Irak dünyanın en büyük üçüncü petrol rezervlerine sahiptir. ABD hükümetinin enerji istatistikleri bilinen rezervlerin 115 milyar varil civarında olduğunu gösteriyor. Ancak bu tahmin 2001 verilerine dayanıyor. Uzmanlar batı ve güney çöl bölgelerinde bulunması muhtemel 45-100 milyar varilin rezervlere eklenmesi görüşünde.
Petrolün yüzde 20’si Musul, Kerkük ve Kanakin bölgelerindedir. Halen üretim halinde olan en büyük üç sahanın biri de bu bölgededir.
Irak ayrıca dünyanın en büyük onuncu doğalgaz rezervlerine sahiptir. Kerkük dahil değişik bölgelerde, Irak’ı Nabucco hattının potansiyel sağlayıcılarından biri yapan, büyük gaz rezervleri var.
Irak’ın önemi artıyor
Rezerv bakımından dünyanın üçüncü ülkesi olmasına karşılık Irak geçen yıl ihracatçı olarak 18’inci sıradaydı. Petrol endüstrisi, ambargolar ve savaşlar yüzünden geridir. Aranın kapatılması Irak petrolleri için savaşmış ABD ve Avrupalı müttefikleri için çok önemlidir.
Bunun zamanı geldi. Irak’ta durum normalleşmeye başladı. Terör azaldı, Amerikalılar geri çekiliyor.
Artık Irak’ın büyük bir üretici olarak dünya piyasasına girmesi için gerekli koşulların bütün ülkede olduğu gibi Kuzey Irak’ta da yaratılması lazım. Yani Kuzey Irak barış ve istikrar içinde olmalı.
Bunun da baş koşulu “ne dost ne düşman” durumunda olan Türkiye ile Irak Kürtlerinin uyum içinde, yan yana yaşamalarını sağlamaktır. Türkiye ile Kürtlerin savaşması değil, sevişmesi gerekir. Bu da büyük oranda PKK’ya bağlı. Kuzey Irak’ta üslenen PKK, Türkiye ile kuzey komşusu arasında sürekli bir sürtüşme noktasıdır.
Petrol, PKK sorununun çözülmesi için bir vesile olabilir çünkü bütün aktörlerin, Türkiye, Irak, ABD, Kuzey Irak’ın ortak çıkar noktasını teşkil ediyor.
Bu da unutulmasın...
Petrolün ABD ve müttefikleri için önemli olduğu açık. Irak için ise hayati.
Uluslararası Para Fonu’na göre Irak gayri safi milli hasılasının yüzde 75’i ve döviz gelirlerinin yüzde 86’sı petrol kaynaklıdır. Yani petrol Kürtlerin can damarıdır.
Kürtler, Bağdat’tan gelen itirazlara kulaklarını tıkayıp 2007’de kendi petrol yasalarını geçirip lisans vermeye başladılar. Lisans alan şirketler arasında Türkler de var.
Petrol önemli bir boru hattı merkezi ve borsası olma emelleri olan Türkiye için de önemlidir. Bizim bu yönde yapacağımız katkı PKK’ya silahını bırakacak bir formül bulmaktır. Hükümetin son Kürt girişiminin ardındaki önemli sebeplerden biri budur.
Ne kadar ümitli olabiliriz? Pek değil bence. Ermenistan sınır kapısı konusundaki girişimini yıldırım süratiyle yarım bırakan Erdoğan Kürt açılımını da aynı süratle unutabilir.