Martin, sanırım Başbakan Erdoğana selam söyleyip, kendi ajandasını açmayı tercih etti!15 Ocak günü Ankarada Enerji Bakanı Hilmi Güler ile görüşen Paul Martinin gözü, 2012 - 2013 yıllarında açılması planlanan 3 nükleer santralın ihalesiyle ilgiliydi. Tabii altın madenleri işletmeleri ve raylı sistem ihaleleriyle de. Nükleer maceramız son 4 yıldır çözülemeyen bir düğüm.Ecevit Başbakanlığındaki 57nci hükümetin, nükleer enerjiden yararlanma kararından sonra, Akkuyu Nükleer Santralı için düğmeye basılmış, ancak ihale sonuçlarının açıklanması 6 kez ertelenmişti.Akkuyu Nükleer Santral ihalesine üç konsorsiyum katılmıştı. Şöyle ki:Westinghouse (ABD) - Mitsubishi (Japonya) Konsorsiyumu: Raytheone ve Duke (ABD), Enka İnşaat ve MNG (Türkiye).AECL (Kanada) Konsorsiyumu: Hitachi (Japonya), Itochu (Japonya), Ansoldo (İtalya), Daiwoo (Güney Kore), Gama Endüstri, Güriş İnşaat ve Bayındır İnşaat (Türkiye).NPI Konsorsiyumu: Siemens (Almanya), Hochtief (Almanya), Framatom (Fransa), Gec - Alsthom (Fransa), Campenon Bernard (Fransa), Garanti - koza ve Tekfen İnşaat (Türkiye). İç ve dış gündem öylesine yoğun geçiyor ki, dünyanın en zengin ülkelerinden Kanadanın Başbakanı Paul Martinin, tsunamiden etkilenen Güney Asya ülkelerine yaptığı ziyaret sırasında, Türkiyeye uğraması dikkatlerden kaçtı. Geçmişinde kapalı kutu bir ihale dosyası taşıyan Enerji Bakanlığı, yeni rotasında, yeni yöntemler geliştiriyor. O nedenle Kanada Başbakanı Martinin "İhaleyi bize verin" yönündeki isteklerini karşılamak güçleşiyor. Çünkü Dünya Bankası da sözkonusu ihale yöntemini eleştirerek, (Her ülkeye bir ihale dağıtmak) ülke enerji stratejisi üzerinde durmuştu.Enerji Bakanlığı, 2010 yılında elektrik arzı açığı ortaya çıkacağı öngörüsüne dayanarak, en geç 2013te devreye girecek 3 nükleer enerji santralının işletme ve yatırım modellerini geliştiriyor. Asıl amaçlanan, elektrik piyasasının liberalleşmesiyle birlikte, özel sektörün nükleer santral yatırımı yapması ve işletmesi. Yatırım maliyetlerinin yüksekliği göz önüne alınarak geliştirilen ikinci model ise, Türkiye Elektrik Üretimin ihale açması. Devleti nükleer yatırımının dışında tutmaya çalışan bakanlık, Türkiye Atom Enerji Kurumuna (TAEK) nükleer santral için seçilecek teknolojiyi saptamaları için görev verdi.Daha önceki ihaleye, farklı nükleer teknolojilere sahip firma ve ülkeler girmişti. Son durumda Türkiye, nükleer santrallarda kullanılacak teknolojiyi belirleyecek.TAEKten lisans alınmasına karşılık, Akkuyu için yapılan altyapı çalışması sürüyor. Depremsellik, kullanılacak teknoloji, finansman ve elektrik üretim maliyeti gibi faktörler yeniden değerlendiriliyor.Enerji Bakanlığından aldığım bilgilere göre, nükleer santrallarla ilgili çalışmalar 2005 yılında bitirilecek. Aksi halde 2012 - 2013 takvimi yakalanamayacak. Nükleer hazırlık Hidrolik santrallar ve Ankara, İstanbul ve Eskişehir metro inşaatlarında da Kanadalı firmalar yer aldı. Ankara metrosunu yapan Kanada firması SNC - Lavalin, Trabzon Belediyesinin 203 milyon dolarlık hafif raylı sistem pojesinin fizibilite çalışmasını yaptı.Yine Kanadalı firma Inmet Mining, Rize Çayelindeki bakır işletmelerindeki Eti Madencilik hisselerinin tümünü aldı. Kanada ve Güney Afrika sermayeli Eldorado maden şirketi (TÜGRAG); Kışladağ, Efemcukuru, Sivrihisar ve Havranda altın madeni işletiyor.Turizm sektöründe Four Seasons, ulaşım ve iletişim teknolojilerinde Netaş yine Türkiyede tanınan Kanadalı kuruluşlar... Raylı sistemler Peki Türkiyenin Kanadada durumu nedir?Mavi Jeansin ve Mersinli bir girişimcinin mercimek yatırımı biliniyor. Bu soruyu Kanadada yatırım yapan Ahmet Duran yanıtlıyor. Kanadanın Toronto kentinde bir buçuk yıl önce bir İstikbal mağazasını açan bayii Durana vize verilmiyor. Duran, 1 milyon dolar yatırım yapmış, villa almış, otomobil almış; Ankaradaki Kanada Büyükelçiliğinden ülkeye girip çıkmak için vize alamıyor.Kanadadaki Türklerin de en büyük sorunu: THY, Torontoya uçmak için Air Canada ile yaptığı görüşmelerden sonuç alamadı.İki ülke ilişkileri açısından bakıldığında, Türkiyenin en kritik alanlarına kadar giriyorlar, yatırımları çekiyorlar, insanları istemiyorlar! syilmaz@milliyet.com.tr Vizesiz yatırımcı!