Kira geliri elde edenlerin, kira gelirinin safi tutarının saptanması için seçebilecekleri iki gider yöntemi var. Bunlardan biri “götürü gider”, diğeri “gerçek gider” yöntemidir.
Götürü gider yönteminde belge aranmaksızın kira hasılatının belli bir oranı gider kabul edilir. Gerçek gider yönteminde ise belgeye dayalı harcamalar dikkate alınır. Götürü ya da gerçek gider yönteminin seçimi, gayrimenkullerin tümü için yapılır. Bunlardan bir kısmı için “götürü gider”, bir kısmı için de “gerçek gider” yöntemi seçilemez.
Götürü gider
Götürü gider yönteminin seçilmesi halinde hiçbir gider belgesi olmadan, istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın yüzde 25’i “götürü gider” olarak kira gelirinden indirilebiliyor. Ancak, götürü gider yöntemini tercih edenler, aradan iki yıl geçmeden bu yöntemden dönemezler.
Gerçek gider
Gerçek gider yönteminin seçilmesi halinde kira gelirlerinden indirebilecek giderler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde sayılmıştır:
1- Kiraya veren tarafından ödenen aydınlatma, ısıtma, su, asansör giderleri.
2- Kiraya verilen malların idaresi için yapılanlar.
3- Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri.
4- Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap (edinme) yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin yüzde 5’i. (İktisap bedelinin yüzde 5’i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanır, indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmaz.)
5- Kiraya verenler tarafından ödenen emlak vergisi, resim, harç ve şerefiyelerle, belediyelere ödenen harcamalara katılma payları.
6- Amortismanlar.
7- Kiraya verenin yaptığı onarım giderleri.
8- Kiraya verenin ödediği bakım ve idame giderleri.
9- Kira ile tuttukları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer giderler.
10- Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin, kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedeli.
11- Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak sözleşmeye, yasaya ya da mahkeme ilamına dayanılarak ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar, brüt kira tutarından indirilir.
Evsahibi kiracılar
Bazı kişiler sahip oldukları konutu çeşitli nedenlerle kiraya verip, kendileri de kirada otururlar. Bu kişiler, 3.800 TL’yi aşan konut kira gelirleri için beyanname vermek zorunda.
Kira Beyannamesi nereye verilecek
Yıllık gelir vergisi beyannamesi verme dönemi 1 Mart 2017 Çarşamba günü başlayacak. 2016 yılında elde ettiği kira geliri, istisna ve beyan sınırını aşanlar, kira gelirleri ile ilgili yıllık gelir vergisi beyannamelerini 27 Mart 2017 Pazartesi günü mesai saati bitimine kadar verebilecek. (25 Mart Cumartesi gününe geldiğinden süre ilk iş gününe uzuyor)
Kira gelirleri ile ilgili beyanname, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecek. Mükellefler genellikle ikametgâhlarının bulunduğu yerin vergi dairesine bağlı oldukları için, kira gelirleriyle ilgili yıllık gelir vergisi beyannamelerini de kira geliri elde ettikleri gayrimenkulün değil, kendi ikametgâhlarının bulunduğu yerin vergi dairesine verirler.
Yurtdışında ikamet eden vatandaşlarımız ise Türkiye’de elde ettikleri kira gelirini gayrimenkulün bulunduğu yerin vergi dairesine verirler.
Vergi ne zaman nereye ödenecek
Verilen gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisi, Mart ve Temmuz aylarında, iki eşit taksitte ödenecek.
Hesaplanan gelir vergisi:
Mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine.
Bağlı olunan vergi dairesinin bulunduğu yerin belediye sınırları dışındaki vergi dairelerine.
Vergi tahsiline yetkili banka şubelerine, ödenebilecek.
1 SORU CEVAP
Arsa almayı ve kat karşılığı müteahhite vermeyi düşünüyorum. Arsayı 100 bin TL’ye alacağım. Bina yapıldığında 300 bin TL’lik daireye sahip olacağım. 3 yıl sonra teslim alacağım daireyi satarsam da vergi ödemek zorunda kalır mıyım? (A. Aydın)
Arsa karşılığı daire alımı işleminde sürenin hesaplanması konusunda farklı görüşler var. Tavsiyem Gelir İdaresi’nin görüşleri doğrultusunda hareket etmeniz. Sorunuzun cevabı fazla alternatif içeriyor. Bu nedenle aktaracağım linkte yer alan özelgeyi okumanızı öneriyorum. (http://www.gib.gov.tr/node/90945) Bu linkte, farklı durumlara göre sorunuza yanıt bulabilirsiniz.
YARIN: 2016’da satılan ev ve işyerinin vergisi