Prof. Dr. Erol Ulusoy

Prof. Dr. Erol Ulusoy

erolulusoy@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Tatil yaptığımız otelin wi-fi ağından bilgilerimiz hacker’larca ele geçirilirse, bundan otel işletmecisi sorumlu olur mu? Gelin inceleyelim...

Yaz tatili yaklaşıyor. Yabancı turistler için tatil sezonu çoktan başladı bile, onlar otelleri doldurmaya başladılar.

Tatil sezonundan bağımsız, şehir otellerinde yaz kış her zaman konaklama var.

Dünyayla bağlantımız artık büyük ölçüde internet üzerinden. Tatile çıksak da, internet bankacılığı üzerinden para gönderip, para alıyoruz. Sosyal medya hesaplarımızla haberleşiyoruz. Haberleri takip ediyoruz. Resmi belge oluşturup gönderiyoruz. 

Haberin Devamı

Vesselam, günlük hayatımızda yerinde yapmamız gereken bir çok işlemi online olarak internet üzerinden yapıyoruz.

Tabii ki biz bu işlemleri yaparken, internet korsanları da boş durmuyorlar. Onlar da biz bu işlemleri yaparken kullandığımız şifreleri ele geçirip, banka hesaplarımız boşaltmaya, bizim adımıza hesaplar açmaya, kredi kartı bilgilerimizi ele geçirip kartımızdan harcama yapmaya, cep telefonu abonelikleri oluşturmaya, hatta şirketler kurmaya fırsat kolluyorlar.

Kimi korsanlar cep telefonumuza veya bilgisayarımıza girerek şahsımıza, ailemize, çevremize dair özel hayatımızla ilgili bilgi, resim ve videoları ele geçirip, şantaj ve tehditle haksız menfaat elde etmeye çalışıyor.

Otelde bilgileriniz çalınırsa kim sorumlu

Bizi gözetleyebilirler

Ayrıca, bilgisayarımıza kötü amaçlı yazılım yükleyebilir, öyle ki, örneğin konakladığımız otelden ayrılsak bile korsanların sürekli izlenmesine tabi oluruz.

Eğer internet korsanları ile aynı internet ağındaysak, onların bizim cep telefonu veya bilgisayarımıza girmeleri ve şifreleri ele geçirmeleri daha kolay. Bu da en fazla ortak wi-fi ağları üzerinden oluyor.

İnternet korsanlarına bu fırsatları vermemek için ilgili internet sitelerine giriş şifrelerini çok iyi korumamız gerekiyor.

Bazı internet korsanları otellerde konaklayıp, otel müşterilerinin bilgisayar ve cep telefonlarına saldırmak için otelin wi-fi ağında süre geçiriyor ve deyim yerindeyse “pusu”ya yatıyorlar. Bilgisayar korsanları otelde konakladıkları anda olmasa bile, normal otel müşterisi olarak wi-fi şifresini alıp otelden ayrıldıktan sonra, wi-fi ağına erişebilecek bir yerde pusuya yatıp bilgilerini ele geçirecekleri otel müşterilerini bekliyorlar.

Haberin Devamı

Bazı internet korsanları ise işi daha ileri götürüp, şüpheli olmayacak benzerlikte otelin wi-fi ağıyla aynı isimde veya”ücretsiz otel wi-fi”, “otel müşteri wi-fi” gibi adlandırılmış müşteriyi yanıltacak kadar aldatıcı isimle otel müşterilerini ikiz ağlarına çekmeye çalışıyorlar. 

Otelde konaklarken kendinizi internet korsanlarından korumak istiyorsanız, rüya gibi tatilinizin kabus dönmesini istemiyorsanız, azami ölçüde önlem almalısınız. Aslında seyahat ederken yalnızca mobil ağın kullanılması ve mümkünse otel veya diğer halka açık ve şifresiz girilen wi-fi ağlarını kullanmaktan kaçınılmasını önerilir. Böyle bir ağ kullanıyorsanız, kendinizi korumak için, güvenli wifi’ye bağlandığınızdan emin olun, resepsiyon görevlisinden tam otel wi-fi adını ve şifresini isteyerek, sahte ve kötü amaçlı iki korsan ve sahte wi-fi ağıan bağlanmaktan korunmuş olursunuz.

