Sene 1998'di. Koç, hükümetten arsa ve teşvik istedi. Memlekette ne kadar ekonomik mürteci varsa Koç'a ve hükümete saldırdı. Mesut Yılmaz iktidardaydı. Yılmaz, çilekeş Türkiye'nin tahammül etmek zorunda kaldığı en kötü başbakanlardan biridir. Ama bu konuda hakkını vermek lazım. Diretti. Kocaeli'nde arsa bulundu. Teşvikler verildi ve yaklaşık bir milyar dolarlık yatırım memlekete çekildi.Ne oldu o fabrikaya biliyor musunuz?Cevap İstanbul Sanayi Odası'nın "2004 Türkiye'nin en büyük 500 şirketi" listesinde var. Ford Otomotiv Sanayii memleketin en büyük özel sektör şirketidir. Rekor miktarda vergi ödüyor. Sekiz bine yakın personel çalıştırıyor. En büyük ihracatçılardan biridir. 2004'te dışarıya 1.8 milyar dolarlık araç sattı. Koç, Amerikalı ortağı Ford'la birlikte Türkiye'de yeni bir otomotiv fabrikası kurmaya kalkıştığında kopan paparayı hatırlıyor musunuz? Ford'a yedek parça sağlamak için kurulan veya kapasite artıran tesislerin yarattığı milyar dolarlık istihdam ve gelir bu hesapların dışındadır.Geçen yıl Kore'nin en büyük otomobil imalatçısı olan Hyundai Motor Company (HMC) Alabama eyaletinin Montgomery kentinde 1.2 milyar dolara kurduğu fabrikasında üretime başladı. Hyundai, ABD'ye yatırım yapmaya karar verince en çok teşviki hangi eyaletten alabileceği konusunda bir yarışma açtı. Alabama, 253 milyon dolarlık teşvik önererek birinci geldi. Paketin içinde 77 milyon dolarlık vergi muafiyeti, işçilerin eğitilmesinde harcanmak üzere 62 milyon dolar, fabrika arsası almak için 34 milyon dolar, reklam masrafları için 10 milyon dolar var. Bunlara ek olarak yol, elektrik gibi altyapı düzenlemeleri için de yardım öngörüldü. Alabama, Tatlı Yuvam Alabama, Hyundai'ye bu teşviki kara kaşı, kara gözü için vermedi. Fabrikanın Alabama ekonomisine yıllık "olumlu etkisi"nin 280 milyon dolar civarında olacağı hesaplandı. Şirket 2.200 Alabamalıyı işe aldı ve yılda 99 milyon dolar maaş ödüyor. Fabrikanın endirekt olarak yaratacağı iş sahalarında ise 6.000 kişinin yılda toplam 180 milyon dolar maaş kazanması bekleniyor.Alabama'ya cömert teşviklerle çekilen ilk yatırım Daimler-Chrysler'in 1993'te başlattığı Mercedes Benz yatırımı idi. Ardından Honda, onun ardından da Toyota Alabama'yı seçti.Aynı Hyundai, aynı boyutta bir yatırım projesini görüşmek üzere birkaç hafta öncesine kadar Türkiye'deydi. Hyundai Çek Cumhuriyeti'nde yatırım yapmak için nerdeyse el sıkışmıştı ama Türk ortağı Kibar Holding'in ısrarıyla Türkiye'ye geldi. Bakanlarla görüştü. Teşvik vermek istemeyen bakanlar ağır bastı. Ne acı ki bunların başını kabinenin en genç bakanı olan Hazine'den sorumlu, AB başmüzakerecisi Babacan çekiyordu. Koç-Ford macerasından 8 yıl sonra olan Hyundai'ye kapıyı gösterdiler. Ödleri patladı Hyundai'ye "Özel muamele yaparsak dünyayı başımıza yıkarlar" diye.İşte böyle. Devam edeyim mi? mmunir@milliyet.com.tr Hyundai'nin kaşı ne renk?