Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu değerlendirmenin ne kadar doğru olduğu Garanti Bankası hisselerinin bir bölümünün geçen eylülde General Electric Consumer Finance'a satışında kanıtlandı. Grup Garanti Bankası hisslerini iki tranş halinde elden çıkardı. Birinci tranşı 1.555 milyon dolara satılan banka hisselerinin %25'i teşkil ediyordu. İkinci tranş tamamı Şahenk Ailesi'nin elinde bulunan 370 "kurucu" hisse idi. Şahenk ailesi bu hisselerin yarısını General Electric Consumer Finance'a 250 milyon dolara sattı. Bu Türk bankacılık tarihinin belki de en kârlı finansal operasyonuydu.Bankanın bazı eski ve yeni yöneticilerinden aldığım bilgiye göre grup bu hisselerin tamamını 47 milyon dolara satın almıştı.Alışverişi ilginç yapan bir başka husus bankanın faaliyete geçtiği 1946 yılından bu güne kadar kurucu senetlerine hemen hemen hiç temettü dağıtılmamış olmasıdır. Garanti Bankası yetkililerinden öğrendiğime göre bu durum değişecek. Bu yıldan itibaren banka elde edeceği net kârın yüzde %10'unun temettü olarak kurucu hisedarlara, yani Şahenk ailesi ile GECF'a eşit olarak dağıtacak.Kâr "kısmen veya tamamen" olağanüsütü yedek akçeye ayrılsa dahi iki ortak %10 temettü almaya devam edecek. Diğer bir anlatımla, % 45'i azınlık hissedarların elinde bulunan diğer % 90 hisseye kârdan hiç pay dağıtılmasa bile Şahenk ile GECF'nin hakkı baki kalacak.Rahmetli Ayhan Şahenk 1983'te Garanti Bankası'nı satın aldığında "kurucu" hisselerin yarıya yakını bankanın emekli sandığında, gerisi değişik yatırımcıların elindeydi. Kurucular yönetime ve sermaye artışlarına katılmıyordı ama kârın %10'unu taliptiler.Sermaye artırımlarına katılmaya yanaşmayan kurucuların kârdan %10 temettü talep etmekte ısrar etmeleri Şahenk'e haksızlık gibi geldi. Bankanın ana sözleşmesini değiştirdi ve "kurucuların" kârdan alacakları payı 160 milyon (eski) Türk lirası sermeye ile kısıtladı. Yani fındık fıstık parasına indirdi.Bazı kurucu hissedarlar buna itiraz ettiler ve mahkemeye başvurdular. Şahenk 1996'da bir milyar adet yeni kurucu hisse senedi çıkartıp eski kurucu paylarını sulandırmayı denedi. Sermaye Piyasası Kurulu karşı çıktı.Ardından temettü dağıtmadığı için değeri düşen hisseleri sahiplerinden satın almaya girişti. Sontaş şirketini görevlendirdi. Sontaş, Emekli Sandığı elindeki 170 hisseyi Mayıs 1999'da tanesi 100.000 dolardan 17 milyona satın aldı. Diğer hisseler Selek ve Mahruki gibi ünlü ailelerinin mirasçıları, Türk Eğitim Vakfı ve diğer bazı yatırımcılar arasında dağılmıştı. Bunlara da 30 milyon dolar civarında bir para ödendi. Operasyon tamamlandıktan sonra, 5 Eylül 1999'da, Garanti Bankası olağanüstü bir genel kurul topladı ve "kârın taksimi" maddesini değiştirdi. Kurucu hisseler dışarıda iken konmış olan "160 milyon (eski) TL'sına düşecek kâr hesaplanarak bunun %10'u kurucu pay senetlerine eşit olarak dağıtılır," maddesi iptal edildi. Yerine kârın "% 10'u kurucu (intifa) senetlerine dağıtılır," esası getirildi.Bazı azınlık hissedarların genel kurulda buna itiraz edeceği haberleri var.Sonuç ne olursa olsun şurası bir gerçek ki dahiyane denebilecek bir operasyonla Doğuş iki şey başardı: Ortalama 127.000 dolara aldığı hisselerin tanesini 1,4 milyon dolara sattı. Kendine ve yeni ortağına diğer hissedarlara kapalı büyük bir temettü havuzu yarattı. mmunir@milliyet.com.tr Doğuş Grubu için hep en iyi bildiği işin "deal making" olduğu söylenir.