Taraflar, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile Rusya eski Başbakanı ve Rusya Federasyonu Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Yevgeni Primakovdu. Demirelin yoksulluğu besleyen en önemli damarın yolsuzluk olduğu tezine, Primakov itiraz ediyordu. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Türk - Avrasya İş Konseyinin geçtiğimiz gün düzenlenen paneline, Demirel ve Primakov ile birlikte katılan yazar ve Kırgızistan Benelüks ülkeleri Büyükelçisi Cengiz Aytmatov da yoksulluğu terörizmin nedeni olarak görüyordu.Aytmatovun Demirel ile aynı görüşü paylaşıp, eski SSCB Komünist Parti Merkez Komitesi üyesi Primakovun karşısında yer alması ilginç bir karşıtlık yarattı.Uluslararası terörizme karşı savaşta Müslüman ülkeler ile birlikte olunması halinde başarı sağlanacağını vurgulayan Primakov, Rusya - İran - Türkiye ittifakının önemine değindi. Aytmatov, Avrasyanın merkezine Rusya ile Türkiyeyi koydu. Avrasya sınırlarında başlayan tartışma, Bakü - Tiflis - Ceyhan (BTC) petrol boru hattı projesinde somutlaştı.Primakov, BTCyi ekonomik değil, siyasi bir proje olarak değerlendirdi.Kazak petrollerinin BTC hattından geçmemesi durumunda, projenin ekonomik olmayacağı tezi, tanıdık bir yaklaşımdı. Ne var ki boru hattının geçtiği Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye 4 milyar dolarlık uluslararası finansmana imza atmışlardı. Demirel BTC projesini net bir ifadeye indirgedi. "Azerbaycan ve Gürcistan karaya sıkışmış iki ülke. Akdenize açılmaları gerekiyor. Akdenize açılma Kafkasyanın istikrar paktını oluşturur." Tartışma yoksulluk üzerinde odaklandı, oysa konu başlığı "Avrasya Nereye Gidiyor?" olarak belirlenmişti. Avrasyanın gideceği yer, ülkelerin bölüşüm stratejilerini belirliyordu; kavga da bu nedenle çıktı. Tartışmanın yorumunu Şarık Taradan aldım. Tara, "BTC, Rusyayı içine almayan bir proje. Amerikalılar, Rusları bu projede istemedi" dedi.Demirel BTCyi savunurken, terörizme vurgu yaptı. Petrol kaynaklarına sahip bölge ülkelerinin, dağıtımdan pay alarak ekonomilerini geliştirebileceğini vurguladı. Primakov, terör örgütü El Kaidenin dolar milyoneri lideri Bin Ladinden örnek verdi. "Bin Ladine yalnızca babasından 250 milyon dolar kaldı. Kendi ülkenizde de terör var, onlara da bakın hiçbiri fakir değil." Demirelin yanıtı: "Terörizm yoksulluğu kullanır."Tartışmaya son noktayı Enerji Bakanı Hilmi Güler koydu. Güler sorunu "1 trilyon varil petrol ile 30 trilyon dolar gelir aynı noktalar rastalamıyor" diye özetledi. Türkiyeyi enerji köprüsü olarak tanımlayan Güler "Gelişmişlik düzeyinde askeri güç; bilim, teknoloji ve ekonominin arkasından geliyor. Yabancı yatırımcılara sesleniyorum, bu bölgenin enerji ve su kaynakları ile ilgili yatırımlarına ortak olun."Güler açısından mesele bitmiştir; Rusya BTCyi eleştirmek yerine, geliştirilen çeşitlilik içinde enerji ve su projelerine ortak olsun.Turusgazda yaptıkları gibi!.. syilmaz@milliyet.com.tr Amerika istemedi