Bedelli askerlikle ilgili kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildikten sonra Genel Kurul’da da kabul edildi, yakında Sayın Cumhur-başkanı’nca imzalanıp, Resmi Gazete’de yayımlanır ve yürürlüğe girer.
Yurtdışında oturma veya çalışma iznine sahip olanlar için dövizli askerlik devam ediyor. Artık 1.000 euro yerine 2.000 euro ödeyecekler. Bir de, Milli Savunma Bakanlığı tarafından verilecek olan uzaktan eğitimi almaları gerekecek.
Uzaktan eğitim
Her ne kadar ilk planda yurt dışında yaşayan veya çalışanların eğitim düzeylerinin ve uzaktan eğitim alma altyapılarının yeterli olacağı peşinen kabul edilmiş gibi görünse de, istisnaları mutlaka çıkacaktır. Yurtdışındaki bazı vatandaşlarımızın şu veya bu sebeple uzaktan askerlik eğitimi alması mümkün değilse ya da yine de gönüllü olarak fiilen kışlada temel askerlik eğitimi almak istiyorsa, 21 günlük fiili temel askerlik yapma olanağının da verilmesi iyi olurdu. Kanunun şimdiki haline göre, uzaktan eğitim alamayanlara, temel askerlik eğitimi olanağı tanınmamış.
Bedelli askerliğin kalıcı hale gelmesi planlanıyor. Bedelli askerlik bizim tarihimizde hep olmuştur. Önceden sadece Osmanlı tebaasındaki gayrimüslimler için geçerli olan bedelli askerlik, şimdi dini tabiyetine bakılmaksızın Türk vatandaşları için de geçerli olacak.
Bedelli askerlik vatan ve millet sevgisini azaltır mı? Kesinlikle hayır! Vatan sevgisinin, zorunlu askerlik yapma ya da bedelli olarak yapma ile bir bağlantısı olduğunu düşünmüyorum. Askerlik yükümlüsü olmayan vatansever kadınlarımızı düşünün! Nene Hatun’u aklınıza getirin!
Bedelli askerliğin ilk şartı, 31 Aralık 1993’te veya daha önce doğmuş olmak. ‘Neden bu tarih belirlenmiş’ diye merak eden okuyucularımız için yazayım: Türk Silahlı Kuvvetleri’nin asker ihtiyacı, bu tarihe ve sonrasına göre doğmuş olan ve zorunlu askerlik yükümlüsü olanların sayısına göre yeterli bulunduğu için bu tarih tespit edilmiş. Örneğin, bir yıl daha öne çekilse, zorunlu asker ihtiyacının karşılanmasında sıkıntı doğabilir. Tabii, resmi olarak ifade edilmiyor ama, hesaplamada tahminimce, bakaya kalan ve asker kaçağı olabileceklerin olası sayıları da dikkate alınmıştır.
Finansman modeliniz nasıl?
Bedelli askerliğin ikinci şartı, “bedel”in ödenmesidir. “Bedel”, 15 bin TL olarak tespit edilmiştir. Bu parayı taksitle ödemek mümkün değil. Bir defada ve toptan ödenmelidir. Medyada bir çok çeşitli haber ve hikayeler okuyoruz. Kimisi bu bedeli ödemek için arabasını satıyor, kimisi hayvanlarını.
Burada konunun iki boyutu var: Birincisi, kişinin geçimini sağladığı sermayesini, malvarlığını, 21 günlük askerlik için elden çıkarması, askerlik dönüşü karşılaşacağı mali durumu nasıl telafi edebileceği... İkincisi ise, bedelli için malvarlığını, arabasını vs, sattığına ilişkin ilan verenlerin ne kadar samimi olduğu...
Vatandaşlarımızın işletme zekası çok yüksek. Trafik sıkışıklığında hemen şarj aleti, yelpaze vs satan vatandaşımız, satışa çıkardığı bir şeyi pazarlamak için “bedelli” askerlik taktiği de güdebilir. Yani, her “bedelli” askerlik için satış ilanı, alıcı iseniz, sizin için tek ikna edici unsur olmasın.
Bedelli için malınızı mülkünüzü yok pahasına elden çıkarmayın. Daha önümüzde en az üç ay süre var. Bu sürede parayı temine çalışın.
