Geçtiğimiz yıla damgasını vuran cümle “Daha da gelmem“ olmuştu. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, Davos’ta gerçekleşen “Gazze Ortadoğu’da Barış Modeli“ panelinin yöneticisine yaptığı “One minute“ ısrarı, dış politikada kararlığın simgesine dönüştü. Nitekim Erdoğan, 2009’da söylediği “Davos benim için bitmiştir“ cümlenin arkasında durdu; “Söz ağızdan bir kez çıkar. Ben bir daha oraya gitmeyeceğim“ açıklamasını da yaptı.
Erdoğan’ın söz konusu panelde İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’e “Siz insan öldürmeyi iyi bilirsiniz...” çıkışı herkesi şoke etmişti. Olayın üzerinden bir yıla yakın bir zaman geçti, dünya son dakika gelişmesi olarak duyurulan “one minute“ çıkışı iç ve dış kamuoyunda popülaritesini yitirmedi.
1971’de TÜSİAD, 1987’de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) kuruculuğunu üstlenen Feyyaz Berker, herkesin üzerinde durmadığı bir “fotoğrafın“ arka planını açıklarken, one minute olayının da perde arkasına işaret ediyor.
Kamhi sahneye davet edildi
Geçtiğimiz günlerde bir araya geldiğimizde Berker’e 27 Aralık Pazar günü Ceylan Otel’de beliren sahneyi hatırlattım.
DEİK Olağan Genel Kurulu’nun yapıldığı bir gündü. Erdoğan konuşmacı olarak davetliydi. Toplantının sonunda TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile DEİK Başkanı Rona Yırcalı sahneye DEİK Şeref Üyesi Berker’i davet etti.
Berker, Erdoğan’a “Dış Dünyanın Anahtarı-DEİK“ ve TÜSİAD’ın ilk 10 yılını anlatan kitaplarını armağan etti. Berker’in ortağı Nihat Gökyiğit ve Profilo Holding’in kurucusu Jak Kamhi’nin de sahneye davet edilmesiyle dış ilişkilere katkı yapan iş dünyası tablosu tamamlandı.
Bu toplu resim medyaya yansırken, Kamhi’nin sahnedeki yeri hatta ismi bile kayıtlara girmedi. Berker’e “Kamhi sahneye neden davet edildi?” diye sordum.
Berker “One minute olayının İsrail-Amerika-Türkiye arasında bir krize yol açmamasını Kamhi sağladı. Kamhi Türkiye’nin dış dünyada lobisini yaparak çok kıymetli hizmetler verdi. O nedenle sahneye davet edildi“ dedi. Geriye gidersek, Kamhi’nin “one minute“ olayının hemen ertesinde Tel Aviv ve Washington arasında mekik dokuduğunu hatırlarız.
İsrail’de mekik diplomasisi
Kamhi’ye görev davetiyesi, Davos’taki gerginliğin ardından Peres’in ABD Başkanı Obama‘ya açtığı “Türkiyesiz yaşıyamayız” telefonuyla çıkmıştı. Kamhi bu gelişmenin ardından İsrail Başbakanı Ehud Olmert ve Dışişleri Bakanı Tzipi ile görüşmüş ve Türkiye’nin İsrail-Filistin meselesindeki arabuluculuk fonksiyonuna vurgu yapmıştı. Kamhi’nin, ABD üzerindeki etkisinin yalnızca Davos olayından ibaret olmadığını da biliyoruz...
Berker, Erdoğan’ın Davos çıkışıyla ilgili olarak da şu yorumu yapıyordu: “One minute çıkışı bana ilk önce çarpık gelmişti. Ancak bu olay, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinde Türkiye’ye duyulan sempatiyi artırdı. Yanlış anlamalar tamir edilirse, bu çıkışın olumlu tarafları da var.”
Erdoğan’ın Davos’taki tavrının, iş dünyasını da etkilediğini görmek için bir yılın geçmesini beklemek gerekiyormuş!