Eğer BHP ile Rio Tinto birleşirlerse dünyanın en büyük demir cevheri, bakır ve alüminyum üreticisi haline gelecekler. Kömür, çinko ve elmasta da hatırı sayılır bir oyuncu olacaklar. Madencilikte, Arcelor/Mittal'ın demir-çelik üretiminde elde ettiği hâkim pozisyona benzer bir pozisyonu kapmış olacaklar. Dahası var. Birleşmeden sonra dünya demir cevheri üretiminin yüzde 72'si iki şirketin eline geçmiş olacak: Yüzde 36 Brezilyalı CVRD, yüzde 36 BHP ve Rio Tinto olarak. Geçen hafta, biz kendi yağımızla kavrulurken, dünyanın en büyük maden şirketlerinden biri (BHP Billinton) bir başka maden devini (Rio Tinto) devralmak için 140 milyar dolarlık bir girişimde bulundu. Rio Tinto teklifi derhal reddetti. Ama bu kesin bir ret değil, fiyatı artırmak için oynanması kaçınılmaz, satrançtaki ilk hamledir. İki yıl kadar önce demir-çelik sektöründe buna benzer bir "satarım-satmam" oyunu sonucunda Mittal ile Arcelor birleşmiş, dünyanın en büyük demir-çelik üreticisi doğmuştu. Bu durum şirketleri cevher fiyatlarını tespitte güçlü bir pozisyona getirecek, bu da hiçbir devlet veya üreticinin hoşuna gitmeyecek.Cevher fiyatları zaten yükselişte. Uzmanlardan öğrendiğime göre, iki ay önce tonu 110 dolar olan, Çin teslimi 164-165 saflıktaki demir cevherinin fiyatı geçen hafta 195 ton dolara çıktı. Dünyanın en büyük kaynak kullanıcılarından bir haline gelen Çin bu birleşmeden aşırı rahatsızlık duyan ülkelerin başında geliyor. Çin'in bu yıl 400 milyon tonun üzerinde cevher ithal etmesi bekleniyor. Kaynak temini rekor büyüme yaşamaya devam eden Çin için en hayati konulardan biridir. Çin bir süreden beri nispeten bakir olan Afrika kıtasındaki madenleri bağlamak için hummalı bir faaliyet içinde.BHP'nin girişimi Türkiye açısından da bir risk faktörüdür. Bundan en çok etkilenecek olan, ülkenin en büyük demir çelik üreticisi olan Oyak'tır. Ereğli demir-çelik şirketi özelleştirmeden önce dünya fiyatlarının biraz üzerinde fiyat ödeyerek yerli cevher üreticilerini kolluyordu. 2005 özelleştirmesinin ardından Oyak yerli madencilere karşı "Biz özel sektör şirketiyiz, kimsenin gözünün yaşına bakmayız" şeklinde katı bir tavır aldı. Demir cevheri sektöründe meydana gelen son gelişmeler bu gibi konularda böyle günler için tedbirli olmak, uzun vadeli politikaları bu tür beklentilere göre şekillendirmek gereğini hatırlattı.Bazı uzmanlar gelecek yıl demir cevheri fiyatlarının yüzde 50 artacağını öngörüyor. mmunir@milliyet.com.tr Cevher fiyatları yükseliyor