Elektrik üretiminin yüzde 99’unu akarsulardan elde eden Norveç dış ülkelerde hidroelektrik yatırım sahaları arıyor.
Bu konu, üç günlük resmi bir ziyaret için Türkiye’de bulunan Veliaht Prens Haakon başkanlığındaki Norveç delegasyonunun görüşmelerindeki en önemli noktalardan birini teşkil edecek. Prens’e 50’den fazla işadamı eşlik ediyor. Bunların yarısı hidroelektrik sektöründen.
Su zengini, dağlık Norveç, akarsulardan elektrik elde etmeye yüz küsur yıl önce başladığı için bu işin bütün evrelerine dair geniş bir uzmanlığa sahip. Ülkenin tarımdan endüstriye geçmesine hidroelektrik anahtar bir unsur oldu.
Avrupa’nın en büyük yenilenebilir enerji üreticisi.
‘Türkiye kilit ülke’
Ülkelerindeki potansiyelin tamamına yakınını geliştirdiği için Norveçli şirketler başka ülkelerde yatırım olanağı arıyorlar.
Geçen hafta Oslo’da konuştuğum Enerji Bakanlığı Devlet Sekreteri Lim Monica Bargem Stubholt, Norveç’in hidroelektrikte dışarıya yayılmayı amaçladığını söyledi. “Türkiye kilit bir ülkedir” dedi. “Potansiyellerini içeren listenin sonu yok.”
Stubholt, Ankara’da Enerji Bakanı Hilmi Güler’i ziyaret edecek. Devlet Su İşleri (DSİ) ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ile görüşmelerde bulunacak. Norveçli işadamlarının Türk meslektaşlarıyla tanışması için Ankara’da toplantılar düzenlendi.
Heyette Norveç’in en büyük enerji üreticisi Statkaft’tan CEO Bard Mikkelsen dahil beş kişi var. Statkaft Norveç’teki elektriğin üçte birini üretiyor. Hidroelektrik sektörüne makine ve ekipman sağlayan Rainpower, Batı Norveç’in en büyük elektrik şirketi olan BKK, su türbini teknolojisi uzmanı HYDROENERGI, elektrik sektöründe 150 yıllık mazisi olan Jacobsen Electro da en üstü düzeyde temsil ediliyorlar.
Çevreyi koruyorlar
Bayan Stubholt bana Norveç’in ortak projeler için finansman sağlamaya hazır olduğunu söyledi. İhracat finansmanı kurumu Exportfinans ASA ile ihracat kredisi garanti kurumu GEIK de delegasyonda temsil ediliyorlar.
Norveç sadece hidroelektrik değil petrol ve gaz bakımından da dünyanın en şanslı ülkelerinden biri. 1969’dan başlayarak ülkenin kıta sahanlığında yapılan keşifler Norveç’i petrol ihracatında dünyanın en büyük beşinci, doğalgaz ihracatından üçüncü ülkesi haline getirdi. İhracat gelirlerinin yüzde 51’i petrol sektöründen geliyor.
Sermaye ve teknoloji zengini Norveç’in denizaşırı yatırım sahası arayışı, sermaye ve teknoloji fukarası Türkiye’nin akarsularını enerjiye çevirme atılımıyla örtüşüyor. Bu nedenle Stubholt’un ziyareti Türkiye için önemli bir fırsat sayılabilir. Ziyaretin kredi kaynaklarının kuruduğu kriz dönemine rastlaması Türkiye için ikinci bir şans.
Ama bunlar kadar önemli bir şans daha var. Norveç akarsuları enerji ve paraya çevirirken çevreyi koruma konusunda geniş bir knowhow’a sahip. Bu konuya yarınki yazımda değineceğim.