Soru dün Hürriyet'in manşetinde yer almıştı ve filmin senaristi Etyen Mahçupyan şu çarpıcı yanıtı veriyordu: - Yahudi cemaati sinagogda çekim izni vermeyince filmdeki Yahudileri Ermeni yaptık... Ne inandırıcı yanıt? Tarihi gerçeklere karşı ne büyük saygı, ne büyük hassasiyet! Demek ki bir sinagog dekoru yapmak Yahudiyi Ermeni yapmaktan daha zordu...Demek ki Mahçupyan Bey, Spielberg' in senaristi olsa ve Almanlar Auchwitz toplama kampında çekim izni vermese "Schindler'in Listesi" filmindeki yahudi mezalimi ermeni mezalimine d"nüşecekti. Tanrı Spielberg' i korumuş...Var mı bunun başka izahı? Var...Onu da yine Hürriyet'te musevi asıllı usta araştırmacı Rıfat Bali anlatıyor...-... (Musevilerin Ermeni yapılmasındaki) amaç Türk kamuoyu içinde "mağdur Ermeni" figürünü zihinlere yerleştirmekti. Bu değişiklik bana kalırsa, 1915 Ermeni tehcirinde yaşanan kırımın, bir jenosid olduğu konusunda Türk kamuoyunda bir kanaat oluşması için yapılan uzun vadeli planın bir parçasıdır... Varlık Vergisi'ni sadece Ermenileri hedef almış bir olay gibi g"sterip, tarihsel bir gerçeği de tahrif etmemek lazımdı. Biz günlerdir neyi anlatmaya çalışıyoruz? İşte bunları...Not... Rıfat Bali, "Salkım Hanımın Taneleri" adlı filmle ilgili iki yıl "nce yapılan tartışmaları, enfes bir arşiv çalışmasıyla yazı haline getirmiş. Bu yazıyı İletişim Yayınlarından çıkan "Türkiye'nin Toplumsal Hafızası" adlı kitapta bulabilirsiniz. "Salkım Hanım" filminde Yahudiler neden Ermeni yapıldı? 1) Japon benzin istasyonu...Benzinin galonu burada 5 dolardır. šniformalı ve beyaz eldivenli d"rt adam benzininizi doldurur, yağı değiştirirler. Siz huzur içinde oradan ayrılırken, dostça bir gülümseme ile arkanızdan el sallarlar. 2) Amerikan benzin istasyonu...Benzinin galonu sadece 1 dolardır, ama benzini kendiniz doldurursunuz. Camınızı kendiniz silersiniz. Lastiklerinize kendiniz hava basarsınız. Sonra k"şeyi d"ndüğünüzde, d"rt evsiz insan jant kapaklarınızı çalmaya çalışır. 3) Avrupa benzin istasyonu. Benzinin galonu orada da 5 dolardır. İstasyonda tek bir g"revli vardır. Lütfeder gibi benzininizi doldurur ve asık suratla yağınızı değiştirir. Toplu s"zleşme uyarınca haftada 32 saat çalışır, her gün "ğlen kapıları kitleyip 90 dakika yemek molası verir. Ayrıca her yaz Güney Fransa'da 6 hafta tatil yapar. Devletin işsizlik sigortası son işlerinden daha çok para verdiği için 10 yıldır çalışmamış iki erkek kardeşi ve amcası, sokağın karşı tarafında bowling oynamaktadır. 4) Gelişmekte olan ülke benzin istasyonu...Burada 15 kişi çalışır ve hepsi de birbirinin akrabasıdır. İçeri girdiğinizde kimse sizinle ilgilenmez, çünkü herkes birbirine laf yetiştirmekle meşguldür. Devlet benzini subvanse ettiği için benzinin galonu sadece 35 senttir, ama 6 pompadan sadece biri çalışmaktadır. İstasyon hayli kırık doküktür, çünkü sahibi Zurih'te yaşamakta ve bütün kazancını ülke dışına çıkarmaktadır. İstasyon sahibi, işçilerin yarısının geceleri tamirhanede uyuduğundan ve araba yıkama yerini duş olarak kullandığından habersizdir...5. Rus benzin istasyonuBurada benzinin galonu sadece 50 senttir, ama hiç benzin yoktur, çünkü personel bütün benzini karaborsada galonu 5 dolara satmıştır. Benzin istasyonunda g"revli olan 4 adamdan sadece biri oradadır. Diğer üçü yer altı ekonomisinde başka işler tutmuştur ve sadece haftalıklarını almak için uğrarlar. Thomas Friedman "Lexus ve Zeytin Agacı" adlı kitabında dünya ekonomileri 5 benzin istasyonuna indirgiyor. ™zetleyerek aktaralım... Hayli safmış kadıncağız. Ramazan'a doğru kocası eve beş okka şeker getirince sormuş:- Efendi, kilerde şeker dolu idi. Neye aldın? - Eee Ramazan geliyor... Adam ertesi gün bir okka kahve getirmiş, kadın:- Daha iki üç okka kahvemiz var idi... - Bu da Ramazan için! Kadın bir gün pencereden bakarken kafes altında bir adamın "tekine:- Vaaay! Ramazan! diye sarıldığını g"rünce, "Hah!.. Efendinin dediği adam bu" diyerek seslenmiş: - Sizin bizde emanetleriniz var Ramazan Efendi gelin alın... Ve bütün erzakı eline tutuşturmuş.********* Annesi genç kıza soruyor: Ahmet Rasim' den eski bir Ramazan "yküsü... - Çok mazbut bir insan, diyor genç kız, içkisi yok, kumarı yok, sigarası yok.. Tam bir aile babası... Zaten başka türlüsüne de karısıyla çocukları izin vermiyor...********* "Bir dostun üzüntüsüne herkes katılır, başarılarına ise ancak yüksek ruhlular sevinir." - Yeni erkek arkadaşın nasıl biri? m.asik@milliyet.com.tr Oscar Wilde