Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Dizimin dibinden ayrılmayan okurlarım hatırlayacaktır. Geçen hafta Siemens’in ihale sonuçlarını lehine çevirmek için 2 milyar dolar civarında rüşvet ödediği konusunda üç yazı yazdım.
Bu konuda Siemens’ten bir mektup aldım. “Siemens 2 milyar dolar rüşvet ödediğini itiraf etmedi” diyor mektup. “Bu doğru değildir.”
Doğru olan şu imiş: Bağımsız inceleme yapan bir Amerikan hukuk firması 1.3 milyar euro’luk “şüpheli ödeme” tespit etmiş. İnceleme devam ediyormuş.
Aslında yazımda “itiraf” kelimesini “kabul etmek” anlamında kullanmıştım. Yoksa Siemens’in, Münih’te bir karakolda tırnakları sökülürken “Durun, durun, itiraf ediyorum, 2 milyar dolar rüşvet ödedim!” şeklinde gerçekleri ortaya döktüğü gibi bir şey yoktu aklında.
Geçerken, bir şeyin altını çizmekte yarar var: Bizde rutin uygulama, ortaya çıkan yolsuzluk olaylarının üstünü kapatmaktır. Almanya’da bunun tam tersi olmakta. Bazı gazeteler konuyu didik didik ediyor. Siemens pisliği temizlemek ve tekrarını önlemek için yıl başından bu yana danışmanlara ve avukatlara 421 milyon euro harcadı. Savcılar suçluları yargı önüne çıkarmak için hummalı bir faaliyet içinde. 

Başka iddialar da inceleniyor
Almanya’da sadece suçun bir ayağı var: Rüşvet verme. Geçen yıl satışlardan geliri 72 milyar euro’nun üzerinde olan Siemens dünyanın 190 bölgesinde faaliyet gösteriyor. Rüşvet alanlar orada.
Dünyanın birçok ülkesinde savcılar ve devlet otoriteleri de Siemens’le ilgili iddiaları araştırma süreci içinde.
İncelenen iddialar arasında, rüşvet dışında, zimmet, para aklama, vergi kaçırma ve başka parasal suçlar da bulunuyor.
Nijerya’da bazı kamu görevlilerine rüşvet verildiği iddialarını araştırmak üzere Siemens ofisleri basıldı. Norveç savunma alımlarında yetkililere rüşvet verildiği iddiaları aydınlanıncaya kadar Siemens’ten alımları durdurdu. Milan’da savcılar Siemens’in devlet petrol şirketi ENI’ye rüşvet verdiği iddialarını inceliyor.
Rusya, Avusturya, Yunanistan, Polonya, Malezya, Japonya ve Endonezya’da da araştırma ve kovuşturma var.
Türkiye de konuyu araştırmalı çünkü Siemens Türkiye’nin de bu ağın içinde olma olasılığı var.
Öğrendiğime göre, Münih’te savcılara ifade veren bazı Siemens’liler Türkiye’de de sıra dışı ödemeler yapıldığını söyledi.
Irak hükümeti Siemens Türkiye A.Ş. hakkında Birleşmiş Milletler tarafından örgütlenen -petrol karşılığında- gıda programıyla bağlantılı olarak New York’ta tazminat davası açtı. Aynı davada, Siemens Fransa dahil, 93 başka davalı var.
İstanbul CHP Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, “Siemens’in Türkiye’de rüşvet dağıttığı iddiası”nı dün bir önergeyle Başbakan’a sorduğunu söyledi.
Ama bir sonuç alabileceğini sanmıyor.