Türkiye’nin birinci sırada olduğu ülke: Azerbaycan

Bakü
Azeri İttifak Grubu Başkanı Doç. Dr. Tenzile Rüstemhanlı, 26 yıldır ülkenin Ekonomi Bakan Yardımcısı. Sovyetler Birliği döneminden bugüne kadar siyaset kariyerini sürdüren Rüstemhanlı’yı “Türkiye sevdalısı” olarak betimlemek yeterli.
Rüstemhanlı, Azerbaycan’ın Türkiye’ye dönük yaşamasının açıklanabilir bir tarihi süreci olduğunu söylüyor:
“Azerbaycan’a 1918 yılında Osmanlı Kafkas Ordusu girmeseydi böyle bir ülkeden bugün söz edebilir miydik?
Kurtuluş Savaşı’nda Atatürk’e kızlarının altınlarını gönderen bir Azerbaycan’ın, Çanakkale’de yatan şehitleri de aynı “sevdanın” peşinden gitmemiş miydi?”

Ne var ki biz bugün insan hakları ve demokrasi ekseninde buluşacak bir söylemin peşine düşüyoruz.
Oysa Azerbaycan’ın, Ermenistan işgali altındaki  “Dağlık Karabağ” yarası kanamaya devam ediyor. Çok taze. Henüz Ermenistan’ın 40 bin ölü, 1 milyon göçmene neden olan Dağlık Karabağ bölgesinde işgal ettiği topraklar sorunu tarihe mal olacak kadar eskimedi.
Türkiye’nin 1993 yılında Doğu kapısı Ermenistan kara sınır kapısını, Karabağ işgaliyle eş zamanlı olarak kapatması, Azeri halkına dünya üzerinde uzatılan en kıymetli destek.

Milletvekilleri ne diyor?
Azerbaycan Meclisi’nin yüzde 10’nunu oluşturan sanatçı milletvekillerinden biri olan Agil Abbas, Türkiye’nin KKTC’nin tanınması yönündeki talebi hatırlatıldığında mantığa başvuruyor.
“KKTC sizin elinizde, Karabağ bizde değil. İkisi aynı durumu ifade etmiyor. Azerbaycan KKTC’yi tanırsa, dünya üzerinde bir ülke Türkiye’ye destek olmuş olacak ancak 180 ülke aynı anda Dağlık Karabağ’daki Ermeni yönetimini tanıyacak. Kaybımız kazançtan büyük olacak. KKTC havalimanı Ercan’a ilk uçak indiren ülkenin de Azerbaycan olduğunu unutmayınız.”
Azeri milletvekillerinin, Türkiye yanlısı bir ülke olarak ortaya koydukları bir başka argüman da, 1995 yılında başlayan Hazar petrollerini Türkiye’ye taşıyan BTC Boru Hatları inşası.
“Eğer o gün BTC’yi yapmasaydık, bugün Dağlık Karabağ bizdeydi”!
Bu iddianın peşinden yönelttiğim “BTC’nin bir ABD projesi olduğunu da unutmamak gerekir” saptamam yanıtsız kalıyor.
Azerbaycan’da şu hesap da yapılıyor: Türkiye Ermenistan ile yılda 500 milyon dolar dış ticaret geliri aktarıyor. Türkiye’de 60 bin Ermeni vatandaşı çalışıyor.
Azerbaycan ile diplomasi gündeminden çıkmayan bir diğer konu da, Türkiye’ye vize uygulamasının sürmesi. Türkiye ise Azerbaycan’a vize uygulamasını 2007 yılının ağustos ayında kaldırmıştı. 

Gülen’in okulları
Türkiye, Azerbaycan’a 3 milyar dolarlık yatırım yaptı.
TPAO’nun da petrol arama yatırımlarının tutarı 3 milyar doları buluyor.
Azerbaycan’da kayıtlı firma sayısı ise 600’ü buluyor.�
Türk firmaları Azerbaycan’da 50 bin kişiye istihdam sağlıyor.
Bavul ticareti dışında Azerbaycan ile Türkiye arasındaki dış ticaret ise 2.5 milyar dolar civarında. Bunun yüzde 50’si Azerbaycan’ın petrol şirketi Socar ile yapılıyor.
Azerbaycan’daki petrol dışındaki dış yatırımlar arasında Türkiye birinci, ticarette ise ikinci sırada yer alıyor.
Bu arada türbanlı kız öğrencilerin Bakü’deki üniversitelere ilgisi de artıyor. Azerbaycan’daki Türkiye Büyükelçiliği’nin verilerine göre Bakü’deki Türkiyeli üniversite öğrencilerinin sayısı 4 bin 700’e ulaştı. Resmi olmayan kaynaklara göre bu sayı 5 bini aşıyor.
Azerbaycan’da “Fethullah Gülen Hareketi” de hem eğitim, hem iş, hem de kültür hayatında oldukça etkin.
Fethullah Gülen taraftarlarının “Çağ Öğretim İşletmeleri” adıyla açtığı 10 lise ve Kafkas Üniversitesi, bölgede “pasifizmi” yaygınlaştırıyor ve gençleri aileleriyle sorunlu hale getirip, İslami yaşama odaklıyor iddialarına muhatap oluyor.