Neden bazı ülkeler zengin, bazıları yoksul? Zengin ülkeleri zengin yapan, fakir ülkelerin fakirlik kapanından çıkmasını engelleyen faktörler nedir?McKinsey Global Institute Direktörü William Lewis, Adam Smith'ten bu yana ekonomistlerin aklını yoran bu soruların cevabını araştırmaya karar verdi. Bulgularını Üretkenliğin Gücü* adlı kitabında yayımladı.Esasında, ekonomik başarının formülü sır değildir. Son 50 yıl içinde yoksulluktan zenginliğe giden ülkelerin bunu nasıl başardığı biliniyor. Ama ekonomik başarı formülleri birçok ülkede uygulanamıyor çünkü kurulu düzenden yararlananlar, çalıcı politikacılar ve bürokratlar, teşviklerden göbek yapanlar, iş güvencesine sahip yığınlar, serbest piyasa düşmanı entelektüeller yolu tıkıyor. Üretkenliğin gücünü zayıflatıyorlar. Dünyayı dolduran altı küsur milyar insandan sadece 800 milyonu kalkınmış ülkelerde yaşıyor. Beş milyara yakın insan geri kalmış ekonomilerde yaşıyor. Biz dahil 340 milyon ise varlıklılarla yoksullar arasındaki yamaçlarda yaşam sürüyor. Londra Merrill Lynch'ten AKP'ye transfer olup gelecek hafta Gaziantep vekili olarak Meclis'e girecek olan Mehmet Şimşek'in bakan olursa ne yapacağını öğrenmek isteyenlerin Lewis'in kitabını okumasını öneririm.Geçenlerde Antep'te onunla sohbet ederken, bu eserin onun için bir "kutsal kitap" olduğunu anlattı ve "Türkiye, çıkışının hızını devam ettirecekse, mutlaka ve mutlaka rekabetin önündeki bütün engelleri kaldırması lazım" dedi. Bu da mikro yaklaşım gerektirir. Yani, resmin bütününü değil, önemli parçalarını yönetmek için reform yapmak ve kararlar almak. Açık sözlülüğü, tevazuu, kendine güveni ve bilgisiyle çevresinde beğeni yaratan Şimşek "2009'da BBB kredi notu; benim için hedef bu" dedi.Bunun anlamı şudur: Ekonomi iki yılda o kadar güçlenecek ki uluslararası derecelendirme kurumlarından Türkiye için "Bu ülkede gönül rahatlığıyla yatırım yapılabilir risk azdır" şeklinde bir karne alacak."Olmayacak şey değil" dedi Fitch Rating Türkiye Direktörü Ayşe Botan Berker. "Borçların gayri safi milli hasılaya oranı düşerse olur. 2009'da rahat rahat olur." 'Ekonomi iki yılda güçlenecek' Ama Berker, Türkiye'nin bu güne kadar hiç BBB notuna sahip olmadığını, en yüksek notu 1990'larda yakaladığı BBB- olduğunu hatırlattı.Birinci AKP hükümeti ekonomi yönetiminin en zayıf noktası mikro konulara eğilmemesiydi. Şimşek'in aklındaki önlemler kurulu düzenin memesini emen birçok işadamı, sektör ve ilin cebine dokunacak. Onu çalıştırırlar mı? Tayyip Erdoğan daha birkaç ay öncesine kadar Merrill Lynch'in Londra ofisinde çalışan bu 40 yaşındaki politikacıya şans tanır mı? "Gerçekçi bir insanım" dedi Şimşek. "Entelektüel sermaye boyutunda bunların her yerde tartışmasını yapacağım. AKP ekibinin güzel tarafı: Diyaloğa açıklar. Bilmediğini bilme anlamında iyi bir platform. O açıdan ben rahatım. Dogmatik yaklaşımlar yok. Küreselleşmeye, özelleştirilmeye, yabancı sermayeye, dışa karşı açıklar. O anlamda ümitliyim." AKP mikro konulara eğildi mmunir@milliyet.com.tr * The Power of Productivity: Wealth Poverty and Threat to Global Stability (University of Chicago Press, 2004)
