Herkese merhabalar…
Gerek kara canlıları olsun, gerekse deniz canlıları her daim ilgimi çekmektedir. Ama bazı türler vardır ki gerçekten gerek donanımsal olsun ve kendi geliştirmiş oldukları yaşam ve korunma tarzlarıyla hep ilgimi çekmiş ve yaşamımda çok şeyi sorgulamama sebep olmuşlarıdır.
Bugün, beni gerek tasarımı yada yaşam tarzı olsun ilgimi çeken bir tür hakkında bilgi ve düşüncelerimi paylaşmaya çalışacağım. Bu sevimli canlının adı Ornitorenk.
Bu ilginç canlı ördeğin gagasını, perdeli ayakları ve zehir salgılayabilmesiyle evrimin onu nasıl şekillendirdiğini bana göstermektedir.
Memeli bir canlı olmasına karşın ilginç olan yumurtlayabiliyor olmasıdır. Doğu Avustralya menşeyli bir canlıdır. Hem karada hemde suda yaşayabilmektedir. Bu canlı 1700 lerin başında, ilk keşfedildiğinde birden fazla canlının sanki birbiri ile dikilmesiyle ortaya çıktığı düşünülmekteydi. Çünkü şekline baltığımız zaman Ördek gagası, perdeli ayakları ama karada bu perdeleri kullanmayan, kunduzun kuyruğunun birleşmesinden evrilmiş bir canlı olduğunu bize göstermektedir. Yurmurtlamasına rağmen bir kaç zehirli memeliden biridir. Zehri ayak kısmında bulunmaktadır ve bu zehir insanlarla temas ettiği noktadada ciddi sorunlar yaratmaktadır.
Bu yüzden de evrim biyolojisinde Ornitorenkler büyük ilgi ve merak uyandırmaktadırlar. Maalesef kürkleri için fazla avlandıklarından dolayı koruma altına alınan canlılardan biridir.
Ortlama bir Ornitorenk 45 cm uzunluğunda ve yaklaşık 20 cm genişliğinde bir canlıdır. Bulunan eski Ornitorenk fosillerinin şimdikilerden iki, ikibuçuk kat daha büyük oldukları saptanmıştır. Ornitorengin kürkü kalın ve sıktır, adeta kunduzunkine benzer, üst kısımları kahverengi alt kısımları daha açık renktedir. Ön ayaklarının arka ayaklarına göre bir kat daha fazla derisinin olması ona suda daha hızlı ve rahat hareket etmesini sağlamaktadır.
Ornitirenkin gagası ördek gagasına benzer. Süeti andıran bir dokuyla kaplı olmasına karşın gagası çok esnektir. Bu gagada bir çok reseptör algılaycıları bulunmaktadır. Bu reseptörler sayesinde Ornitorenkler sudaki titreşimleri saptayıp avlarını bulurlar.
Ornitorenkler endemik canlılardır. Yani belli bir bölgede yaşamaktadırlar. Tazmanya ve Güneydoğu Avustralya'da tatlı su havzalarında yaşamaktadırlar. Sudan çıktıkları zaman Avustralyanın sık ormanlık alanlarında karşımızıza çıkarlar. Soğuk hava şartlarındada yaşayabilmektedirler. Bunu kuyruklarında depoladıkları ekstra yağla yaparlar. Gündüzleri daha çok dinlenerek geçiren Ornitorenkler, geceleri avlanmaktadırlar. Avlanmadıkları zamanda karada toprak üzerinde açtıkları deliklerinde, inlerinde dinlenirler.
Ornitirenkler, etobur canlılardır. Bulanık sularda, küçük kabuklulardan tutun da larvalara kadar bir çok şeyi yerler. Dişleri olmaması sebebiyle, avlarını suyun üstüne atarak sersemletip kaya kenarlarına doğru götürürerek ezerler ve bu şekilde yerler. Ornitorenkler vücüt ağırlıklarının %20 si kadar besin tüketmelidirler, bu da günün 13 – 14 saat kadarını avlanmaya ayırmaktadırlar.
Memeli bir canlı olmasına karşın yumurtlayarak üremesi onu sıradışı kılan noktalardan biridir. Yani monotreme adı verilen ilkel memeliler gibidirler. Dişi Ornitorenk yumurtlayacağı zaman, denizin ya da bulunduğu su birikintisinin kıyısına çukur kazarak yumurtlar. Çok fazla yumurta yapmaz. Bir ya da iki yumurta yapar ve bunu gövdesi ve kuyruğu ile sıcak tutmaya çalışır. Yaklaşık 10 gün sonra da yumurta çatladığında minik ornitorenkler ortaya çıkar. Minik bebekler anne tarafından üç beş ay boyunca korunurlar ve daha sonra kendi başlarına bırakılırlırlar.
Bu eşsiz minik canlı da, evrimin zaman içindeki yaşam alanına nasıl adapte olduğunu ve savunma mekanizmaları geliştirdiğinin bir göstergesidir.
Hepinize sağlıklı, huzurlu bir hafta dilerim.
Çalışmalarımı web sitemden takip edebilirsiniz. Sitemden Youtube taki kanalımada bağlanabilir oradaki videolarımıda takip edip abone olabilirsiniz.
Doğada ve mavide kalmayı unutmayın.
Instagram: peter_salvatore
Web Site: www.psalvatore.com
Bir sonraki yazıma kadar şimdilik hoşçakalın.
Peter Salvatore.