Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

LNG, sıvılaştırılmış doğalgazdır. Gaz 161 santigrat dereceye kadar soğutulduğunda sıvılaşır ve hacmi altı yüzde bire kadar iner. Gemiyle nakledilmesi mümkün olur. Kullanılacağı mekânda yeniden gaz haline getirilir. Bu yönteme, genellikle, gazın boru hattıyla nakledilemediği hallerde başvurulur.Spot piyasanın ne olduğunu da şöyle anlatmaya çalışayım: Devletler petrol ve doğalgazı yıllık ve daha uzun vadeli kontratlarla satın alırlar. Bu hem arz güvenliğini hem mümkün olan en ehven fiyatın elde edilmesini sağlar. Hesabını iyi yapanlar spot piyasadan alım yapmazlar. Çünkü spot piyasa alımların küçük küçük yapıldığı, kurallara bağlı olmayan, şeffaf olmayan, trink para/trink mal bir pazardır. Türkiye'nin enerji politikası kötü yönetiliyor. Bunun en son kanıtı İran'dan boru hattıyla gelen doğalgazın kısılmasından sonra Türkiye'nin spot piyasada astronomik fiyatlara LNG satın almak zorunda kalmasıdır. Bir benzetme yapmak gerekirse: Nasıl hesabını bilmeyen kişi tefeciden para almak zorunda kalırsa, arz ve talebi iyi hesaplayamayan enerji bakanlıkları da spot piyasadan alım yapmaya mahkûm olur.Bloomberg'in verdiği ve bağımsız kaynaklarca doğrulattığım habere göre, Botaş'ın alıcısı olduğu LNG her milyon BTU için 17-18 dolar mertebesindedir.Bu fiyat LNG konusunda benchmark, yani piyasanın rehber olarak kabul ettiği fiyatın iki mislinden fazladır.Güvenilir bir kaynaktan aldığım habere göre, haberin çıkmasından sonra BTU'su 20 dolara da LNG alındı.Enerji Bakanlığı'nın kusuru İran'ın güvenilir bir tedarikçi olmadığını hesaplamamasıdır. İran geçen sene de çetin kış koşullarının iç talebini artırdığını ileri sürerek Türkiye'ye sevkiyatı durdurmuştu. Arz ve talebi iyi hesaplamalı Dünyanın ikinci en büyük doğalgaz kaynaklarının üzerinde oturmasına rağmen komşumuz gerekli teknoloji ve sermayeyi bulamadığı için kendisi Türkmenistan'dan ithal ettiği gaza muhtaçtır. Türkiye'nin ise doğalgaz talebi yılda yüzde 15 mertebesinde artıyor. Bakanlık bu hususları dikkate alıp daha güvenilir kaynakları kontrata bağlamadı, gaza astronomik fiyatlar ödemeye mecbur kalarak Türkiye'nin parasını sokağa attı.Uzmanlar, İran bir an önce vanayı açmazsa Türkiye'deki gaz darlığı artacak, spot piyasadan daha fazla LNG satın alma ihtiyacı artacak diyor."Enerji Bakanı Güler göreve geldiği zaman, hem bir önceki hükümetin gaz alış kontratlarını hem de gazla çalışan santrallardan alınan elektriğe ödenen fiyatı beğenmedi" diye konuştu sektörden bir kaynak. "Ama ne yeni gaz bağlantısı yaptı ne de yeni santral yapılacak bir ortam yarattı. Sonuç: Elektrik de gaz da kıt."YARIN: Nabucco'da hayal ve gerçek mmunir@milliyet.com.tr LNG ihtiyacı artacak