Malınızı mülkünüzü satmayı tercih etmeden önce, başka finans yolları arayın. İşvereninizden avans isteyin, yakınlarınızdan borç alın. Malınızı satıyorsanız, “mülkiyeti muhafaza şartı” ile satın. Ya da, hukuk dilinde eskiden “vefa hakkı” dediğimiz “geri alım hakkı” ile satın ki, bedelli askerlik sonunda para kazanıp alabilin.
Ya da, İngilizce “sale and lease back”, Türkçe “sat, kirala, geri satın al” modelini de uygulayabilirsiniz. Bunun için bir finansal kiralama şirketi bulup, malınızı, mülkünüzü, neyse artık, o finansal kiralama şirketine satıyorsunuz, satış bedelini alıyorsunuz. Aynı anda sattığınızı kiralayıp, finansal kiralama şirketine aylık kira ödüyorsunuz. Kira sözleşmesi bittikten sonra da değerini ödeyip tekrar satın alıyorsunuz. Böylece bedelli askerlik “bedeli”ni ödemek için işletmenizi kapatma gibi bir durumla karşılaşmıyorsunuz.
Ücretsiz izin yeterli değil!
“Bedellinin üçünü şartı ise, 21 gün sürecek temel askerlik eğitiminin alınmasıdır.
Bedelli askerlikten yararlanacaklar eğer bir işte çalışıyorlarsa, 21 günlük temel askerlik eğitimleri süresince aylıksız veya ücretsiz izinli sayılacaklar, böylece senelik izinleri yanmayacaktır.
Ancak burada bir sorun olduğu da gözükmektedir. O da, yükümlülerin, işyerlerinden temel askerlik eğitimi alacakları yere gitmeleri ve sonrasında dönmeleri için geçecek yolculuk süresidir. İşveren ya da çalışılan kurum ile bir sorun çıkmaması için, temel askerlik süresine ayrıca bir veya iki günlük “yol izni”nin de eklenmesi gerekmektedir. İstanbul’da çalışan bir kişi, nasıl akşam mesai saatinden sonra yola çıkıp ertesi gün sabah, söz gelimi Isparta’daki Birliğine teslim olabilir? Yol izni önemli bir ihtiyaçtır!
Kadınlar için bedelli askerlik
1111 sayılı Askerlik Kanunu 1927 tarihli. Bu yasa gereği hiçbir zaman Türk Vatandaşı kadınlar zorunlu asker yükümlüsü olmadı. Ama biz hepimiz vatan ve millet sevgisini önce analarımızdan aldık. Askere gitmeden, askerlik yapamadan bizlere vatan sevgisi veren analarımızın ellerinden öpelim.
Vatan hizmeti her Türkün hakkı ve ödevidir. Bunu Anayasa söylüyor. Kadın ve erkek ayrımı yapmıyor. Ama askerlik mevzuatımız zorunlu askerliği sadece erkekler için öngörüyor.
Bence, şu an bedelli askerlik düzenlemesi henüz yasalaşmış iken, yeni bir Kanun Teklifi ile, kadınlar için de gönüllü olarak bedelli askerliğe başvurma olanağı getirilmeli. İsteyen ve yaş sınırına uyan Türk vatandaşı kadınlar, erkelerle aynı bedeli ödemeleri koşulu ile 21 günlük temel askerlik eğitimini alabilmeli.
Madem ki bedelli askerlikle ilgili Kanun değişikliğinde, çeşitli sebeplerle askerlikten muaf olan erkelere, isterlerse yine de bedelli askerlik yapma, böylece “asker ocağı”ndan içeri girme olanağı getiriliyor, isteyen ve gönüllü kadınlara da bedelli askerlik olanağı getirilmesinde kanaatimce hiçbir sakınca yok.
Askere gitmeden bize vatan ve millet sevgisi aşılayan analarımızın, kadınlarımızın, istemeleri halinde bedelli askerlik yapmalarının sosyolojik olumlu yönleri ve sonuçları tartışılmayacak kadar fazla olacaktır. Yeni yasama döneminde tartışılmalı.
İlk söz son söz olsun: Özel olarak boşluk bırakılmak istenmedikçe, istisnaları da kapsayan kanunlar, en iyi kanunlardır!