Haberin Devamı

Genel wi-fi ağlarına otomatik bağlantıyı devre dışı bırakmayı da unutmayın. Böylece bağlanmak istemediğiniz bir ağa bağlanmanızı önlemiş olursunuz. Otelin wi-fi ağı üzerinden kredi kartınızla çevrimiçi bir şey satın almayın veya rezervasyon yapmayın. Güvenlik duvarınızı etkinleştirin.

Otel wi-fi ağlarına bağlanırken VPN kullanın. Uzmanlara göre VPN, kendinizi ve dijital gizliliğinizi korumanın en etkili yoludur. Çünkü VPN, kullanıcıların verilerini şifreler ve üçüncü şahısların ele geçirmesini engeller. 

Telife bağlı eserler...

Müzik, resim, video, film gibi bir çok sanat eseri telif haklarına tabi olduğundan, kullanıcıların belirlenen telif ücretini ödemeleri gerekir. Bazı bilgisayar programları da telife bağlıdır ve bedelsiz kullanmak da haksız ve hukuka aykırıdır.

Kaynağı belirli olan bir internet bağlantısından kişisel bilgisayar veya cep telefonuna telifi ödemeden bir eser indirildiğinde, bunu tespit etmek çok kolaydır. Ancak bazıları genel wi-fi ağları üzerinden telife tabi eserleri indirerek telif ödemeden bedelsiz kullanmayı denerler. Oteller gibi genel wi-fi ağlarını müşterilerini kullanımına sunan kurum ve kuruluşlar, wi-fi ağları kullanılmadan önce yasal bir uyarı yaparlar ve kullanıcının bütün yasal mevzuata uymayı taahhüt etmesiyle wi-fi ağının kullanımına sunarlar.

İşte böyle bir yasal uyarıyla rağmen kullanıcı telife tabi olan bir eseri telif ödemeden otelin wi-fi ağından bilgisayarına indirirse, veya telife bağlı bu programları izinsiz başkaları ile paylaşırsa, otel işletmesini bundan sorumlu tutmak mümkün değildir. Wi-fi ağına bağlanmayı hakla açık yapmayan, parolaya bağlayan ve yasal uyarı yapan otel işletmecisi, müşterilerinin telif hakkı ihlallerinden sorumlu tutulamaz.

Otelde bilgileriniz çalınırsa kim sorumlu

Otel wi-fi ağından ele geçirilirse...

Bilgilerimizin otel wi-fi ağından ele geçirilmesi halinde, bundan otel işletmecisini sorumlu tutmak mümkün müdür? Bu konuda açık bir yasa kuralı bulunmamaktadır. Bu sebeple kişisel yorumumla soruya bir yanıt vermeye çalışacağım.

Türk Borçlar Kanunu md 576’da, konaklama yeri işletenlerin konaklayanların beraberinde getirdiği eşyanın yok olması, zarara uğraması veya çalınmasından sorumluluğu, kusurdan bağımsız sorumluluk şeklinde düzenlenmiştir.

Acaba otelin bize sunduğu wi-fi ağı da TBK md 567’daki “otel”, ve kişisel bilgilerimiz, internet şifrelerimiz, banka hesap ve kredi kartı bilgilerimiz de ”eşya” kavramına dahil olabilir mi? Soruya evet dersek, otelin wi-fi ağıdayken çalınan bilgilerimizden otel işletmesi sorumlu olacaktır.

Benim kişisel görüşüm de bu yönde olduğundan, otel müşterisinin azami ölçüde alınabilecek bütün internet güvenliği önlemlerini almasına rağmen, bir otelin wi-fi ağıdayken çalınan bilgilerden TBK md 576 vd hükümlerince otel işletmesi sorumlu olunacaktır. 

Ancak şunu belirmeden de geçemeyeceğim, bilgisayarımız ve akıllı cep telefonumuz hiç şüphesiz ki TBK md 576 anlamında bir “eşya”dır. Bu “eşyalara” izinsiz müdahale edilmesi, bilgisayar korsanları tarafından kötü amaçlı proğramları yüklenmesi açıkça TBK 576 anlamında “eşyaya zarar” verme sayılmalı ve otel işletmecisini sorumluluğunda olmalıdır.