Aleviler ve Gezi

Gezi olayları bugünkü Türkiye’den memnun olmayanların ayaklanmasıydı. Çevre hassasiyeti olan gençlerin protestosu olarak başlasa da ülke çapında kitleselleşmesi, farklı sebeplerle mevcut duruma isyan edenlerin sokaklara çıkmasıyla oldu. Ön planda üniversiteliler ve Beyaz Türkler görünse de o kalabalıkların içindeki en büyük kitleyi Aleviler oluşturdu.
***
Türkiye değişip, eski rejimin ikinci sınıf vatandaş yerine koyduğu kesimler haklarına kavuşurken Aleviler bugün hala mağduriyetlerini sürdürüyorlar maalesef. Halbuki mütedeyyin kesim, Kürtler ve gayrimüslimler Ak Parti döneminde mağduriyetlerini önemli ölçüde giderdiler. Elbette her birinin hala eksikleri var. Ruhban okulunun açılma talebi, Kürtlerin başta ana dilde eğitim olmak üzere haklı talepleri, başörtülü kadınların üç alanda yasaklarının devam etmesi hala yapılması gereken önemli düzenlemeler olduğuna işaret ediyor ama bunlara rağmen bu üç kesim cumhuriyet tarihinde atılamayan adımların bu iktidar döneminde atıldığını gördüler. Halbuki Aleviler öyle değil...
***
Türkiye değişirken mağduriyetlerini koruyan tek kesim kitle halinde Aleviler kaldı. O nedenle mutsuzlar. Gezi olaylarında kitlesel olarak sokaklara çıkmaları bu yüzden...
***
Bazıları ‘Gezi laik kesimin muhafazakar iktidara karşı ayaklanmasıdır’ diyor. Doğru. Gezi’de ön planda olan kitle laik Beyaz Türkler ve liberal görünümlü sol kesimdi. Onlar göründüler, onların mesajları olayları domine etti. Ancak arkadaki o yoğun katılım, olayların Türkiye çapında büyümesi Alevilerin katılımıyla oldu. Aslında bu çok ironik çünkü Beyaz Türkler ve Aleviler birbirlerine zıt şeyler için sokaklara çıktılar: Beyaz Türkler kaybettikleri imtiyazları geri almak, Aleviler ise hiç sahip olmadıkları haklara kavuşmak için... Yani Aleviler de diğer kesimlerle birlikte bu dönemde kendilerini eşit vatandaş hisseder hala gelseler Gezi’de olmayacaklardı. Gezi olayları bu kadar kitleselleşmeyecekti ama o olayların başını çeken Beyaz Türkler çok daha fazla kendilerini kaybetmiş ve ‘imtiyazları ellerinden alınmış’ hissedeceklerdi...
***
‘Gezi olayları ağırlıklı olarak bir Alevi ayaklanmasıdır’ derken anlatmak istediğim tablo bu. Kimse kendini kandırmasın: İlk gün parklarını kurtarmak için koşan gençleri kullanarak ‘bu ülkenin sahibi bizdik, eski ayrıcalıklarımızı yeniden istiyoruz’ feryadını ‘özgürlük çığlığı’ diye lanse etmek isteyenlerle kitleselleşmedi Gezi. Onların yanına sol gruplar ve bazı Kürtler eklendi doğru ama Abdullah Öcalan’ın Gezi’ye yönelik eleştirel çıkışını unutmayalım. O çıkışla birlikte kitlesel bir Kürt varlığından söz edemeyiz protestolarda. Esas kitle Alevilerdi. Kim ne kadar dezenformasyon yaparsa yapsın... Şayet dezenformasyonun ya da hadi iyi niyetli söyleyeyim, kendini kandırmanın adı gazetecilikse ben gazeteci değilim...
***
Bence bu tablo özellikle iktidar partisinin muhakkak görmesi gereken bir tablodur. Yeni Türkiye’nin inşası Alevilerle ilgili adımlar atılmadan tamamlanamaz. Ak Parti bu konuda çok eksik... Gerçek bir dönüşüm ve demokratikleşme Aleviler olmadan olmaz. Başbakan’ın Gezi olaylarını bir de bu açıdan değerlendirmesi şart...