik ediyoruz. Bunun en güzel örneği ise; yerli sosyal medya platformumuz Yaay. Yaay, kullanıcılara farklı deneyimler sunuyor. Yaay platformumuzun şu an 2 milyona yakın kullanıcısı var. Önümüzdeki dönemde ana destekçisi olduğumuz Atatürk Kültür Merkezi başta olmak üzere, farklı lokasyonlarda Eylül ve Ekim ayında düzenlenecek ve popüler sanatçıların sahne alacakları konserleri Yaay üzerinden gerçekleştirilecek canlı yayınlarla kullanıcılara ulaştıracağız. Ar-Ge ekibimiz tarafından geliştirilen TahtApp uygulamasıyla da az gören çocukların, sınıf arkadaşları ile bir arada eğitim alabilmesine olanak sağlıyoruz.
‘EN HAZIR BİZİZ YERLİLİK ÖNEMLİ’
- Türkiye ve 5G… Bu konuda ne öngörüyorsunuz?
5G teknolojisinin olmazsa olmazı fiber. 5G’nin efektif olarak kullanılması için baz istasyonlarının da fiber ile bağlı olması gerekiyor. Biz bu konuda üzerimize düşeni yerine getirmek adına, LTE baz istasyonlarımızın yüzde 52’sini şimdiden fibere bağladık. Bu anlamda 5G’ye en hazır operatörüz. Hedefimiz 5G’ye olabildiğince yerli unsurlarla geçmek. Ve bu teknolojiyi sadece kullanan değil etrafına da kullandıran bir güç olmak. Bunun için öncü projeler de yürütüyoruz. İlk özel endüstriyel 5G mobil şebekesi, ilk canlı 5G maç yayını, 5G destekli ilk çevrim içi uzaktan ameliyat, tarımda ilk akıllı traktör kullanımı, dünyanın ilk 5G VR Kukla Tiyatrosu gibi yenilikçi çalışmalara imza attık.
