Vücut kıvrımlarından beyin kıvrımlarına
Erotizm dozu yüzünden yıllarca kadınları metalaştırmakla eleştirilen Pirelli Takvimi, 2016 yapraklarında zeki, çevik ve güçlü kadınları kutsuyor
Provokatif, kışkırtıcı, tahrik edici ya da sadece erotik; Pirelli Takvimi’nde birkaç istisna dışında her zaman çıplaklığa ve kadın vücudunun en görkemli haliyle yüceltilmesine tanık olduk. Takvim, 20 bin VIP’e gönderilecek 43’üncü sayısındaysa bu kez hepsi birbirinden farklı geçmiş ve başarılara sahip 13 güçlü kadınla karşımızda.
Yao Chen, Natalia Vadianova, Kathleen Kennedy, torunu Sadie Rain Hope-Gund’la birlikte Agnes Gund, Serena Williams, Yoko Ono, Patti Smith, Amy Schumer gibi isimlerin süslediği Takvim’in yapraklarını Annie Leibovitz fotoğrafladı.
Patti Smith, 68 yaşına rağmen kaybetmediği punk ruhunu Leibovitz’in objektifinden yansıtıyor.
Takvim 2016’nın Londra’da Roundhouse’daki galasına Milliyet de davetliydi. Galadan birkaç saat önce basın toplantısında konuşan Leibovitz, poz verecek kadınları kendisinin seçtiğini söyledi. Tüm kreatif kontrolün de kendisinde olduğunu belirten Leibovitz, çekimlere başladıktan sonra Pirelli yöneticilerini stüdyosunun kapısından içeri sokmamış.
Leibovitz fotoğrafların hiçbirini erkek bakış açısını düşünerek kurgulamamış. Evet, Takvim’de çıplak poz veren kadınlar da var. Leibovitz Serena Williams’ın fotoğrafını çıplaklık değil, bir vücuda ilişkin bir çalışma diye tanımlıyor. Amy Schmuer’ın göbekli çıplak fotoğrafıysa, komedyenin Takvim’in bu kez giyinik planlandığından habersiz tek isim olması esprisine ışık tutuyor. Takvim’in kapağını açtığımızda bizi kucağında en küçük çocuğuyla Natalia Vodianova karşılıyor. Vodianova’nın üzerindeki “saten örtü”den taşan bir bacağı, bana göre Takvim’deki en erotik unsur.
Galada ayaküstü sohbet fırsatı bulduğumuz efsane fotoğrafçı Leibovitz, selfie isteğimi kırmadı.
Ancak en çarpıcı gerçek Leibovitz’in ifadesiyle, Takvim bu yıl kadın algısındaki değişimi sembolize ediyor. Pirelli CEO’su Marco Tronchetti Provera’ysa, alışıldık Takvim formatının dışında bir şey ararken ortaya çıkan eserin zamanlamasını manidar buluyor; “Dünyanın her köşesinden yaşamları boyunca üstün birşeyler yapan kadınlar.... Bu Pirelli’nin güzellik anlayışı.”
Fotoğraflarla oynanmadı
Leibovitz, mümkün olduğunca doğal görünmek üzere tasarlanan Takvim fotoğraflarına çok az müdahaleler yapıldığını; normalde ağır olan post prodüksiyon sürecinin küçük temizlik işleri dışında es geçildiğini söyledi.
2000 takviminde modelleri çıplak fotoğraflayan Leibovitz, bu yılkinin Pirelli için feminist bir dönüm noktası olduğu görüşüneyse katılmıyor; “Pirelli her zaman fotoğrafçıya özgürlük verir. Bu kesinlikle fotoğrafçının tercihidir. Şirket birkaç yıldır değişim istiyor ve benim görevim de istedikleri bu değişimi vermekti.”
Yalnızca 1975-83 arasında, küresel ekonomik kriz yüzünden ara veren Pirelli Takvimi’nin yapraklarında yer almak, modeller, oyuncular için hep prestij ve gurur kaynağı oldu. Kate Moss, Lara Stone, Karen Elson, Gisele Bündchen, Julianne Moore, Adriana Lima gibi isimler kariyerlerini Takvim’de yer alarak taçlandırdılar. Tabii bunda en büyük pay, Herb Ritts, Richard Avedon, Helmut Newton, Steven Meisel gibi ulu fotoğrafçıların.
Mesela Pirelli Takvimi 2015’te Steven Meisel’e poz veren Gigi Hadid, üzerinde siyah lateks bir korseyle kendini birden -yine Meisel’ın objektifi aracılığıyla- “W” ve “Vogue” dergilerinin kapağında bulmuştu.
Takvim’in geleneklerinden biri de takipçilerini şaşırtmak. Mesela 2014 Takvimi, 1986 için hazırlanan iki takvimden arşive kaldırılandı. Her iki yılın gün dizimi aynı olduğu için cuk oturmuş ve yaprakları fotoğraflayan Helmut Newton’a saygı duruşunda bulunulmuştu. Karl Lagerfeld’in mitoloji temalı 2011 Takvimi, Olimpos Dağı’nı Isabeli Fontana, Heidi Mount, Bianca Balti, Lara Stone, Natasha Poly, Julianne Moore, Lakshmi Menon, Anja Rubik gibi isimlerin bedeninde evlerimize taşımıştı. Savaş muhabiri Steve McCurry’nin Rio de Janeiro sokaklarında ölümsüzleştirdiği Isabeli Fontana, Petra Nemcova, Sonia Braga, Hanaa Ben Abdesslem, Liya Kebede, Karlie Kloss, Takvim’in olağan çizgisinden farklı bir rotayı işaret etmişti. İlk kez modellerin pozları kışkırtıcı değildi. Ve yine ilk kez vücut ölçüleri değerlendirme dışında kalmıştı.
Şimdi en önemli soru; 2016’da kadın zekâsı ve başarısını yücelten Pirelli, 2017 takviminde köklerine geri dönerek, yine bir ailenin salon duvarına asması sakıncalı olabilecek bir eserle mi karşımızda olacak?
Takvim 2015’te Gigi Hadid
